Giriş
Çocukları idrar yolu enfeksiyonundan korumanın yolları
Genellikle kız çocuklarında daha sık görülen idrar yolu enfeksiyonları, tedavi edilmediği takdirde böbreklerde kalıcı hasarlara neden olabiliyor. İdrar yolu enfeksiyonlarının hem kız hem de erkek çocuklar için çok önemli olduğuna dikkat çeken uzmanlar, korunma yöntemleri hakkında önemli açıklamalarda bulundu.
İdrar yolu enfeksiyonlarının, çocukluk çağında sık görülen ve önemli bir sağlık problemi olduğunu belirten Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Serena Özen Çökelez, “Küçük çocuklar ateş, kusma, huzursuzluk, beslenme azlığı, sarılık, idrarda kan ve kötü kokuyla başvurabilirken; daha büyük kendini ifade edebilen çocuklarda idrara sıkışma, idrar yaparken yanma, idrar kaçırma, sık idrara çıkma, karın ve yan ağrısı, ateş, kusma, idrar renginde bulanıklaşma, idrarda kötü kokuyla başvururlar.
İdrar yolu enfeksiyonlarında görülen şikayetler klinik olarak tanı koydururken tanıyı destekleme amaçlı idrar tahlili ve enfeksiyona neden olan mikrobun gösterilmesi amacı taşıyan idrar kültürü kullanılır. İdrar tahlilinde beyaz kan hücre sayısının 5'in üzerinde olması nitrit, lökosit esteraz isimli idrarda mikrop olduğunu düşündüren tahliller idrar yolu enfeksiyonu desteklerken, en önemli tanı yöntemi idrar kültüründe etken mikrobun gösterilmesidir. Tuvalet eğitimi tamamlamış olan çocuklarda orta akım idrarıyla (idrar yaparken tam ortasında alınan idrar) kültür alınırken, daha küçük çocuklarda steril poşet, temiz yakalama, idrar sondası ile idrar kültürü alınabilir. Poşet idrarla alınan idrar kültürünün negatif olması idrar yolu enfeksiyonu tanısını dışlarken, pozitif olması halinde diğer yöntemlerle teyit edilmesi gerekmektedir” dedi.
Hastalığın tedavisinin idrar kültür sonucuna göre planlandığını ifade eden Uz. Dr. Serena Özen Çökelez, idrar yolu enfeksiyonundan korunma yöntemleri hakkında da tavsiyelerde bulundu. Çökelez, “idrar yolu enfeksiyonu düşünülen hastalarda idrar kültür sonucu çıkana kadar muhtemel etkene yönelik antibiyotik tedavisi başlanılmalı, idrar kültür sonucuna göre tedavi planlanmalıdır. Antibiyotikler, enfeksiyona neden olan bakterileri öldürerek etki gösterirler. İdrar yolu enfeksiyonlarının çoğu ağızdan alınan şurup ve haplarla tedavi edilebilir. 3 ay ve altı bebeklerde hastaneye yatırılarak antibiyotik tedavisi uygulanmalıdır.
2 yaş ve altındaki ilk ateşli idrar yolu enfeksiyonu olan çocuklarda, tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu olanlarda, büyüme gelişme geriliği, yüksek tansiyon, ailede böbrek hastalığı öyküsü olanlarda, uygun antibiyotiğe rağmen tedavi edilemeyen idrar yolu enfeksiyonunda görüntüleme yapılmalı ve çocuk nefroloji bölümüne yönlendirilmelidir. Sağlıklı çocuklarda idrar yolu enfeksiyonlarından korunma yöntemleri; yeterli miktarda sıvı alımı, erkek çocuklarda sünnet, kız çocuklarda genital bölge temizliğinin önden arkaya doğru yapılması, pamuklu rahat çamaşırlar tercih edilmesi kabızlığın önlenmesi, idrarın bekletilmemesidir. Bu yöntemler aileye ayrıntılı şekilde anlatılmalıdır. İdrar yolu enfeksiyonuna neden olan mikrobun böbreklere yayılımını ifade eden akut piyelonefrit durumu böbrek hasarına, yüksek tansiyona ve böbrek yetmezliği gelişmesine neden olabilir. Bu nedenle idrar yolu enfeksiyonları sık karşılaşılan ve genellikle kolay tedavi edilebilen bir hastalık olmasına rağmen belirtilerin gözden kaçması sonucu tedavinin gecikmesi yukarıda da belirtildiği gibi birçok önemli hastalığa yol açabilmektedir” diye konuştu.
SIK İDRARA ÇIKMA EN ÖNEMLİ BELİRTİSİ
Dr. Çökelez, sık idrara çıkma, idrar yaparken yanma, idrar renginde koyulaşma gibi şikayetleri olan çocuklarda zaman kaybetmeden doktora başvurulması ve erken tedavi başlanılmasının böbrek hasarını engellemek açısından büyük önem taşıdığını sözlerine ekledi.