Giriş
Çocuklarla oyun oynarken dikkat edilmesi gerekenler
Klinik Psikolog Nurşah Memiş Posta Gazetesi'nde anlattı.
Oyunlar çocuklar için bir ihtiyaçtır. Tıpkı yemek yemek, nefes almak gibi… Çünkü çocuklar kendilerini oyunla ifade eder. Hal böyle olunca çocuklarla iletişim kurabilmenin en kolay yolu da oyunlar oluyor. Ancak oyun oynamak ebeveynler için bazen sıkıcı, yorucu bir aktivite haline gelebiliyor. Peki, ebeveynler çocuklarıyla oyun oynarken bu vakti nasıl keyifli hale getirebilir?
Oyun her zaman planlanmış bir etkinlik değildir. Yani çocuğunuzla oynayabilmek için illa ki oyuncağınız veya bir materyal hazırlığınız olması gerekmiyor. Oyunu spontane bir şekilde de oynayabilmek kıymetlidir. Bu sebeple, çocuğunuzla oyun oynarken sadece ona bir şeyler öğretmeye odaklanırsanız siz de onunla geçirdiğiniz vakitten keyif almazsınız. Bırakın çocuğunuz geometrik şekilleri, renkleri, sayıları vakti geldiğinde öğrensin. Bunları erkenden öğreterek oyun oynamaya çalışmak yerine çocuğunuzla geçirdiğiniz vakitten zevk almaya çalışın. Bazen yerde yuvarlanmaca, boğuşmaca, müzik açıp dans etmek gibi kulağa çok sıradanmış gibi gelen bir oyun bile çocuğunuza zorla öğreteceğiniz bir oyundan çok daha etkili olacaktır.
Ebeveynlerin çocuklarıyla oyun oynarken bilmesi gereken en önemli unsurlardan birisi çocuğun ilgisi ve gelişim düzeyine uygun oyunlar oynamasıdır. Bu sebeple de her konuda öncelikle çocuğunuzu tanıyın, onu gözlemleyin diyoruz. Sırf başkasının çocuğu lego seviyor, yapboz yapıyor diye kendi çocuğunuzu belli oyunlara ve oyuncaklara zorlamayın. Sizin yapmanız gereken çocuğunuzun ilgilendiği oyunları fark etmek ve ona eşlik etmek. Gelişim düzeyi derken de çocuğun yaşından bahsediyoruz. Örneğin 2 yaşındaki bir çocuğun tek başına uzun süreli oyun oynayamaması da normaldir. 4-5 yaşlarındaki çocuğun oyundaki bütün rolleri ve replikleri size vermesi de.
Oyun esnasında kontrolcülüğü bırakın. Çocuğunuzun hayal gücünü kullanmasına izin verin. Çocuğunuz otomobilini uçurarak sürmek isteyebilir, bulutları pembe renge boyayabilir, oyuncak bebeğini başka bir nesneymiş gibi kullanabilir. Bu gibi durumlarda ona doğruyu göstermeye çalışmanız, “Bu oyuncak böyle oynanır” demeniz çocuğunuzun hayal gücünü sınırlayacaktır. Kontrolü çocuğunuza bırakın. Ne söyleyeceğinizi, hangi rolde olacağınızı o belirlesin. Bu durumda çocuk kendini daha güvende hissedecektir.
Çocuğunuzla oyun oynarken geçirdiğiniz vakitte anda kalabilmek çok önemlidir. Genelde uzmanlar tarafından önerilen “Kaliteli vakit geçirmek” sözü de buna karşılık gelmektedir. Çocuğunuzla oyun oynarken 20 dakika mı oynayacaksınız, bırakın telefonu bir köşeye. Kapatın televizyonu veya diğer dikkat dağıtıcı unsurları. Emin olun çocuğunuz bedenen orda olsanız bile zihnen orda değilseniz bunu ayırt edebiliyor.
Bazen ebeveynler “Bu çocuk hiç tek başına oynamayacak mı?” veya “Çok fazla onunla oynarsam tek başına oynamayı öğrenemez” gibi yanlış düşüncelere sahip olabiliyorlar. Bu demek değil ki her oyunu çocuğunuzla beraber oynayın. Çocuğunuzu geçiştirmek için veya zorla bir oyunun içinde durmaya çalışmanız da çok sağlıklı olmayacaktır. Bu sebeple sizin de sevdiğiniz alternatifleri sunarak zamanı daha keyifli hale getirebilirsiniz.