Milyonlarca vatandaşın büyük heyecanla beklediği EYT düzenlemesi konusundaki tartışmalara Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, dün son noktayı koydu ve müjdeli haberi verdi. Buna göre; 8 Eylül 1999 öncesi sigortalı olup kadın ise 20 yıl, erkek ise 25 yıl sigortalılık süresi ile 5000 gün primi tamamlayanlar ‘yaş şartı aranmadan’ emekli olabilecek. Ancak emeklilik için istifa etmek de şart. İşte EYT'de az bilinen 12 detay... Cumhurbaşkanı Erdoğan, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin ve Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati ile yaptığı EYT toplantısının ardından milyonların beklediği müjdeli haberi duyurdu. Toplantıda Bakan Nebati, EYT düzenlemesinin bütçe maliyetini anlatırken, Bakan Bilgin de, yaş seçeneklerini de içeren formüllere ilişkin kapsamlı bir sunum yaptı. Cumhurbaşkanı Erdoğan ise Bu sorunu kökten çözüp, masadan kaldıralım mesajı vererek yaş sınırı tartışmalarına noktayı koydu. Sabah'tan Hazal Ateş'in haberine göre; Başlangıç tarihi olarak ifade edilen 8 Eylül 1999, 5.000 prim günü, kadınlarda 20 yıl, erkeklerde 25 yıl şartı değişmedi, kısmi emeklilik yolu da açık tutuldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamasının ardından AK Parti grubu EYT yasa teklifini Meclis'e sunulacak. Yasal düzenlemenin yürürlüğe girmesiyle yeni yılda yüzbinlerce çalışana emeklilik yolu açılacak. Emeklilik sigortası girişi 8 Eylül 1999 tarihinden önce olan kişiler EYT kapsamında yer alacak. Prim günü ya da sigortalılık süresi eksik olanlar, bunu tamamladıktan sonra emekli olmak için başvurabilecek. Primini doldurup sigortalılık süresini doldurmayanların beklemesi gerekecek. EYT'de SSK, Bağ- Kur, Emekli Sandığı'nı içeren sigorta kolları ayırımı söz konusu olmayacak. Emeklilikte yaşa takılanlar mevcut sisteme göre kıdem tazminatı alacak. Emekli olan çalışanlar son işyerindeki çalışma süresi için kıdem tazminatı alacak. Her bir çalışma yılı için 30 günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı verilecek. İşverenlerin kıdem tazminatı ödemesi için Hazine destekli Kredi Garanti Fonu kefaletiyle sunulacak destek banka limitlerinden düşmeyecek. Kıdem tazminatı ödemesi sırasında verilecek bu destek işveren adına ama ödeme doğrudan işçiye yapılacak. Emekli olup çalışmaya devam eden işçiler için de mevcut çalışanlarda olduğu gibi 5 puanlık prim desteği verilecek. Emekli aylığının miktarı kişiye özel olacak. Başvuru yapıldığında üç dönem için ayrı ayrı tam aylık hesabı yapılacak. Ardından her bir dönemdeki çalışma süresi toplam prim gününe bölünerek o dönem için kısmi aylık tutarı belirlenecek. Emeklilikte yaşa takılanlar için maaş hesaplamasında; 1999 yılı öncesi, 1999-2008 yılları arası, 2008 yılı sonrası önemli. Bu üç dönemdeki hesaplamalar yapıldıktan sonra EYT için aylık hesaplaması yapılacak. EYT düzenlemesiyle İş Kanunu'ndaki borçlanma hükümleri değişmeyecek. Uzun vadeli sigorta öncesi yapılan askerlik, staj sonrası doğum sigorta başlangıcını öne çekebilecek. Staj yapılan süre ile uzun sigorta koluna geçiş arasında yapılan doğumlar, işe başlamadan önce yapılan askerlik için yapılan borçlanmalar sigorta başlangıç tarihini öne çekecek. EYT için emeklilikte, 30 güne ihtiyaç varsa doğum, askerlik borçlanmasında bir ayı borçlanabilecek. Farklı sigortalılık statüsünde ödenen primler birleştirilerek toplam hizmet süresi üzerinden emekli olunabilecek. EYT maaş hesaplaması yapılırken, Çalışanın aylık kazancı, çalıştığı yıl, yaşının dolmasını beklerken ödediği fazladan prim, çalışma süresine ara verip vermediği, çalışma süreleri göz önüne alınır. Ücretlerin brüt veya net olarak belirlenmesine göre farklılaşabilir. Ücreti kıdem tazminatı tavanına yakın şekilde artmışsa emekli aylığı olumlu olarak etkilenir. Taşeron işçiler içinde emekli olmak istemeyenler için ayrı bir geçiş çalışması yapılacak. EYT kapsamında emekli olanlar işveren isterse işe devam devam edebilecek. Emeklilik için işçinin istifası durumunda işçi ile işveren arasındaki özel hukuk ilişkisiyle bitiyor. İşveren isterse bir bölüm çalışanla devam edebilir, isterse emekliliğe hak kazananların tamamını tutar. Fazla mesai için yürürlükte olan mevzuattan herhangi bir farklılık yok. EYT'li olmak fark ettirmiyor. Fazla mesai düzenlemesinin EYT ile bir ilgisi yok. Fazla mesai yapan da yapmayan da bu değişiklikten eşit şekilde yararlanır. Evet, EYT düzenlemesi sonrasında gerekli sigortalılık ve prim koşullarını yerine getiren kişiler, emekli olmak isterlerse muhakkak emeklilik sebebiyle istifa etmek zorundadırlar. İşyerinin de işten çıkışı emeklilik sebebiyle istifa kodundan SGK'ya bildirilmesi gerekiyor. Hem çalışayım hem de emekli aylığımı aynı anda bağlatayım gibi bir sistem bulunmuyor. Mevzuatta böyle bir talebin yeri yok.