Giriş
Faizler yükselir mi? Merkez Bankası’nın hamlesinin ardından gözler mevduatlarda
Politika faizi yüzde 42.5 seviyesinde olsa da son dönemde bankalarda mevduat faiz oranları politika faizinin üzerinde seyrediyor. Şu anda bankalarda 32 gün vade için mevduat faizleri yüzde 48 seviyelerine kadar çıktı. Gecelik borçlanma faizlerinin de yükseltilmesiyle birlikte mevduat faizlerinin daha da yükseleceği beklentisi hakim. Bankalarda yüzde 48’e kadar çıkan mevduat faizleri daha da yükselir mi? Borsada beklentiler neler? Ekonomist Hikmet Baydar, öngörülerini açıkladı. İşte detaylar...
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) geçtiğimiz hafta perşembe günü piyasadaki oynaklığı sınırlamak üzere TL ve döviz likiditesine yönelik tedbirler alırken, gecelik borç verme faiz oranını yükseltti. Banka gecelik vadede borç verme faiz oranını yüzde 46 seviyesine yükseltirken, politika faizini yüzde 42.5 seviyesinde korudu. 1 hafta vadeli repo ihalelerine bir süreliğine ara verildi.
Politika faizi yüzde 42.5 seviyesinde olsa da son dönemde bankalarda mevduat faiz oranları politika faizinin üzerinde seyrediyor. Şu anda bankalarda 32 gün vade için mevduat faizleri yüzde 48 seviyelerine kadar çıktı. Gecelik borçlanma faizlerinin de yükseltilmesiyle birlikte mevduat faizlerinin daha da yükseleceği beklentisi hakim.
YATIRIMCININ GÖZÜ BORSADAKİ GELİŞMELERDE!
Peki banka mevduatlarında faizler artacak mı? Şu anda 1 milyon TL’nin 32 günlük net getirisi ne kadar oldu? Özellikle geçtiğimiz hafta borsada sert satışlar dikkat çekmişti. Merkez Bankası, Sermaye Piyasası Kurumu gibi düzenleyici ve denetleyici kurumlardan bir adım gelir mi? Borsa için beklentiler neler?
‘MERKEZ BANKASI DÖVİZDEKİ ÇIKIŞIN ÖNÜNÜ KESTİ’
Milliyet.com.tr’nin haberine göre, konuyla ilgili tüm merak edilenleri değerlendiren 3. Göz Danışmanlık Kurucusu Hikmet Baydar şu ifadeleri kullandı:
“Merkez Bankası aslında son derece yerinde ve doğru stratejik kararlar alarak dövizdeki çıkışın önünü hemen kesti. Bu sayede enflasyona yansıması da çok sınırlı olacak gibi görünüyor.
MEVDUAT FAİZLERİ YÜKSELECEK Mİ?
Alınan kararlara bakacak olursak politika faizini sabit tutarken, haftalık ihaleleri iptal etti. Bu arada gecelik borç alma faizini sabit tutarken, borç verme faizini hızla %46 seviyesine yükseltti. Bu durumda nakit ihtiyacı olan bankalar Merkez Bankası’ndan daha yüksek maliyetle TL alabilir duruma geldi.
Bu durum günlük bir oranla gerçekleştiği için, piyasa normalleştiğinde hızla eski yerine gelebilecek bir durumda. Bu nedenle de mevduat faizlerinde aylık ve daha uzun vadelere yansıması son derece zor. Mevcut durumun 1 ay kadar uzaması beklendiği takdirde aylık mevduatlarda artış söz konusu olabilir.
Bankalar ‘kısa vadede TCMB faiz indirmez’ kanaatine varırlarsa, aylık mevduat oranlarını yükselterek piyasadan para toplamaya çalışabilirler. Ancak şimdilik sadece günlük faizleri yükselterek para toplama yolunu seçebilirler. Çünkü TCMB faizleri düşürdüğünde ellerinde yüksek faizle mevduat kalmasını istemezler.
MEVDUAT FAİZLERİ NEDEN POLİTİKA FAİZİNİN ÜZERİNDE?
Faizlerde ve enflasyonda düşüş trendi içerisinde olduğumuzdan dolayı bankalar nispeten daha yüksek faizle topladıkları kısa vadeli mevduatları uzun vadeli yüksek faizli kredi olarak kullandırmaktalar. Böylece faizler düştüğünde bankaların mevduat faiz yükümlülüğü azalırken, kredi faiz gelirleri yüksek kalmaya devam edecektir. O yüzden mevduat faizlerini yukarıda tutarak mevduat/kredi dengesini koruyorlar. Bu durumda gerekirse kısa vadede oranları ihtiyaç durumuna göre de yüksek tutabiliyorlar.
‘PİYASALARIN NORMALE DÖNME İHTİMALİ YÜKSEK’
Son günlerdeki dalgalanma nedeniyle dövize geçiş olması durumunda bankalar ister istemez TL'ye sıkışabiliyorlar ve günlük daha yüksek faizlerle de para toplayabiliyorlar. Ancak dövizdeki hareketin durulması nedeniyle önümüzdeki günlerde piyasaların tekrar normale dönme ihtimali yüksektir.
‘BANKALAR CAZİP ORANLAR SUNABİLİYOR’
Kısa vade TL sıkışıklığı bankadan bankaya farklılıklar göstermektedir. O yüzden de farklı kısa vade faiz oranlarıyla karşımıza çıkıyorlar. TL'ye ihtiyacı olmayan bankalar sadece ellerindeki mevduatı korumak ile ilgilenirken, TL'ye sıkışan bankalar da piyasadan para toplayabilmek için daha cazip oranlar sunabilmekteler.
AYLIK 35 BİN 570 TL KAZANÇ İMKANI
Şu an piyasanın en yüksek mevduat faizi sadece 1 bankada ve oran %48. Bu durumda 1 milyon TL vadeli mevduatta 32 günde 35.570 TL kazanç sağlanmaktadır. Oranlar %39’lara kadar inebilmektedir.
‘BORSADAKİ HAREKETE SORUŞTURMA AÇILMALI’
Borsadaki dalgalanmalarda SPK önemli bir adım attı ve şirket sahiplerinin yönetim kurulu kararıyla kendi şirket hisse senetlerini geri alabileceklerini duyurdu. Böylece hızlı bir hareketle şirketler istedikleri takdirde kendi hisselerini alabilecek duruma geldiler. Ancak bu şimdilik yetersiz. Çünkü aynı anda gelen sert satışların panik yaratmaya yönelik organize bir hareket olduğu görüntüsü var. Bu nedenle de dalgalanma ile ilgili soruşturma açılmalı, düşüşe neden olan ve birlikte hareket eden fonlar ve şahıslar tespit edilmelidir.
Döviz daha çabuk durulmasına rağmen hisse senedi bacağı o kadar dengeli olamadı. O yüzden bu harekete sebep olan kişi ve kurumların birlikte hareket edip etmediği soruşturulmalıdır. SPK'dan yeni hamlelerin gelme ihtimali yüksektir. Ancak piyasa hemen normale dönerse buna gerek kalmayabilir.
BORSA İÇİN YENİ TAHMİN!
9000 puan seviyeleri borsa için oldukça güçlü bir destek seviyesidir. Bu seviyenin kırılacağını düşünmüyoruz. Aksine teknik olarak hızlı tepki alımı gelebilecek bir görüntü vermektedir. Normalleşmeye bağlı olarak hızlı bir toparlanma gelebilir. Ancak siyasi arenadaki söylemler piyasalarda dalgalanma yaratabilir. Şimdilik satışların kesilme ihtimalinin yüksek olduğunu, akabinde tepki çıkışlarının da hızlı bir şekilde gerçekleşebileceğini söyleyebilirim.
‘HAREKETLER SON DERECE ÖNEMLİ! HEM MEVDUAT HEM KREDİ FAİZLERİ YÜKSELEBİLİR’
Burada en önemli göstergemiz tahvil piyasası olacak. 10/02/2027 vadeli devlet tahvili faizi %37’lerden %44’lere hızla yükseldi. Burada hareketler son derece önemlidir ve kalıcı olduğu takdirde hem mevduat faizleri hem de kredi faizleri yükselebilir. Kaldı ki yüksek faizli tahvili alımına geçen bankalar kredi vermeyi bile durdurabilir. O yüzden tahvil faizlerindeki gelişmeler mevduatların yönünü belirlemede son derece etkili olacaktır. Burada yükselen faizlerden devlet tahvili alan bankalar aylık mevduata da yüksek oranlar teklif edebilirler.”