Giriş
Hipotermi nedir, nasıl anlaşılır, kaç derecede olur? Hipotermi belirtileri ve tedavi yöntemleri
Enkaz altında kalanların en büyük tehlikesi olan hipotermi, Kahramanmaraş'ta yaşanan ve büyük yıkıma neden olan deprem sonrası birçok kişinin gündeminde yer alıyor. Kişinin uzun süre soğuya maruz kalmasıyla oluşan hipotermi, doğru bir şekilde müdehale edilmediği zaman ağır sonuçlar doğurabiliyor. Peki, Hipotermi nedir, nasıl anlaşılır, kaç derecede olur? Hipotermi belirtileri ve tedavi yöntemleri...
Merkez üssü Kahramanmaraş olan ve 10 ilimizde yıkıma neden açan 7,7 ve 7,6'lık depremin 3. gününde birçok kişinin hipotermi nedeniyle zor anlar yaşamasına neden oluyor. Peki, Hipotermi nedir, nasıl anlaşılır, kaç derecede olur? Hipotermi belirtileri ve tedavi yöntemleri...
HİPOTERMİ NEDİR?
Hipotermi, insan vücudunun faaliyet göstermesi için gerekli ısıyı ürettiğinden daha hızlı kaybetmesi sonucunda ortaya çıkan ve vücut ısısının tehlikeli derecede düşmesine neden olan sağlık durumdur.
HİPOTERMİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Titreme (vücut sıcaklığı düştükçe titreme azalabilir ya da tamamen durabilir)
Konuşma bozukluğu veya mırıldanma
Yavaş veya sığ (yüzeysel) solunum
Zayıf nabız
Beceriksizlik veya koordinasyon eksikliği
Uyuşukluk veya enerji eksikliği
Uykuya meyil veya hafıza kaybı
Bilinç kaybı
Parlak kırmızı, soğuk cilt (bebeklerde)
HİPOTERMİ KAÇ DERECEDE OLUR?
1- Erken Hipotermi: Vücut ısısı 37-35 derece arasında olur. Belirtileri titreme kol ve bacaklarda soğukluk, el ve ayaklarda morarma ve çarpıntı.
2- Hafif Hipotermi: Vücut ısısı 35-32,2 derece arasında. Belirtileri bilinç bulanıklığı, çevrenin farkına varamama ( zamanı- mekanı- kişileri karıştırma veya tanıyamama), soluk alışverişinin hızlanması.
3- Orta Hipotermi: Vücut ısısı 32,2-28 derece arasında. Bilinç iyice bulanır ve uyku haline geçilir. Kalp ritm bozuklukları başlar.
4- Ağır Hipotermi: Vücut ısısı 28 derece altındadır. Kişi koma haline geçer. Refleksler tamamen kaybolur. Kalp çalışması iyice bozulur, kalp ve solunum durması meydana gelir.
5- Donma: Vücut ısısının 27 derecenin altında olur. Ağır hipotermi başlığı altında değerlendirilebilir. El, ayak, burun gibi bölgesel ısı düşüklüğüne ise Frostbite denir. Dokular donup sertleşerek beyaz, sarı-beyaz veya mavi beyaz renge döner.
HİPOTERMİ NEDEN OLUR?
Hipoterminin en sık görülen nedeni çevresel etkenler yüzünden soğuğa maruz kalmak.En ciddi hipotermi nedeniyle soğuk suyla temas ve suya batmak. Çünkü suda ısı kaybı havaya göre otuz kat daha fazla olur.
Soğuk havalarda oluşan hipotermi en sık çocuk ve yaşlılarda görülür. Diğer hipotermi yapan nedenler kafa travması, beyin tümörleri inme gibi beyin hastalıklar, tiroid bezinin az çalışması, kan şekerinin düşük olması, öbreküstü bezinin az çalışması, şeker koması gibi hormonal hastalıklar, tüm vücuda mikrop yayılması ile seyreden ciddi iltihabi hastalıklar ve ilaç zehirlenmeleri.
HİPOTERMİ TEDAVİSİ VE İLK YARDIM
Hipotermide olan bir hasta/yaralıya yardım etmeden önce soğuğa karşı yeterince korunduğunuzdan emin olun.
Mümkünse hasta/yaralıyı daha sıcak ve kapalı bir yere taşıyarak soğukla temasını kesin.Eğer bu mümkün değil ise, hasta/yaralının özellikle baş ve boyun bölgesini rüzgârdan koruyun. Soğuk zemin ile olan teması ortadan kaldırın.
Islak giysileri yavaşça çıkarın. Islak kıyafetleri ılık, kuru kaban, palto, ceket veya battaniye ile değiştirin.
Daha fazla ısınma gerekiyorsa bunu yavaş yavaş yapın. Örneğin; boyun, göğüs ve kasık bölgeleri başta olmak üzere vücudun orta kısımlarına ılık-kuru kompresler uygulayın.
Hasta/yaralıya, ilk yardımın genel ilkelerine göre önemli bir istisna oluşturmasına rağmen yudum yudum olacak şekilde yavaşça ılık, tatlı ve alkolsüz içecekler verin.
Doğrudan ısı uygulamayın. Bir ısıtma lambası veya sıcak banyo gibi bir yöntem kullanarak hasta/yaralıyı yavaş yavaş ısıtın.
Kollar ve bacaklar gibi uzuvları ısıtmaya çalışmayın. Uzuvları ısıtmak veya masaj yapmak kalbe ve akciğerlere ek yük oluşturabilir.
Hasta/yaralının sigara içmesine kesinlikle izin vermeyin.
Hasta/yaralıda bilinç kaybı var ancak hala nefes almaya devam ediyorsa;
Hasta/yaralıyı kurtarma (iyileşme, derlenme) pozisyonuna getirin.
Hasta/yaralıyı gözlemlemeye ve solunumunu kontrol etmeye devam edin.
Ancak hasta/yaralının solunumu durursa temel yaşam desteğine başlayın.
Temel Yaşam Desteği; hasta/yaralı uyanıncaya, hareket edinceye, gözlerini açıncaya ve normal nefes alma başlayıncaya kadar; yardım (deneyimli sağlık ekibi) gelinceye ve devralıncaya kadar; devam edemeyecek kadar yorgun hale gelinceye kadar veya olay yeri sizin devam etmeniz için güvensiz hale gelinceye kadar kesilmemelidir.