Giriş
Geç döllenme nedir? Neden olur? Geç döllenme nasıl hesaplanır? 8 soruda geç döllenme!
Bebek sahibi olmak isteyenler ya da geç döllenme ile hamile kalan birçok kadın internette konu hakkında araştırma yapıyor. Peki, geç döllenme nedir? Geç döllenme neden olur? Geç döllenme nasıl hesaplanır? Geç döllenmede bebeğin cinsiyeti ne olur? İşte, geç döllenme hakkında merak edilenler...
Bazı anne adayları geç döllenme konusunda birçok şeyi merak ediyor. Uzmanların geç döllenme hakkında verdiği bilgileri esas alarak 8 soruda geç döllenmeye yanıt verdik!
Geç döllenme; yumurtlama zamanının geç olmasından kaynaklanan bir durum olup, bebeğe yahut anneye zarar veren bir durum değildir. Hamile kalmak isteyen kadınların yumurtlama dönemlerini hesaplamaları yani ovulasyon takvimi tutmaları oldukça önemlidir. Bebek sahibi olmak isteyen çiftler ovulasyon takvimi tutarak, yumurtlama gününü takip ederler ve hamile kalma ihtimali hangi günler daha yüksek ise bu günler içerisinde korunmasız cinsel birliktelik yaşarlar. Ancak bu süre içerisinde çiftler bazı farklı durumlarla karşılaşabilirler. Kadınlarda erken yumurtlama durumu, yumurtlama gününü tespit edememe ve geç yumurtlama (geç döllenme) gibi durumlar bu nedenler arasında. Peki geç döllenme nedir, nedenleri nelerdir? Geç döllenmede kese ne zaman görülür? İşte geç döllenme hakkında merak edilen detaylar:
1) GEÇ DÖLLENME NEDİR?
Normal şartlarda ovulasyon gerçekleştiğinde, kadının olgun yumurta hücresi ile erkeğin sperm hücresinin karşılaşmasıyla döllenme meydana gelir. Bu durumda kadında adet kanaması olmaz. Ancak yumurta ve sperm buluşması gerçekleşmediğinde, olgunlaşan yumurta hücresi ovulasyondan 14 gün sonra rahim iç dokusu ile beraber vücuttan dışarı atılır ve adet kanaması oluşur.
Kadında geç yumurtlama olduğunda ise, beklenen yumurtlama günü birtakım nedenlerden dolayı gecikir. Yumurta hücresi döllenmezse, adet gecikmesi yaşanır. Şayet yumurta döllenirse, bu duruma da geç döllenme denir.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Ayşe Duman geç döllenmeyi şu şekilde ifade etmektedir:
“Beklenen yumurtlama tarihinin daha geç bir günde yaşanması halinde, bu süreçte oluşan gebelikler geç döllenme olarak tanımlanabilir.
Kadınlarda, yumurtlama dönemi karmaşık bir sistemdir. Yumurtlama, olgun bir yumurtanın yumurtalıktan salınması, fallop tüpüne ilerlemesi ve burada spermle döllenebilmesidir. Bu eylem, genellikle bir sonraki adet döneminden yaklaşık 14 gün önce gerçekleşir. Örneğin; 28 günlük bir adet döngüsü olan kadınlarda yumurtlama 14. gün meydana gelir ve doğurganlığın yüksek olduğu dönem 9. günde başlar. 35 günlük bir periyotta ise, yumurtlamanın 21. gün civarında olması daha olasıdır. Bu nedenle hamilelik şansı 16. günde başlayacaktır.”
2) GEÇ DÖLLENME NASIL HESAPLANIR?
Geç döllenmenin en belirgin işareti, hamilelik tarihinin hesaplanması ile ortaya çıkar. Normal şartlarda hamileliğin kaç haftalık olduğu, son adet tarihi baz alınarak hesaplanır. Ancak ovulasyonun gecikmesi durumunda bu hesap gebeliğin haftasını belirlemede yanılmalara yol açabilir.
Kadının adet dönemi ve yumurtlaması arasında 14 gün bulunur. Ancak geç döllenme durumunda bu süreç 2-3 haftaya kadar uzayabilir. Bu durumda hesaplamalara göre bebek bir haftadan daha büyük olabilir. Bununla beraber ultrason kontrolleri sırasında bebeğin kaç haftalık olduğu ortaya çıkar ve aradaki fark geç döllenmenin kanıtı sayılabilir.
3) GEÇ DÖLLENME NEDEN OLUR?
Geç döllenme aslında geç yumurtlamanın doğurduğu bir sonuçtur. Geç yumurtlama nedenleri de geç döllenmeye neden olmaktadır. Geç döllenmenin tespit edilmiş kesin bir nedeni olmadığını belirten Op. Dr. Ayşe Duman, başlıca sebepler arasında sayılabilecek etkenleri şu şekilde sıraladı:
STRES
Stres, hormon seviyelerini direkt olarak etkileyebilmektedir. Hormonların düzensiz salgılanması yumurtlamayı etkileyerek geç döllenmeye neden olabilir.
POLİKİSTİK OVER SENDROMU
Yumurtalıklardaki oluşumlar, vücudun hormon seviyelerini bozar ve her yumurta salınımını etkileyebilmektedir. Polikistik over sendromu bulunan bazı kadınlarda yumurtlama sistemi tamamen durabilir.
PROLAKTİN YÜKSEKLİĞİ
Normal düzeyden daha yüksek prolaktin seviyeleri, östrojen hormonunda dengesizlikler meydana getirir. Düşük östrojen, yumurtlama dönemini olumsuz yönde etkileyebilir. Emzirme, prolaktin seviyesini yükselten önemli bir faktördür.
TİROİT BOZUKLUKLARI
Bozulmuş tiroit hormon seviyeleri yumurtlamayı döneminin düzenini değiştirebilir.
HIZLI KİLO KAYBI
Vücut ağırlığının %20’sinden fazlasını kaybeden kadınlarda, yumurtlama için gerekli olan luteinize ve folikül uyarıcı hormon seviyeleri azalmaktadır.
İLAÇLAR
Bazı ilaçların yumurtlama sisteminin etkileyebilmesi dolayısıyla, hamilelik planlama yapan tüm kadınların kullanmış olduğu ilaçları hekimine bildirmesi gerekir.
4) GEÇ DÖLLENMEDE HCG DEĞERİ NE ZAMAN YÜKSELİR?
Gebelik testleri, idrardaki hcg miktarını ölçerek negatif veya pozitif sonuç verir. Vücut sadece embriyonun anne karnına yani rahime implante olmasıyla hcg ürettiğinden, geç döllenme durumunda hamilelik testi sonucu etkileyebilir.
İmplantasyon bir diğer adıyla bebeğin anne karnında yerleşme sürecine verilen isimdir. Op. Dr. Ayşe Duman geç döllenmede hcg değerinin ne zaman yükseldiği hakkında şu bilgileri vermektedir:
“İmplantasyondan sonra, Hcg seviyeleri yaklaşık 48 saatte bir iki katına yükselir. Başlangıçtaki Hcg düzeyleri, erken gebelik hCG düzeyleri ve hCG’nin iki katına çıkma süresi kadından kadına ve gebelikten gebeliğe değişir. Böylece pozitif sonuçlu bir gebelik testinin elde edilmesi gecikir. Adet dönemi geciktiği halde negatif sonuçlu bir gebelik testi mevcutsa, bunun nedeni geç döllenme olabilmektedir.”
5) GEÇ DÖLLENMEDE KAN TESTİ NEGATİF ÇIKAR MI?
Gebelik durumunda salgılanan Hcg konsantrasyonlarının, idrardan çok daha önce kanda tespit edilebildiğini söyleyen Op. Dr. Ayşe Duman şöyle devam etmektedir:
“Kan testleri, hamileliğin mevcut olması halinde pozitif bir sonucu gösterecektir. Ancak, hamileliği doğrulamak ve hormon seviyelerini takip etmek için iki gün arayla yeni bir tetkik yapılması önerilir.”
6) GEÇ DÖLLENMEDE KESE NE ZAMAN GÖRÜLÜR?
Geç döllenmede kesenin ultrasonda görünmesi için kesin bir süre süresi yoktur. Döllenme zamanına göre, kesenin ultrasonda görünme zamanı da farklılık gösterir. Bu nedenle uzmanlar, gebelik kesesi görünene kadar, hastaları sık sık ultrasondan kontrol etmektedir.
7) GEÇ DÖLLENMEDE CİNSİYET NE OLUR?
Geç döllenme, bebeğin cinsiyetini değiştiren bir durum değil. Her iki cinsiyet yani kız ve erkek olması için de aynı şans mevcut. Yani geç döllenme durumunda erkek veya kız olma şansının artması gibi bir durum söz konusu olamaz. Yumurtaya ilk ulaşıp dölleyen sperm hücresi aynı normal gebelikte de olduğu gibi cinsiyeti belirler.
8) GEÇ DÖLLENMEDE KALP ATIŞI NE ZAMAN DUYULUR?
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Parvana Seyidova geç döllenmede bebeğin kalp atışının ne zaman duyulduğu hususu hakkında şu bilgileri vermektedir:
“Anne adaylarının bebeğin kalp atışlarını duyma konusunda acele etmemesi ve bu konuda stres yaşamaması tavsiye edilir. Her zaman 6. hafta içerisinde bebeğin kalp atışlarını duymak mümkün olmayabilir. Çünkü geç yumurtlama ya da geç döllenme durumlarında bazen kalp atışlarını duymak 7. haftaya sarkabilir.”