Azra Şahin - Posta.com.tr Gebelikte artan kan akımı ve gebeliğin verdiği yük nedeniyle baş ve sırt ağrıları ortaya çıkıyor.Türkiye'de hamile kadınların yaklaşık yüzde 65’i ise gebelik döneminde asetaminofen (ağrı kesici ve ateş düşürücü etkiye sahip ilaçlar) içeren ağrı kesiciler kullanıyor. Son zamanlarda yapılan gözlemsel bir çalışmada, ağrı kesici ve ateş düşürücü ilaçların etken maddesi olan asetaminofenin bebekte beyin, ürogenital sistem ve genital gelişimi olumsuz etkileyeceği iddia ediliyor. Bu çalışmaya göre asetaminofen, yüksek doz ve uzun süreli kullanıldığında kız çocuklarında erken ergenlik, erkek çocuklarında düşük sperm sayısı, inmemiş testis ve hipospadias (idrar deliğinin oraganın alt tarafında bulunması) gibi hastalıklara neden oluyor. Ayrıca uzman doktor Tekcan, uzun süredir ve yüksek doz asetaminofen kullanımının dikkat eksikliği ve IQ üzerinde olumsuz etkilerinin olabileceğinin altını çiziyor. Gebelikte ağrılara karşı kullanılan ilaçlar içerisinde asetaminofen içerenlerin minimal dozlarda kullanılabileceğini ifade eden uzman hekim, değişen dozların, anne karnındaki bebeğe etkilerine de değiniyor: Düşük dozların bebek üzerine yapacağı kötü etkiler de oldukça minimaldir. Kısa süreli ve minimal dozlarda kullanımı gebelikte güvenlidir. Ağrı, ateş ve inflamasyonu azaltıcı ilaçların kullanımı 20. gebelik haftasından sonra önerilmemektedir. Çünkü bu tür ilaçlar bebek kalbinde, ana atardamar (AORT) ile akciğere kan götüren akciğer atardamarı arasında bulunan damarın erken kapanmasına neden olabilir. Bu da anne karnında bebeklerin ölümüne yol açabilmektedir. Ayrıca diğer morfin gibi ağrı kesicilerin kullanılması da mümkün olduğunca önerilmez çünkü hem bağımlılık potansiyellerinden hem de bebekte bağımlılığa neden olabileceğinden tavsiye edilmemektedir. Kronik ağrısı olan ve kronik ağrı kesici kullanması gereken gebelerin bu süreçte egzersiz, fizik tedavi gibi yöntemlere başvurması öneriliyor. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Cevahir Tekcan, eklem iltihabı olan hastalarda bazı romatizmal ilaçların kullanımının gebelikte güvenli olduğunu ifade ediyor.Bu ilaçlardan bazılarının hamilelik boyunca kullanılması daha güvenli olarak kabul ediliyor. Bugün hamilelik döneminde güvenle kullanılan ağrı kesicilerin etken maddesinin asetaminofen olduğu gözlenmektedir.Asetaminofen, gebelikte ağrı kesici olarak kullanıldığında düşük doz ve kısa süreli kullanım için önerilmektedir. Endokrinologların yaptığı araştırmalarda, anne karnındaki bebeğin gelişimi ve bu tür ilaçların kullanımından kaynaklanan komplikasyonlar arasındaki bağlantının net olarak gösterilmediğini ileri süren uzman isim, hamile hastalardaki ilaç kullanımını şu ifadelerle özetliyor: Ateş yüksekliği olan hamile hastalarda ateş düşürücü olarak asetaminofen kullanılması önerilmekte çünkü yüksek ateş, hem annenin hem de fetüsün hayatını riske atabilir. Sonuçta tüm ilaçların kullanımında kar-zarar oranına bakılmalıdır. Kronik ağrı ve inflamasyon varlığında ise başka yöntemlerin kullanılması önemlidir.