Giriş
Dolandırıcıların hevesle beklediği dönem! İşte mağdur olmamak için izlenmesi gereken yol
Yeni yıla sayılı günler kala indirim çılgınlığı devam ediyor. Ancak bu dönemi vatandaşlar kadar dolandırıcılar da hevesle bekliyor. Bazen sosyal medyada paylaşılan yüzde 50 indirim gibi sloganlarla bazen de bilindik alışveriş sitelerinin kopyalanmasıyla vatandaşlar dolandırıcıların tuzağına düşebiliyor. İşte dikkat edilmesi gerekenler...
Yeni yıla sayılı günler kala indirim çılgınlığı devam ediyor. Özellikle asıl indirimlerin yapıldığı ve Türkiye’de ‘Efsane Cuma’, ‘Muhteşem Cuma’ olarak isimlendirilen ‘Black Friday’ yani 29 Kasım ve Cyber Monday (Siber Pazartesi) yani 2 Aralık için tüketiciler gün sayıyor. Yüzde 50-60’lara ulaşması beklenen indirimlerle e-ticarette sadece kasım ayında 500 milyarlık rekor alışveriş bekleniyor. Yıl sonuna kadar devam edecek indirimlerle birlikte e-ticaret sektörünün yılı 3 trilyon liranın üzerinde kapatması bekleniyor. Ancak bu dönemde dolandırıcılar da vatandaşları tuzaklarına çekmek için boş durmuyor.
SLOGANLARA KANMAYIN
İndirimleri kaçırmak istemeyen vatandaşlar, nerede hangi indirimlerin olduğunu takip etmek için yoğun bir çaba sarf ediyor ve sosyal medyada da sürekli etkileşim halinde oluyorlar. Alışverişlerin çoğu internet sitelerinden yapılsa da sosyal medyada karşılarına çıkan ‘Yüzde 50’ye varan indirim’ gibi sloganları gören tüketiciler, bu linklere tıklamaktan da geri durmuyor. Uzmanlar ise vatandaşları bilindik alışveriş platformlarından ya da markaların orijinal internet sitelerinden alışveriş yapmaları konusunda uyarıyor.
BİLGİLER KOPYALANIYOR
Dolandırıcıların indirim dönemlerini, vatandaşların kişisel bilgilerine erişmek için kullandığını belirten uzmanlar, şunları söylüyor: “Örneğin vatandaşlar dolandırıcılar tarafından gönderilen bir linke tıkladığında zararlı bir yazılımla karşı karşıya kalarak tüm bilgilerini dolandırıcılara kaptırabiliyor. Bir diğer yöntemde ise sahtekarlar, genellikle popüler olan alışveriş platformlarının ya da markaların internet sitelerini kopyalıyorlar. Kullanıcı birebir görüntüye sahip olan o sitede alışveriş yapıyormuş gibi düşünürken kredi kartı bilgilerini paylaştığı zaman ciddi bir zarara uğramış oluyor.”
ESKİ ÜRÜNLER SATILABİLİYOR
Vatandaşların indirimlere karşı inançlarının biraz sarsıldığını belirten Tüketiciler Derneği Başkanı Levent Küçük, “Yani indirimlerin gerçek olduğu konusunda tüketicilerin tereddütleri var. Son zamanlarda bize yapılan başvurularda uzun yıllar satılamayan ürünlerin satılmasıyla ilgili şikayetler alıyoruz. Böyle olunca o ürün zaten eskidiği ya da beklediği için daha çabuk deforme olabiliyor. Bu nedenle indirim döneminde eski ya da satılamayan ürünler alınırken bu unsur göz önünde bulundurmalı” dedi.
ETİKETTE GÖRÜLMELİ
Tüketicilerin korunmak için güvenilir alışveriş sitelerine yönelmelerini tavsiye eden Küçük, şunları söyledi: “Sosyal medyadan yapılan alışverişlerde ise herhangi bir aksilik olması durumunda satıcıya ulaşılamayabiliyor. Ya da tedarikçiler ürünleri gönderme, ürünün değişimi veya iade konusunda zorluk çıkarabiliyor. Mağaza alışverişlerinde ise ürünün indirimli fiyatının yanı sıra son 30 günün en düşük fiyatının da etikette görülmesi gerekiyor. Alışverişlerinde sorun yaşayanlar 104 bin liraya kadar olan anlaşmazlıklar için tüketici hakem heyetine başvurabiliyor.”
SANAL KART KULLANIN
Kişisel Verileri Koruma Kurumu (KVKK), indirim kampanyalarından faydalanmak isteyenlere dolandırıcılık mağduru olmamaları için ‘kişisel verilerinizi koruyun’ uyarısında bulundu. Buna göre, online alışverişlerde dolandırıcılık mağduru olmamak için uyulması gereken hususlar şunlar:
Kampanya mesaj ve bildirimlerinin orijinal kaynağından gelip gelmediği teyit edilmeli, alışveriş yapılacak internet sitesinin bağlantı adresinin doğruluğundan emin olunmalı.
Arama motoru ile popüler bir alışveriş sitesini ararken onun kopyası olan ve arama motorunda kendini üst sıraya çıkarmış olan siteler olabilir. Özellikle isim konusunda harflere dikkat edilmeli.
Alışveriş yapılacak sitenin 3D güvenli ödeme yöntemi ile SSL sertifikasının bulunup bulunmadığı kontrol edilmeli, kişisel verilerin işlenmesine ilişkin aydınlatma metinleri gözden geçirilmeli.
Ödeme esnasında fiziki kart bilgilerini kullanmak yerine sanal kart bilgileri tercih edilmeli.
İşlemler mümkünse şahsi cihazlar üzerinden gerçekleştirilmeli, şüpheli işlemlere karşı şifre ve parolalar güncellenmeli.
Güvenliğinden emin olunmayan e-postalar açılmamalı, sahte bağlantılara ve sahte indirimlere karşı dikkatli olabilmek için işlem yaparken acele edilmemeli.
Yapılacak işlemlerle ilgisi olmayan bilgiler istendiği takdirde sorgulayıcı olunmalı.
Son yıllarda sıkça karşılaşılan bir diğer sorun ise satıcıların, ilk önce fiyatları artırıp ardından indirim uygulaması. Bu nedenle tüketiciler, online alışverişte ürünü satın almadan önce geçmişe dair fiyat araştırması yapabilir.