Giriş
Evliya Çelebi Seyahatname'sinde bile bahsetmiş! 28 günde hazırlanıyor: Etin en lezzetli hali olarak biliniyor
Kayseri ve Kastamonu, kurutulmuş etin en lezzetli hali olarak bilinen, coğrafi işaret tescilli pastırmasıyla da adını duyuruyor. Peki, pastırmanın faydaları nelerdir? Pastırma neye iyi gelir?
Kayseri pastırması, kente gelenlerin hem tattığı hem de yanlarında götürdüğü lezzetlerin başında geliyor. Çemeni, baharatı, kurutuluş şekli ve usta ellerde doğranışı ile Kayseri ile özdeşleşen pastırma, kentin ticari hayatında da önemli rol oynuyor.
Kayseri pastırması, Türk Patent ve Marka Kurumunca 25 Haziran 2002'de coğrafi işaretle tescillendi.
, Evliya Çelebi'nin Seyahatnamesi'nde 1650'li yıllarda Kayseri'yi "kimyonlu pastırma" diyerek anlattığı biliniyor.
Zamanla kentteki pastırma üretiminin yaygınlaştığını anlatan uzman isim, büyükbaş hayvanın en kıymetli etiyle pastırmanın yapıldığının altı çiziliyor.
"Pastırma denilince tüm dünyada akla Kayseri gelir"
Pastırma ustası Şaban Akçakoyunlu ise pastırmanın kentteki tarihçesinin yüzyıllar öncesine dayandığına dikkati çekti.
Kayseri pastırmasının lezzetinin başka yerde bulunamayacağını savunan Akçakoyunlu, "Pastırma denilince sadece Türkiye'de değil tüm dünyada akla Kayseri gelir. Birçok şehirde pastırma, sucuk yapılır, güzel yapılır, kötü yapılır, o tartışılır ama pastırmanın anavatanı, memleketi Kayseri'dir." diye konuştu.
Pastırma satan Ahmet Doklar ise Kayseri pastırmasının her yönüyle diğerlerinden ayrıldığını savunarak, şöyle konuştu:
"Kastamonu mu Kayseri'mi derseniz belki orada da güzel pastırmalar yapılıyordur ama Kayseri'mizin pastırmasının yapılışı, doğranış şekli bile farklı. Kendimize göre iyi yapıyoruz, o arkadaşlar da kötü yapıyor demiyoruz. Mantımız var, sucuğumuz var, pastırmamız var. Pastırmanın yağlı ve yağsız seçenekleri var. Hayvanın sırt kısmı antrikot dediğimiz yer en lezzetli yeri. Yağlı bir pastırma her zaman için kaliteli, yumuşak bir pastırmadır. Üzerindeki çemeni önemlidir. Bazı kişiler çok çemenli tüketmiyor. Kargo giden her ile ve ilçeye pastırmamızı gönderiyoruz. Birçok şefimiz var bizi tercih eden, bilinen pek çok restorana pastırmamızı gönderiyoruz."
KASTAMONU PASTIRMASI
Türk Patent ve Marka Kurumunca 29 Mart 2021'de coğrafi işaretle tescillenen Kastamonu pastırması, Ilgaz ve Küre dağlarındaki yaylalarda yetişen hayvanların etinden hazırlanıyor.
Pastırma üreticisi Ayhan Ekicioğlu ise pastırmanın yapılışı hakkında bilgi vererek, "Hayvanların sırt kısımlarından aldığımız eti tuzlar ve 4 gün saklarız. Eti yıkayarak tuzundan ayırdıktan sonra asarak doğal yöntemlerle bir ay kuruturuz. Kuruyan pastırmanın üzerine Taşköprü sarımsağından yapılan çemeni süreriz. Bir hafta çemenin tadını alması için bekletilir." dedi.
Pastırmanın tadının doğal oluşundan geldiğini vurgulayan Ekicioğlu, "Pastırmamızı Ilgaz ve Küre dağlarındaki yaylalarda yetişen hayvanların sırt kısmından yaparız. Pastırmamız, Ilgaz Dağı'nın rüzgarıyla doğal olarak kurur. Makine değmeden tamamen geleneksel yöntemlerle yapıldığı için tadı çok lezzetlidir." diye konuştu.
PASTIRMANIN FAYDALARI NELERDİR?
Pastırma, özellikle Türkiye ve çevresindeki bazı bölgelerde sıkça tüketilen bir et ürünüdür. Genellikle tuzlanmış ve baharatlarla kaplanmış kurutulmuş sığır etinden yapılır. Bu lezzetli yiyecek, hem besleyici özellikleri hem de çeşitli sağlık faydaları ile dikkat çeker. İşte pastırmanın bazı faydaları:
Öncelikle, pastırma yüksek protein içeriği ile bilinir. Protein, vücudun kas gelişimi ve onarımı için gerekli olan temel bir besin maddesidir. Düzenli olarak protein tüketimi, kas kütlesini artırmak ve kilo kontrolü sağlamak için önemlidir. Pastırma, spor yapan bireyler için de ideal bir atıştırmalık olabilir. Ancak, dengeli bir şekilde tüketilmesi önemlidir, çünkü aşırı tuz ve yağ içeriği sağlık sorunlarına yol açabilir.
Pastırmanın bir diğer önemli faydası, içerdiği B vitaminleridir. Özellikle B12 vitamini, sinir sistemi sağlığı ve kırmızı kan hücrelerinin üretimi için kritik öneme sahiptir. Ayrıca, B6 vitamini ve niasin gibi diğer B vitaminleri de enerji metabolizmasında rol oynar. Bu vitaminlerin yeterli seviyede alınması, genel sağlık durumunu iyileştirir ve yorgunluk hissini azaltabilir.
Pastırmanın içeriğinde bulunan mineraller de sağlık açısından faydalıdır. Özellikle demir, çinko ve selenyum gibi mineraller, bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı olur. Demir, oksijen taşıyan kırmızı kan hücrelerinin oluşumunda hayati bir rol oynar. Çinko, hücrelerin onarımı ve yenilenmesi için gereklidir. Bu nedenle, pastırma, dengeli bir diyetin parçası olarak tüketildiğinde sağlığa olumlu katkılarda bulunabilir.