Giriş
Faydası bilim insanları tarafından kanıtlandı! Kolon kanserinden koruyor, zehirli hücreleri yok ediyor! Daralan damarları genişleten mucize meyve
Burdur'da akademisyenler çalışmalarıyla kolon kanseri hücreleri ile savaşabilen yeni bir özüt keşfettiler. Burdur ve Türkiye’nin bir çok yerinde doğada yetişen mucize meyvenin özütünü bileşenlerine ayıran bilim insanları bu bileşenlerin kanserli hücreleri yok ettiğini ispatladılar. İşte detaylar...
Dünyada en çok görülen kanserlerden bir olan ve dünyada üçüncü ölümcül kanser olarak bilinen kolon kanseri erken teşhis edilmediği sürece ölüm riskinin yüksek olduğu bir kanser olarak karşımıza çıkıyor. Günümüzde neredeyse her 10 kişiden birinde ortaya çıkan bu kanser halk arasında kalın bağırsak olarak bilinen sindirim sisteminin en son kısmındaki bölgede ortaya çıkıyor.
Sağlık Bakanlığı’nın istatistiklerine göre ülkemizde de en sık görülen ilk beş kanser türü (akciğer, meme, prostat, kolon ve tiroid kanserleri) arasında yer alan kolon kanseri, birkaç yıl öncesine kadar 50 yaşından sonra gözlense de son zamanlarda adeta ‘bir salgın gibi’ daha genç insanlarda ortaya çıkmaya başladı.
Burdur MAKÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ahmet Hulusi Dinçoğlu ve ekibi 2023 yılı Şubat ayında kolon kanserinde etkili olabileceğini düşündükleri ve içinde bulundurduğu antioksidan ve bağışıklık sistemi düzenleyici etkileriyle dikkat çeken bir meyve olan “kara mürver meyvesi” üzerinde çalışmalara başladı.
Prof. Dr. Dinçoğlu ve ekibi kendi geliştirdikleri sentez yöntemiyle yaptıkları bu çalışmalar sonrasında kara mürver meyvesi özütünün bileşenlerinin kolon kanseri hücreleri üzerinde öldürücü bir etkisi olduğu sonucuna vardı. Ülkemizde bir çok yerde doğal olarak yetişebilen kara mürver meyvesi bu özelliği ilerleyen dönemlerde yapılacak çalışmalar sonrasında kolon kanseri tedavisinde kullanılabilecek bir hale getirilecek.
Yapılan TÜBİTAK destekli tamamen milli ve yerli bu çalışma hakkında konuşan Prof. Dr. Ahmet Hulusi Dinçoğlu; “Biz Kara Mürver meyvesinin yapısında bulunan “antosiyaninler” demiş olduğumuz bileşiklerin kansere karşı etkili olup olmayacağına dair bir çalışma gerçekleştirdik. Bu çalışmaya ekibimizle beraber geçen sene başladık. Bu çalışmada diğer buna benzer çalışmalardan farklı olarak daha yenilikçi ve yeşil bir teknoloji dediğimiz “sentez” yöntemini kullanmış olduk. Bu yöntem kendi geliştirdiğimiz bir yöntemdir. Kullandığımız yöntem ile kara mürver meyvesinin yapısında yer almış olan kansere karşı etkili olabileceğini düşündüğümüz bileşikleri saf bir halde özütleyebildik. Bu sonuç bizim çalışmamızın şu anki aşaması için zaten oldukça verimli bir basamaktı ve başarıyla sonuçlanmış oldu. Sonraki basamakta da biz bu bileşenlerin yapısına dair özellikleri inceledik. Bu süreci de başarılı bir şekilde tamamladık ve daha sonraki süreçte de laboratuvar deneyleriyle hücre testleri gerçekleştirerek bu bileşenlerin kolon kanseri hücrelerine karşı nasıl bir etki ortaya koymuş olduğuna dair çalışmalar gerçekleştirmiş olduk. Laboratuvarda gerçekleştirilen bir çok test ve yöntem ile bu süreç ilerlemiş oldu ve çalışmamızın sonucunda elde ettiğimiz veriler bize kara mürver meyvelerinden kendi özütleme yöntemimiz ile elde ettiğimiz bileşenlerin kolon kanseri hücrelerine karşı öldürücü yıkımlayıcı bir etki göstermiş olduğunu ortaya koydu” dedi.
ÜLKEMİZDE BİRÇOK YERDE DOĞAL BİR ŞEKİLDE YETİŞİYOR
Çalışmalarda kullandıkları kara mürver meyvesi hakkında da bilgi veren Prof. Dr. Ahmet Hulusi Dinçoğlu; “Kara mürver meyvesi Burdur ve çevresinde yetişebilen bir meyvedir. Özellikle Burdur’da Altınyayla ilçesinde yaygın bir şekilde doğada var olan bir meyvedir. Çok fazla ticari olarak kullanımı olmayan bir meyve olduğundan dolayı üretiminde genel olarak doğada kendiliğinden yetişmiş olan ağaçların bulunmuş olduğu bir flora yaygın. Fakat ülkemizde de yine güneyde, İç Anadolu’nun güney kesimlerinde bu kara mürver meyvesi yetişebilmekte. Bu meyve son zamanlarda yapısındaki sağlık açısından olumlu etki gösteren bileşenlerden dolayı oldukça ilgi görmekte ve birçok ülkede yetiştiriciliği de yapılmaktadır. İnanıyorum ki ülkemizde de bizim bu çalışmalarımızla beraber bu ağacın, bu bitkinin ve meyvenin yetiştirilmiş olması, ekonomiye kazandırılması ile çalışmalar artacaktır. Bizim çalışmamız olayın sadece bir boyutu. Bu meyvenin bileşenlerinin bir çok farklı sağlık etkisi vardır olumlu yönde gerçekleşen. Biz bu çalışmaların yanında başka araştırmalar da yürütüyoruz. Onlarla da ilgili çok güzel sonuçlarımız var. Bu meyvenin yetişmesi çok önemli şartlar istemiyor, doğada, ülkemiz ikliminde yetişebilen bir bitki türü olarak karşımıza çıkıyor.” şeklinde konuştu.
ÇALIŞMALARI TAMAMLAYIP ENDÜSTRİYEL AŞAMAYA GEÇMEK İSTİYORUZ
Kara mürver meyvesi ile yapılan ilk çalışmaların tamamlandığını ve şimdi ise deney ve üretim olarak diğer aşamalara geçeceklerini de belirten Prof. Dr. Dinçoğlu; “Bu çalışmada biz birinci basamak aşaması olan “Faz 1” dediğimiz bir çalışma gerçekleştirmiş olduk. Hücre testleri ile süreci yürütmüş olduk. Burada önemli olan zaten olumlu sonuçlar elde edebilmiş olmaktı. Eğer olumlu sonuçlar elde edememiş olsaydık zaten bu çalışmanın bu aşamasından sonra ilerleyebilmemiz mümkün olmayacaktı. Elde ettiğimiz olumlu sonuçlar artık bizi ikinci ve üçüncü aşamalarda yani deney hayvanları veya onlardan olumlu sonuçlar elde edersek insanlar üzerinde gerçekleştireceğimiz çalışmalar ile artık nihai sonucu alma ve daha sonrasında da artık gerçekleştirilebilirse endüstri ile iş birliği yapılarak onlarda ürün geliştirme çalışmalarına girme süreçleri ile devam edecektir. Fakat şu an için sadece birinci basamak çalışmaları bitti. Bu çalışmalarda bize bu ürünün kolon kanseri üzerinde etkili olabileceğini gösterdi.” ifadesinde bulundu.
KARA MÜRVERİN FAYDALARI NELERDİR?
Kara mürver (Sambucus nigra), sağlık açısından birçok faydası bulunan, yüzyıllardır doğal tedavi yöntemlerinde kullanılan bir bitkidir. Çiçekleri ve meyveleri, bağışıklık sistemini destekleyici özellikleriyle öne çıkmaktadır. Özellikle kış aylarında soğuk algınlığı ve grip gibi hastalıklara karşı korunmak isteyenler için popüler bir tercihtir. İşte kara mürverin başlıca faydaları!
BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNİ GÜÇLENDİRİR
Kara mürver, bağışıklık sistemini destekleyen antioksidanlar açısından zengindir. İçeriğindeki C vitamini ve flavonoidler, vücudun enfeksiyonlara karşı daha dirençli olmasına yardımcı olur. Özellikle kara mürver özütü, grip semptomlarının süresini kısaltmakta etkili olabilir.
ANTİOKSİDAN ÖZELLİKLER SUNAR
Yüksek oranda antosiyanin içeren kara mürver, serbest radikallerle savaşarak hücre hasarını önler. Bu özellik, cildin yaşlanmasını geciktirir ve genel sağlık durumunu iyileştirir.
SOĞUK ALGINLIĞI VE GRİPTEN KORUR
Kara mürver, soğuk algınlığı ve grip belirtilerini hafifletmede uzun yıllardır kullanılmaktadır. Araştırmalar, kara mürverin virüslerin çoğalmasını engelleyebileceğini ve solunum yollarını rahatlatabileceğini göstermektedir.
İLTİHAPLANMAYI AZALTIR
Doğal bir anti-enflamatuar olan kara mürver, vücutta iltihaplanmayı azaltarak eklem ağrıları ve diğer enflamatuar hastalıklarda destekleyici rol oynar.
SİNDİRİM SİSTEMİNİ RAHATLATIR
Kara mürverin lif içeriği, sindirim sistemini düzenler ve kabızlık gibi sorunlara karşı çözüm sunar. Ayrıca bağırsak florasının sağlığını korumaya yardımcı olur.
KALP VE DAMAR SAĞLIĞINI DESTEKLER
Kara mürver, kan basıncını dengeleyici ve kötü kolesterol seviyelerini düşürücü etkileriyle kalp sağlığını destekler. Antioksidan özellikleri sayesinde damarların sağlıklı kalmasına katkıda bulunur.
Kara mürver genellikle çay, şurup, reçel, pastil veya takviye kapsül formunda tüketilir. Ancak ham hali toksik olabileceği için mutlaka doğru şekilde işlenmiş ürünler kullanılmalıdır.
DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
- Kara mürverin çiğ meyveleri ve yaprakları toksik bileşenler içerdiği için pişirilmeden tüketilmemelidir.
- Hamilelik, emzirme dönemi veya kronik bir hastalık durumunda, kara mürver tüketmeden önce mutlaka bir doktora danışılmalıdır.
Doğal bir sağlık kaynağı olan kara mürver, düzenli ve doğru şekilde tüketildiğinde vücut direncini artıran güçlü bir bitkisel destektir. Ancak bilinçli ve ölçülü kullanım önemlidir.