Giriş
29 Mart 2023 - 08:01 | Son Güncelleme:
EYT'de 'yıpranma' detayı! Emekilik tarihini geri çekmez ama...
1
EYT'liler ilk maaşlarını nisan ayında alacak. EYT’den emekli olacakların cebine maaşın yanında, promosyon, eğer aynı işyerinde 1 yıldan fazla çalışması varsa kıdem tazminatı ve kullanmadığı izinlerin parası da girecek Ancak emekliliğe hak kazanmış ya da kazanacak olan çalışanların merak ettiği bazı konular bulunuyor. Posta Gazetesi yazarı Ekrem Sarısu da EYT'ye dair merak edilenleri yanıtladı
29 Mart 2023 - 08:01 | Son Güncelleme:
2
1970 doğumluyum. EYT kapsamındayım. 88 gün yedek subay okul borçlanması ile 4-A hizmet başlangıcımı 30 Kasım 1992’ye çektim. Yedek subaylığım Mart 1993 ile Ocak 1994 arası. İlk 4/A sigortalılığım askerlikten sonra. 375 gün (300+75) FHSZ dahil yedek subay olarak 4-C’de 5434 sayılı Kanun’a tabi hizmetim var. Daha sonra 4/A’da devam ettim. Şu anda (4/c hizmeti dahil) 5218 gün primim var. 75 günlük FHSZ (hizmet dökümüme geçmiş tescil edildi), 23 Mayıs 2002 itibarıyla belirlenen hizmet süreme eklenerek, 75 gün ekler mi? 5600 prim günü ile emekliliğe hak kazandırır mı? E-Devlet’te FHSZ’nin sigorta başlangıç tarihine farazi etkisi görünmüyor, emeklilik için 5675 prim gösteriyor. Emekliliğim geldiğinde SGK’ya bizzat başvurmalıyım değil mi?
Sigorta başlangıç tarihinizi bildirmemişsiniz. FHZ (yıpranma) sigorta başlangıcını geri çekmez ama çekiyor gibi sonuç doğurur. Sorunuzda belirttiğiniz gibi; 88 gün yedek subay okul süresi borçlanmasıyla, sigorta giriş tarihinizi 30 Kasım 1992’ye çekmişseniz, 23 Mayıs 2002 itibarıyla sigortalılık süreniz, borçlanma ve yıpranmanızla birlikte 9.5 yıldan fazla, 11 yıldan az olduğundan, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5600 gün prim ödeme ve 53 yaş şartlarına tabi olursunuz. EYT kapsamında olduğunuzdan yaş aranmayacak. Dolayısıyla toplam prim ödemenizi 5600 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. FHZ’nin emekliliğe etkisi hizmet dökümünde görünmez. Emeklilik başvurusu yaptığınızda, kurum gerekeni yapar.
3
Sigorta giriş tarihim Mart 2001 olup 7300 gün primim var. Askerliğimi 1996’da erbaş olarak yaptım. Askerlik borçlanması yaparsam emekliliğim ne olur?
Doğum ve askerlik tarihiniz ile askerlik sürenizi bildirmemişsiniz, sigorta başlangıcınızı tarih (gün, ay, yıl) olarak bildireceğiniz yerde, ay ve gün olarak bildirmişsiniz. Oysa bir gün bile emekli olma şartlarını değiştirebiliyor. Şayet sigorta başlangıcınız 7 Mart 2001 veya daha önce ise ve en az 18 ay askerlik yapmışsanız askerlik borçlanmasıyla EYT kapsamına girebilirsiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan borçlanmadan sonra prim ödemeseniz de 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız Mart 2024 sonunda emekli olabilirsiniz. Başlangıcınız 7 Mart 2001’den sonraysa, askerlik borçlanmasıyla EYT’li olamazsınız. 7000 günden fazla priminiz olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 60 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
4
18 Ocak 1979 doğumluyum. Sigorta girişim 27 Eylül 2003 olup 6660 gün prim ödemem var. Askerliğimi Mayıs 1999-Kasım 2000 arasında yaptım. Askerlik borçlanması ile emekli olabilir miyim?
8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanlar EYT kapsamındalar. Askerlik borçlanması sigorta başlangıcınızı 27 Mart 2002’ye çeker. Bu tarih de EYT’li olmanızı sağlamaz. EYT’li olamayınca da askerlik borçlanmasıyla emekli olamazsınız. Emekli olmak için; 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 340 gün daha prim ödeyerek priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 4500 gün prim ödemiş olmanız şartıyla yine aynı tarihte, yani 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz (25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak)
5
1976 doğumluyum. 1995 sigorta girişi var. Fakat primi yatırmamışlar. 1996’da askere gittim. 2002’den itibaren 5010 gün primim var. Nasıl emekli olabilirim?
Primin yatırılmaması sigortalıyı ilgilendirmez. Ancak çalışma süresi bildirilmemiştir. Çalışma süresi bildirilmediği sürece maalesef işe giriş bildiriminin önemi bulunmuyor. Çalıştığınız işyerine ulaşabiliyorsanız, neden çalışma sürenizin bildirmediğini sorun. Belki çalışmanızı bildirmişlerdir. Ama ya aylık bildirge ve dört aylık bordrolardaki uyumsuzluktan veya kurumdaki bir hatadan dolayı dosyanıza işlenmemiş olabilir. Şayet çalışma sürenizi bildirmişlerse dört aylık bordroların işverenden onaylı bir örneğini alarak SGK’ya ibraz ederseniz, başlangıcınız 1995 olarak dikkate alınır ve EYT kapsamına girer, başlangıcınız 23 Kasım 1995’ten önceyse priminizi 5750 güne tamamlayacağınız tarihte, sonraysa 5825 güne tamamlayacağınız tarihte yaş aranmadan emekli olabilirsiniz. Aksi halde, 1990 gün daha prim ödeyerek priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 4500 günden fazla priminiz olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, yine aynı tarihte yani 60 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün (25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak).
6
9 Kasım 1966 doğumlu eşimin sigorta numarası 1983’te verilmiş. Ama 1 gün bile primi yok. Prim ödemesi 1990’da başlamış. 4607 gün primi var. Sokakta kağıt topluyor. Emekli olması için çareler arıyorum. Ama kısmi bile emekli olamıyor. Eşim en erken nasıl emekli olabilir?
SGK’ya çalışma süresi bildirilmediği sürece, girişin yapılmasının ve sigorta sicil numarası alınmasının maalesef bir önemi bulunmuyor. Eşinizin işten ayrıldığı tarihten itibaren 5 yıl içinde, kuruma bildirilmeyen çalışma süresi için ‘hizmet tespit davası” açması gerekiyordu. Hakkı zamanaşımına uğramış. Dava yoluyla da bir hak elde edemez. Eşiniz muhtemelen 1990’dan önce 18 ay askerlik yapmıştır. 1983’te çalıştığı işverene ulaşamazsa, askerlik süresini borçlanıp, 303 gün de prim ödeyerek toplam primini 5450 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir. Ayrıca 3600 günden fazla primi olduğundan bundan sonra prim ödemese de 60 yaşını dolduracağı 9 Kasım 2026’da emekli olması da mümkün.
7
22 Kasım 1999’da öğretmenliğe başladım. Bu tarihten önce herhangi bir sigorta kaydım bulunmuyor. Fakat Mart 1999-Kasım 1999 arası askerlik yaptım. Askerlik borçlanması yaparak emekli olabilir miyim
8 Eylül 1999’dan sonra göreve başlayan memurlar, bu tarihten önce yaptıkları askerliklerini borçlanarak EYT kapsamına giremiyorlar. 8 Eylül 1999’dan önce birkaç gün prim ödemeniz olsaydı, EYT kapsamına girer, askerliğinizi de borçlanarak avantaj sağlayabilirdiniz.
8
