Prof. Dr. İbrahim Saraçoğlu, sık sık çeşitli besinlerin önemine ve sağlık üzerindeki etkilerine dikkat çekiyor. Dengeli beslenmenin ve sağlıklı yaşamın önemine vurgu yapan uzman isim patates ile ilgili doğru bilinen bir yanlışı da gözler önüne serdi. İbrahim Saraçoğlu, patatesin kabuklarındaki değerlerin önemine şu sözleri ile dikkat çekti:“Patates kabuğunu soymadan tüketin. Haşlarken patatesin kabukları mutlaka üzerinde olsun. Patates kabuğunun içinde bulunan bileşenler kolon kanserinin bir numaralı önleyicisi” Patates, dünya genelinde en çok tüketilen besinlerden biri olup, mutfaklarda önemli bir yere sahiptir. Hem ekonomik hem de besleyici olması, onu pek çok yemeğin vazgeçilmez bir parçası yapmıştır. Patates, vitaminler, mineraller ve lif açısından zengin olup, sağlığa çeşitli faydalar sunar. İşte bu mucize besinin sağlık yararları! Özellikle karbonhidrat bakımından zengin bir sebzedir. Bunun yanında, önemli miktarda vitamin ve mineral içerir:Vitamin C: Patates, bağışıklık sistemini destekleyen güçlü bir antioksidan olan C vitamini açısından zengindir. Bir orta boy patates, günlük C vitamini ihtiyacının yaklaşık %30'unu karşılar.Potasyum: Patates, potasyum açısından da zengindir. Potasyum, kan basıncını düzenleyen ve kas fonksiyonlarını destekleyen önemli bir mineraldir.B Vitamini: Patates, özellikle B6 vitamini bakımından zengindir. B6 vitamini, kırmızı kan hücrelerinin üretiminde ve sinir sisteminin düzgün çalışmasında rol oynar.Lif: Patates kabuğunda bulunan lifler, sindirim sistemi sağlığını destekler ve tokluk hissi sağlar. Potasyum açısından zengin bir gıdadır. Potasyum, kan basıncını düşürmeye yardımcı olur ve kalp hastalığı riskini azaltır. Ayrıca, patatesin içerdiği lif, kolesterol seviyelerini düşürmeye yardımcı olabilir. Patatesi, tuz eklemeden ve sağlıklı pişirme yöntemleri kullanarak tüketmek, kalp sağlığını korumak açısından önemlidir. Patates, sindirim sistemi sağlığını destekleyen iyi bir lif kaynağıdır. Lif, bağırsak hareketlerini düzenleyerek kabızlığı önler ve sindirimi kolaylaştırır. Patatesin içerdiği dirençli nişasta, bağırsaklarda sağlıklı bakterilerin beslenmesine yardımcı olur, bu da sindirim sağlığını iyileştirir. Kabızlığı bitirdiği için basur zorlanmalarını da önler ve bu şekilde sağlıklı bir sindirimi mümkün kılar. Patatesin yüksek C vitamini içeriği, bağışıklık sistemini destekler ve vücudu enfeksiyonlara karşı korur. C vitamini, vücudun savunma mekanizmalarını güçlendirir ve antioksidan özellikleriyle serbest radikallere karşı koruma sağlar. Bu sayede, hastalıklara karşı direnç artar ve iyileşme süreci hızlanır. Enerji ihtiyacını karşılamak için ideal bir karbonhidrat kaynağıdır. Özellikle sporcular ve aktif bir yaşam tarzı olan kişiler için patates, enerji seviyelerini yüksek tutmak ve kasların ihtiyaç duyduğu glikojeni sağlamak açısından faydalıdır. Patatesin lif içeriği, tokluk hissi sağlayarak aşırı yeme eğilimini azaltır. Bununla birlikte, patatesin pişirme yöntemi ve tüketim miktarı kilo yönetimi açısından büyük önem taşır. Kızartılmış patates yerine haşlanmış veya fırınlanmış patates tercih etmek, kalori alımını kontrol altında tutmaya yardımcı olur. Patates, cilt sağlığı üzerinde de olumlu etkilere sahiptir. C vitamini, kolajen üretimini destekleyerek cildin elastikiyetini artırır ve yaşlanma belirtilerini geciktirir. Ayrıca, patates suyu ciltteki lekelerin ve iltihapların azaltılmasına yardımcı olabilir. Glisemik indeksi düşük olan bir besin olarak kabul edilmez, ancak doğru pişirme yöntemleri ve porsiyon kontrolü ile kan şekeri seviyelerini dengede tutmak mümkündür. Patatesin içerdiği dirençli nişasta, kan şekeri seviyelerinin ani yükselmesini engelleyebilir. Bununla birlikte, diyabet hastaları patates tüketirken dikkatli olmalı ve doktorlarına danışmalıdır. Bu mucize besin antioksidanlar açısından da zengindir. Bu antioksidanlar, serbest radikallere karşı vücudu koruyarak hücre hasarını önler ve kanser gibi kronik hastalıkların riskini azaltabilir. Patatesin sağlık üzerindeki faydaları, nasıl pişirildiğine bağlı olarak değişir. Kızartma gibi yüksek yağ içeren pişirme yöntemleri, patatesin kalorisini artırır ve sağlık açısından olumsuz sonuçlar doğurabilir. En sağlıklı pişirme yöntemleri arasında haşlama, buharda pişirme ve fırınlama bulunur. Ayrıca, patatesi kabuğuyla tüketmek, lif alımını artırır ve besin değerlerinden maksimum düzeyde yararlanmayı sağlar. Besin değerleri, patatesin türüne ve pişirme yöntemine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Yaklaşık 100 gramlık bir haşlanmış patatesin (kabuğu soyulmuş) besin değerleri ise şu şekildedir:Kalori: 87 kcalKarbonhidrat: 20.1 gŞeker: 0.9 gLif: 1.8 gProtein: 1.9 gYağ: 0.1 gSodyum: 5 mgPotasyum: 379 mgKalsiyum: 5 mgDemir: 0.3 mgMagnezyum: 23 mgFosfor: 44 mgC Vitamini: 19.7 mg (Günlük ihtiyacın %22'si)B6 Vitamini: 0.3 mg (Günlük ihtiyacın %15'i)Folat: 18 µgE Vitamini: 0.01 mgK Vitamini: 2 µg Bu kök sebze, karbonhidrat bakımından zengin olup, özellikle enerji ihtiyacını karşılamak için iyi bir kaynaktır. Potasyum içeriği oldukça yüksektir, bu da kan basıncını düzenlemeye yardımcı olur. C vitamini ve B6 vitamini açısından da iyi bir kaynaktır. Ancak, patatesin kalori ve karbonhidrat içeriği nedeniyle, porsiyon kontrolüne dikkat edilmesi önerilir.