Giriş
Ferdi Tayfur sevgisi! Türkiye'yi kavuran fenomen: Ferdimania
Türkiye'de arabesk müzik denildiğinde akla gelen ilk isimlerin başında gelen Ferdi Tayfur, bir süredir tedavi gördüğü hastanede yaşamını yitirdi. 60 yılı aşkın müzik kariyeriyle geniş bir hayran kitlesine ulaşan Ferdi Tayfur, halktan gördüğü sevgiyle de adından söz ettirdi.
Türkiye'de "arabesk müzik" denince akla gelen ilk isimlerden biri olan Ferdi Tayfur, dün tedavi gördüğü hastanede 79 yaşında hayata gözlerini yumdu.
Hürriyet'ten Sevin Turan'ın haberine göre, 1960'lı yıllarda memleketi Adana'daki çay bahçelerinde ve düğünlerde şarkı söylemeye başlayan Tayfur'un kariyeri, iniş ve çıkışlarla dolu. Tayfur, 1971 yılında yayınladığı 'Huzurum Kalmadı' plağıyla müzik dünyasına damgasını vurdu. Bu şöhreti 1974'te piyasaya sürdüğü "Yüreğimde Yara Var" ile perçinleyen usta sanatçı, kısa sürede arabesk müziğinin en büyükleri arasında yer aldı.
80'lerin sonlarına gelindiğinde ülkede, gümbür gümbür bir değişim yaşanıyordu. Yaşanan bu değişim, kültür ve sanatta da kendini fazlasıyla gösteriyordu. Hem Tayfur için hem de çağdaşları için bambaşka bir çığır açılmıştı. Artık sesleri, sözleri her yerdeydi. Sevmeyenleri çoktu belki ama sevenleri daha da çoktu...
"ANADOLU'NUN ÇIĞLIĞI"
Şöhret basamaklarını hızla tırmanan Ferdi Tayfur, görülmemiş olaylara imza attı. Örneğin 1989 yılında Hürriyet gazetesinde yayımlanan "Acısıyla Tatlısıyla Hayatımız Arabesk" yazısı dizisi, bu müziğin neden bu kadar sevildiğini mercek altına alıyordu. Söz yazarlarından bestecilere, psikologlardan sosyologlara yapılan röportajlarla bu olgu anlaşılmaya çalışılıyordu. Arabeske "Anadolu'nun Çığlığı" deniyor, o çığlığı yükselten seslerin acılı hikayeleri, dinleyicilerin acılarına karışıyordu.
FERDİ TAYFUR'DAN "ARABESK KÜME DÜŞTÜ" YORUMLARINA CEVAP
1990 yılından itibaren özel radyo ve televizyon kanallarının açılması bu çığlığı daha da büyüttü. Arada tökezlemeler de oluyor, "Acaba arabesk geçici bir heves mi? Dinleyici bıktı mı bu şarkılardan?" diye soranlar oluyordu.
Aralık 1991'de yine Hürriyet'te yayınlanan "Arabesk Küme Düştü" yazı dizisi de tam bu noktaya dikkat çekiyordu. 12 Aralık tarihli yazının başlığını veren Tayfur "Düşüş senaryoları hayal ürünü" diyor, hiç satmadığı kadar çok kaset sattığını belirterek "Halk arayışını sürdürüyor ve her aradığında da bizi bulabiliyor" ifadelerini kullanıyordu.
Haberlerde görüşlerine yer verilen gençler de Müslüm Gürses ve Ferdi Tayfur'u dinlemeye devam ettiklerini ama "bozulan" bazı isimlerden uzaklaştıklarını söylüyordu.
EMMİOĞLU ŞARKISI
Tayfur'un 1992 yılında yayınladığı Prangalar albümü böyle bir ortamda dinleyiciyle buluştu. Yer gök "Bir garip ölmüş de yasına geldim Emmioğlu" diyen Tayfur'un o kendine has sesiyle inliyordu.
Bu şarkı söz yazarı Şemsi Belli ile Ferdi Tayfur arasında krize neden olmuş ve anlaşmazlık sonucu konu mahkemeye taşınmıştı.
Ferdi Tayfur, başarılarıyla kısa sürede bir fenomene dönüştü. Başarısı bir çığ gibi büyüyen Tayfur, konserler ve peş peşe aldığı ödüllerle adından söz ettirdi. Düğünlerde yakınlarına şarkılar söyleyerek kariyerine başlayan Ferdi Tayfur, bir süre sonra şehir şehir dolaşarak amfi tiyatrolarda on binlerce seyirciye şarkılar söyleyerek rekor kırmaya başladı.
"FERDİMANİA"
60 polisin korumasıyla çıktığı konserlerde içeridekinden misli misli insan dışarıda kalıyor, yaşanan izdihamda çocuklar kayboluyor, duygu yoğunluğuna dayanamayan sevenleri gözyaşları içinde bütün şarkılara eşlik ediyordu.
Yaşananların adını yine Hürriyet gazetesi koyuyordu: Ferdimania.
Arabesk müziğinin hızla tırmanışa geçtiği günlerde tüm arabesk şarkıcılarının konserlerinde izdihamlar yaşanmaya başladı. Bu durum kısa sürede ayrışmalara neden oldu.
Özellikle Müslüm Gürses'in konserleri, dinleyicilerin kendini jiletlediği, kanın gövdeyi götürdüğü ortamlar olarak gündemden düşmüyordu. Buna karşılık 'Ferdi'ciler "Biz onlardan değiliz" dercesine pankartlar hazırlayıp geliyordu Tayfur'u dinlemeye...
Ama sevgi seli katlanarak büyüyordu. 9 Ağustos 1999 tarihli gazetede, 40 bin kişilik Konya konserinde yaşanan tribün kazası "facia" kelimesiyle ifade ediliyor, resim altındaki "İçerdekiler mutluluktan dışardakiler acıdan bağırdı" cümlesi izdihamın boyutlarını tarif ediyordu.
FERDİ TAYFUR HİÇ DEĞİŞMEDİ
2000'li yıllarda değişen Türkiye'yle birlikte bu izdihamlar da büyük oranda geride kaldı. Zaten Tayfur da ışıklı sahneleri gerisinde bırakıp Muğla'ya yerleşti ve sakin bir hayata adım attı.
Ne var ki sevenlerinin kalbindeki yerini hiç kaybetmedi; Ferdi hep 'Ferdi' kaldı.