Giriş
Her sabah yiyoruz ama sanıldığı kadar sağlıklı olmayabilir
Düşük kalorili olması ve çeşitli sağlık sorunlarını önlemesiyle bilinen yulaf, özellikle kahvaltı öğünlerinin vazgeçilmez besinlerinden biri haline geldi. Ancak ABD'li kardiyolog Jack Wolfson'un ''Yulaf, sanıldığı kadar sağlıklı değil, tüketilmesini asla tavsiye etmiyorum'' çıkışı, kafalarda soru işaretleri yarattı. İç Hastalıkları Uzmanı Canan Karatay da daha önce yaptığı bir açıklamada; yulafın tiroidi bozduğunu, metabolizmaya zarar verdiğini ve insanlara uygun bir yiyecek olmadığını öne sürmüştü. Yulafın tıp dünyasında tartışma yaratması sonrası posta.com.tr'ye konuşan Diyetisyen Muhammet Nurullah Şahin ve Kardiyoloji Uzmanı Dr. Muharrem Arslandağ, yulafın faydalarından yararlanmak için tüketim şeklinin oldukça önemli olduğunun altını çizdi.
Öznur Doğan / Posta.com.tr - Ünlü doktor Jack Wolfson'un sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, yıllardır yulafın yararları hakkında pek çok propaganda yapıldığını ancak bunun endüstrinin bir yalanı olduğunu ima etmesi kafaları karıştırdı.
Dr. Siyab Panhwa ise ''Yulaf, kan basıncını düşürebilen benzersiz bir antioksidan kaynağıdır'' sözleriyle Wolfson'un görüşüne katılmadığını belirtti.
Ses getiren tartışma sonrası posta.com.tr'ye konuşan Diyetisyen Muhammet Nurullah Şahin ve Kardiyoloji Uzmanı Dr. Muharrem Arslandağ, düzenli yulaf tüketiminin özellikle sindirim sağlığına olumlu etkileri olduğu ancak glüten hassasiyeti olanların yulaftan uzak durmasında fayda olduğunu söyledi.
Yulafın besin maddeleri açısından oldukça zengin bir seçenek olduğuna dikkat çeken Diyetisyen Muhammet Nurullah Şahin, ''Yulaf; B1, B5 vitaminleri ve manganez, fosfor, magnezyum, demir gibi mineraller barındırır. Özellikle sindirim sağlığını iyileştirmeye, kan şekeri seviyelerini düzenlemeye ve kolesterol seviyelerini düşürmeye yardımcı olabilecek beta-glukanlar bakımından yüksektir. Lif içeriği, düzenli bağırsak hareketlerinin korunmasına da katkı sağlar'' ifadelerini kullandı.
Şahin, yulaftaki çözünür lifin kolesterol seviyelerini düşürmeye yardımcı olduğunu ve potansiyel olarak kalp hastalığı riskini azaltabildiğini de belirtti. Özellikle kilo vermek isteyenlerin sıklıkla tercih ettiği bir besin olan yulafın tok tuttuğunun altını çizen Şahin, şu ifadeleri kullandı:
Yulaftaki çözünür lif, karbonhidratların emilimini yavaşlatarak kan şekeri seviyelerinin dengelenmesine yardımcı olabilir. Yulaf sindirim sistemine karşı naziktir, kabızlığı hafifletmeye ve sağlıklı bir bağırsak mikrobiyomunu teşvik etmeye yardımcı olabilir.
Yulaf, hücreleri oksidatif hasardan korumaya ve kronik hastalık riskini azaltmayı destekleyecek avenantramidler gibi çeşitli antioksidanlar içerir. Besin içeriğine kıyasla nispeten düşük kalorilidir, bu da onu sağlıklı bir diyet için besin açısından doğru bir seçim haline getirir.''
SERTİFİKALI YULAFLARA YÖNELİN
Glüten hassasiyeti olanların sertifikalı glütensiz yulaflar tüketmesi gerektiğini söyleyen Şahin, ''Yulaf, genellikle buğday, arpa ve çavdar gibi glüten içeren tahılların da işlendiği tesislerde işlenir. Bu çapraz kontaminasyon, çölyak hastalığı veya ciddi gluten hassasiyeti olan kişiler için yulafı güvensiz hale getirebilir'' dedi.
Granola, smoothie, unlu mamuller başta olmak üzere pek çok tüketim şekli bulunan yulafın olası zararlarına değinen Şahin sözlerine şöyle devam etti:
Yulafın kalsiyum, magnezyum ve demir gibi minerallere bağlanarak vücuttaki emilimlerini azaltabilen bir antinutrient olan fitik asit içerdiğini unutmamak gerekir.
Bu durum, dengeli beslenen çoğu insan için bir sorun teşkil etmez ancak mineral eksikliği riski taşıyan bireyler, dikkatli olmalıdır.
Bazı insanlar, yulaf gibi gıdalardaki belirli karbonhidrat türü olan FODMAP'lere karşı hassastır. Yulaf, bir tür FODMAP olan fruktanlar bakımından yüksek olabilir ve irritabl bağırsak sendromu olan bireylerde sindirim rahatsızlığını tetikleyebilir.
TÜKETİM MİKTARINA DİKKAT ETMEK GEREKİYOR
Yulaf, diğer bazı tahıl ve gevreklere kıyasla nispeten kalori bakımından yoğundur. Bu, kilosunu korumak veya kilo almak isteyenler için bir avantaj olabilir ancak kilo vermek isteyenler, porsiyon boyutlarına dikkat etmelidir, aksi takdirde endişe verici sonuçlar ortaya çıkabilir.
KAN ŞEKERİNİ YÜKSELTEBİLİR
Yulafın orta ila yüksek glisemik indekse sahip olduğunu belirten Nurullah Şahin, ''Yulaf, kan şekeri seviyelerinde hızlı bir artışa neden olabilir. Bu durum hızlı enerji sağlamak için faydalı olsa da, diyabetli veya kan şekeri seviyelerini yönetmek isteyen bireyler, yulaf tüketiminde porsiyon boyutlarını göz önünde bulundurmalıdır'' uyarısında bulundu.
Yulafın vitamin ve mineral yönünden zengin olduğunu yeniden hatırlatan Şahin, ''Yulafın bireysel diyet ihtiyaçlarınıza nasıl uyduğunu ve yukarıda belirtilen potansiyel zararlardan herhangi birinin sizinle ilgili olup olmadığını belirlemek için bir sağlık uzmanına veya kayıtlı bir diyetisyene danışmak iyi bir fikirdir'' ifadelerini kullandı.
''YULAFI ŞEKERLE TÜKETMEYİN''
Yulafın doğru tüketilmesi halinde kalbe iyi geldiğini söyleyen Kardiyoloji Uzmanı Dr. Muharrem Arslandağ ise ''Yulafa aşırı şeker, sağlıksız yağlar veya aşırı porsiyonlar yüklemek, kalp sağlığına olan faydalarını ortadan kaldırabilir. Örneğin, şekerli aromalı yulaf ezmesi paketleri veya granola barlar, sade yulaf kadar kalp sağlığına yararlı olmayabilir'' uyarısında bulundu. Arslandağ, ''Gıdalara karşı bireysel tepkilerin değişebileceğini unutmamak da önemlidir. Bazı insanların yulafa karşı alerjileri veya hassasiyetleri olabilir, bu da olumsuz reaksiyonlara neden olabilir ancak bu kalp hasarı ile aynı şey değildir'' dedi.