Giriş
Eksik olup olmadığına baktırın! Tiroidleri alt üst ediyor!
Fonksiyonları açısından vücut sağlığı için oldukça önemli olan tiroid bezleri, uyku düzeninden kalbe kadar pek çok metabolik aktiviteyi etkiliyor. Eksik veya fazla çalışması da hayat kalitesini düşürebiliyor. Bu nedenle beslenme düzenine oldukça dikkat edilmeli.
Tuz kullanımı tiroid hastalarını nasıl etkiler? Bununla ilgili nelere dikkat edilmeli?
İyot eksikliği, tiroid büyümesinin (guatr) en önemli nedenidir. Guatr oluşumu hipotiroidi başta olmak üzere diğer tiroid hastalıklarına zemin hazırlar. İyot tiroid tarafından hormon üretiminde kullanılır. Genel olarak alınan gıdalarla yeterli iyot alınamaz. Bu nedenle de takviye edilmesi gerekir. Süt ve tuza iyot eklenmesi en yaygın kullanılan yöntemlerdendir.
Tanı konulmamış ve tedavi almayan hipotiroidi ve hipertiroidi hastalarında iyot kullanımı bu hastalıkların şiddetini arttırabilir ve önerilmez. Ancak tedavi altında olanlarda iyotsuz tuz kullanma şartı yoktur. Örneğin hipotiroidi tedavisinde kullanılan levotiroksin molekülünde 4 atom iyot zaten vardır. Bu hastalarda iyot kısıtlamasına gerek kalmaz.
Beslenme ve Diyet Uzmanı Özden Örkçü, tiroid hastalarının beslenmede nelere dikkat etmeleri konusunda önemli bilgiler paylaştı.
Öğünlerde pişmiş sebze yemeye özen gösterin, kabızlık olursa sindirim bozulacağı için kabızlığı engellemek için beslenmenizde sebze ve meyve gibi lifli ve posalı besinlere yer verilmeli, ayrıca yabanmersini ve keten tohumu da kabızlıkta kullanılabilen takviye olarak kullanılabilir.
Hareketsiz bir bedenin en önemli desteği düzenli egzersizlerdir. Bu nedenle kilo almak istemiyorsanız mutlaka egzersizlere ve özellikle akşamları yemekten önce yapacağınız yürüyüşlere önem vermelisiniz.
B12 vitamininizi takip edin. Eksik görülürse mutlaka hayvansal ve bitkisel proteinlerden zengin beslenerek yetersizliğini giderin. Kanda selenyum düzeyinizi ölçtürün, selenyum tiroit yetmezliği olan durumlarda yardımcıdır.
İyot yetersizliğinin aksine, iyoda aşırı maruziyet de tiroid bezine etki ederek tiroid hormon yapımı ve kana salınımında azalmaya neden olabilir.
Hipotiroidili bireylerde bazal metabolizma hızının (BMH) azalmasına bağlı olarak genellikle ağırlık artışı ve obezite gözlenir.
İyot yetersizliği, dünya çapında hipotiroidizmin başlıca nedenidir ve diyete iyot eklenmesi ile ortadan kaldırılabilir. Dünya genelinde pek çok ülkedeki iyot yetersizliği tuzun iyotlanması ile çözülmektedir.
Yapılan çalışmalarda, hipotiroidizmi bulunan bireylerde serum selenyum düzeyinin sağlıklı bireylere göre daha düşük olduğu bulunmuştur. Selenyumdan içeren besinler genellikle deniz ürünleri, et, tam tahıllar ve bazı yağlı tohumlar olmakla birlikte; zengin iyot içerikleri nedeniyle deniz ürünleri tüketimi konusunda dikkatli olunmalıdır.
Çölyak hastalığı, kronik inflamasyon ve bağırsaklarda villus yapısında bozulmayla immün bir hastalıktır. Buğday, arpa, çavdar, yulaf gibi tahılların tüketimi ile belirti vermeye başlayan çölyak, sıklıkla otoimmün hastalıklarla ilişkilendiriliyor. Çölyak hastalarında, tiroid hormonun bozukluğu ve hipotiroidi görülme sıklığının daha yüksek olduğu gösterildi.