Giriş
Hem kilo vermeyi engelliyor hem yorgun hissettiriyor! Yiyeni bin pişman eden besin
Bireylerde karbonhidratların metabolize edilmesine ve hücrelerde enerji için glikoz depolanmasına yardımcı olan insülin hormonu, kan dolaşımında bulunan şekerin hücreler tarafından alınmasını ve kullanılmasını sağlıyor. Ancak insülin direnci olan kişiler kilo verme sürecinde oldukça zorlanabiliyor. İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Yusuf Emre Uzun, insülin direnciyle ilgili merak edilenleri anlattı.
Bir kişide insülin hormonuna karşı direnç gelişimi sonrasında öğün sonrası uyku hali yaşanabilir. Bu kişiler sık acıkıp tatlı krizlerine girebilir.
Ciltlerinde koyulaşma gözlemlenebilecek olan bu kişilerde aşırı tüylenme gibi şikâyetler de görülebilir. İnsülin direnci yüzünden kadınlarda adet düzensizliği de meydana gelebilir.
Dr. Yusuf Emre Uzun, ,nsülin direnci olan kişilerin açlığa tahammülünün azaldığını hatırlatarak sözlerine şöyle devam etti:
"Egzersiz iyi bir tedavi seçeneği. Obezite, insülin direncine neden olur fakat insülin direnci nedeni ile obezite gelişmez.''
Dr. Uzun ayrıca "İnsülin direnci veya tip 2 diyabeti olanların birinci derece yakınlarında insülin direncinin daha sık görülmesi genetik faktörlerin önemli bir rolü olduğunu gösteririr" dedi.
İnsülin direnci ve ilişkili durumlar hakkında bilgi sahibi olmak için hastanın kilosu, boyu, beden kitle indeksi, bel çevresi, kan basıncı ölçülmeli, hekimin uygun görmesi durumunda açlık kan şekeri, tokluk kan şekeri, açlık insülin düzeyi, oral glukoz tolerans testi, hemoglobin A1C, kolesterol gibi tetkiklerden hatta bazı özel durumlarda daha ileri testlerden faydalanmak gerekebilir.
''EN AZ 150 DAKİKA EGZERSİZ YAPILMALI''
İnsülin direncinin başlıca tedavisinin yaşam tarzı değişikliği olduğunu vurgulayan Dr. Yusuf Emre Uzun, "Öğün aralarının 3-4 saat kadar olduğu 4-6 öğünden oluşan dengeli bir beslenme programı ve kalori kısıtlaması ile kilo kaybı sağlanmalı, kısa sürede hızlı kilo vermeyi sağlayan 'şok diyetler yapılmamalı" uyarısında bulundu.
Egzersizin önemine dikkat çeken Dr. Uzun, "Egzersiz yapmak günlük hayatın bir parçası haline gelmeli. Haftada en az 150 dakika egzersiz yapılmalı ve her bir seans en az 30 dakika devam etmeki" diye konuştu.
KİLO ALDIRAN BESİNLER NELERDİR?
- Cips ve soslu, kaplamalı kuru yemişler
- Kola ve diğer gazlı içecekler
- Çikolatalı fındık kremaları
- Hazır kahve karışımları
- Hazır soslar
- Kek, bisküvi, çikolata ve her türlü paketli gıda
Boş enerji kaynaklarını sağlığını korumaya gayret eden tüm bireylerin sınırlandırması ve hatta bunlardan mümkün olduğunca kaçınması gerekir.
Ancak bazı besinler aşırı zayıflık nedeniyle kilo almak isteyen kişiler için yukarıdaki grupta yer alacak kadar tehlikeli olmayan, ölçülü olarak tüketilebilecek en çok kilo aldıran yiyecekler grubuna girer. Bunlara örnek olarak şunlar verilebilir:
- Fındık ezmesi
- Ayçekirdeği, kabak çekirdeği gibi yağlı tohumlar
- Bal, kaymak, tahin, pekmez, reçel ve marmelatlar
- Kırmızı etlerin yağlı kısımları
- Sakatatlar
- Sucuk, sosis, salam gibi işlenmiş et ürünleri
- Yüksek oranda yağ içeren süt ürünleri (krema, tam yağlı sütler, yağ oranı yüksek peynir türleri vb.)
- Bitkisel ve hayvansal yağlar
- Patates, pirinç gibi nişasta içeriği yüksek besinler
Bu gibi besinler düzenli olarak tüketildiklerinde hızlı bir şekilde kilo alımına sebep olabilir. Bu nedenle kilo kontrolünü amaçlayan kişiler bu besinlerin tüketiminde çok dikkatli olmalıdır.
Ayrıca insülin direncini olumlu yönde etkilemek ve kilo kontrolünün sağlanması için posa içeriği yüksek besinler tüketmekte de fayda vardır.