Kar bekleyenlere pastırma sıcağı sürprizi! Prof. Dr. Hüseyin Toros açıkladı: O bölgede kuraklık riski yüksek!

Sinem Paksoy- Posta.com.tr/ Eylül ayının ortalarına gelmemize rağmen yaşanan sıcak havalar pek çok kişinin zihninde bu kışın nasıl geçeceğine dair soru işaretlerinin oluşmasına neden oldu. Bu yıl mevsim normallerinin üzerinde seyreden hava şartlarının kış aylarında da devam edip etmeyeceğini ise Prof. Dr. Hüseyin Toros açıkladı. Peki, bu yıl kar yağacak mı? Türkiye'yi nasıl bir kış bekliyor? Yağışlar ne zaman başlayacak? İşte tüm merak edilenler... Sıcaklığın oldukça yüksek seyrettiği 2024 yazının ardından yaşanan birkaç günlük serin havalar, bunaltıcı sıcakların geride kaldığının düşünülmesine neden oldu. Bu durum pek çok kişide rahatlamaya neden olurken alana dair bilgi sahibi olanlar ise pastırma sıcaklarının Türkiye’ye geri dönüp dönmeyeceğini araştırmaya başladı. Prof. Dr. Hüseyin Toros, pastırma sıcaklarıyla ilgili: “Takvim yapraklarında genellikle 11 Kasım tarihinde “Mevsimsiz sıcaklar, Pastırma yazı başlangıcı” ibaresi yer alır. Pastırma yazı veya pastırma sıcakları sonbaharda havaların soğuması ardından gelen güneşli sıcak günler anlamına geliyor. Genellikle ekim ayının sonları ve Kasım ayının başlarında görülür. Bazı yıllar hiç görülmez iken bazı yıllarda birden fazla görülebilir. Meteorolojik olarak oluşan yüksek basınç alanı etkisi ile gündüzleri güneşli ve mevsim normallerine göre sıcak, geceleri ise ayaz sebebiyle soğuk olur. Yaz sıcaklarının geri dönmesiyle yaşanacak olan sıcaklık ise pek çok kişiyi endişeye düşürüyor. Pastırma yazı olarak adlandırılan bu dönemde hava sıcaklıklarının normalin üstünde seyretmesi bekleniyor.Pastırma yazı deyimi, havaların önce soğuması ve bu günlerde böceklerin kış uykusuna yatması ve daha sonra gelen sıcak havalarda daha az böcek olması ve bu dönemin gündüzleri güneşli ve geceleri ayaz olması sebebiyle pastırmanın yapılması için uygun bir zaman dilimi olarak seçildiği için verildiğine inanılıyor. Geceleri etkili olan ayaz etlerin daha çabuk kurumasına yol açtığı için genellikle Pastırma Ayazı tabiri de kullanılıyor. Kuzey yarım kürede aynı dönemlerde görülen bu güneşli ve sıcak günler farklı isimler ile anılır. Örneğin Amerika Birleşik Devletleri'nde Yerli yazı, Almanya'da Kocakarı yazı, İsveç'te Azize Birgitta yazı olarak adlandırılır.” diyerek öncelikle pastırma sıcaklarının ne demek olduğunu açıkladı. Eylül, ekim ve kasım aylarında yaşanan sıcak havalar zaman zaman kışın gelmeyeceğine yönelik endişelere neden olabiliyor. Doğanın dengesinin de bozulmasıyla birlikte soğuk havaların kendini her yıl daha da geç göstermesi bu endişenin en büyük tetikleyicileri arasında yer alıyor. Uzman isim Posta.com’a gerçekleştirdiği açıklamada pastırma sıcaklarının bu yıl da Türkiye’ye uğrayacağının altını çizdi. Prof. Dr. Hüseyin Toros: “Her yıl birçok sıcak ve soğuk hava dalgasına maruz kalmaktayız. Sonbaharda soğukların başlaması sonrası gelen sıcak hava dalgası halkın dikkatini daha çok çekmektedir. İstatistik olarak daha önceki yılların çoğunda meydana geldiği için bu yılda Pastırma Yazı sıcaklarını ekim ayının sonu veya kasım ayı başlarında beklemekteyiz.” sözleriyle ekim ayının sonu ve kasımın başında sıcaklıkların yeniden hissedileceğini açıkladı. 3 ila 5 günlük bir zaman dilimi için gerçekleştirilen hava durumu tahminlerinin %90 oranında tutarlılık gösterdiği biliniyor. Bu durum uzun vadeli tahminler için tutarlılık oranının azalmasına neden oluyor. Genel bir değerlendirme gerçekleştirildiğinde 2024 yılı kışında nasıl bir hava şartıyla karşı karşıya kalacağımızı söylemek mümkün. Prof. Dr. Hüseyin Toros: “Hava durumu tahminlerinin tutarlıkları 3-5 gün için %90 ve üzerindedir. Uzun vadeli günler için her ne kadar tahminler yapılsa da tutarlılık oranları gün be gün azalmaktadır. Çünkü sıcaklık, atmosferik basınç, bulut, rüzgâr, nem ve yağmurun birinde meydana gelen küçük bir değişiklik hava durumunu değiştirebilmektedir. Bu değişkenler zaman ve mekân ölçeğinde değişirler. Yüksek basınç sistemleri daha serin sıcaklıklar ve açık gökyüzü getirme eğilimindedir. Öte yandan, alçak basınç sistemleri ılık sıcaklıklar ve daha yağışlı durumlara yol açar. Basınç farklılıkları rüzgârları oluşturur. Rüzgârlar su buharı taşır. Sıcaklık farkları su buharının yoğuşmasına, yağış oluşumuna yol açar. Okyanuslardaki büyük su kütleri akıntıları atmosferik hareketleri etkiler. Örneğin Kuzey Atlantik Salınımı, La Niña, El Nino gibi. Kuzey Atlantik Salınımının pozitif sürecinde yağışta azalma ve sıcaklıkta düşme, negatif olduğu süreçlerde yağışta ve sıcaklıkta artış görülebilmektedir. Avrupa Orta Vadeli Hava Tahmin Merkezi model sonuçlarına göre bu kış ülkemiz uzun yıllar ortalama yağışı civarında yağış yağması bekleniyor. Sıcaklıkların ise normalin üzerinde geçmesi bekleniyor.” açıklamasıyla 2024 kışında da yağışların ortama düzeyde seyredeceğini belirtti. Bunun yanı sıra sıcaklıkların ise ortalamanın üstüne olacağının öngörüleri arasında yer aldığının altını çizdi. Sonbahar tahminlerini Posta.com.tr okuyucuları için paylaşan Prof. Dr. Hüseyin Toros: “Sonbaharda Avrupa Orta Vadeli Hava Tahmin Merkezi model sonuçlarına göre sıcaklıkların normalden daha sıcak geçmesi tahmin ediliyor. Kuzey Atlantik üzerindeki yüksek basınç alanının Türkiye’yi de içine alacak şekilde doğuya doğru uzanması beklenmektedir. Yağış miktarının ise normal civarında olması beklenmektedir.” açıklamasıyla ülkemizde sonbahar aylarında yağışların ortalama seyrini koruyacağını belirtti. Yağışların ne zaman başlayacağıyla ilgili pek çok soru gündeme geliyor. Ülkemizdeki kuraklık oranıyla ilgili açıklamalar ise son derece önemli. Bir yıldır ülkemizin batısında yaşanan kuraklık ilerleyen günlerde artış gösterme riski taşıyor. Uzman isim: “Son bir yıldır ülkemizin batısında kuraklık görülmektedir. Son altı ayda kuraklık biraz daha batıya kaymıştır. Son 3 ayda ise bilhassa Marmara bölgesinde kuraklık çok fazla görülmüştür. Yağış mekân ölçeğinde çok değişkenlik göstermektedir. Örneğin Toros dağlarından eylül ayında güzel yağış meydana gelirken 30-40 km güney bölgelerde yani denize yakın bölgelerde eylül ayında yağış görülmemiştir. Türkiye’de 25 havza bulunmaktadır. Her havza ayrı ayrı değerlendirilebilir. Hali hazırda ülkemizin batı kesiminde hala kuraklık riski devam etmektedir.” açıklamasıyla durumun ciddiyetine değindi.