Giriş
Karnavaş'tan dünyaya yayılan meşhur lezzet! 1 sezonda 2 ton üretiliyor, vücuda girdiği an kana karışıyor, demir değerlerini zirveye taşıyor
Erzurum’un Olur ilçesine bağlı Ormanağzı (Karnavas) Mahallesi’nde meşhur lezzetin üretimi yoğun bir şekilde sürüyor. Mucize besinin en önemli üretim yerlerinden biri olan Ormanağzı köyünde mesaiye sabah erken saatlerden itibaren başlanıyor.
Ormanağzı Mahallesi’nde ikamet eden Songül ve Avşin Aktürk çifti, sabah erken saatlerde işe koyuluyor, yere branda serdikten sonra silkeleyerek döktüğü dutları bidonlara doldurup, ocak üzerindeki kazanlara boşaltıyor. Dev kazan içinde kaynatılan dutlar, kıvama geldikten sonra presleniyor. Şırası bidonlara boşaltılan dut, kilolarca ağırlığındaki taşla da preslenerek kalan şıra alınıyor. Bidonlara alınan dut şırası ateş üstünde bekleyen ve teşt olarak bilinen bakır kaplara boşaltılıyor.
Songül ve Avşin çifti ardından ellerinde ahşap kepçelerle şıranın pekmeze dönüşmesi için saatler süren karıştırma işine başlıyor. Çelik kaplarda yapılan işlem sonunda üretilen pekmez soğuması için bu kez başka bir kaba boşaltılıyor. Ateş üzerinden alınan pekmezi kepçeyle karıştıran Songül ve Avşin Çifti, soğutma işlemini gerçekleştiriyor. Soğuyan pekmez daha sonra konulduğu bidonla depoya kaldırılıyor.
Avşin Aktürk dut ağacı sayısını artırdığını ve bu sezon 2 ton dut pekmezi üreteceğini söyledi. Songül Aktürk, “Eşimle birlikte dut pekmezi yapmaktayız. 2019 yılında Olur ilçe Tarım müdürlüğü ile birlikte Dut’tan gelen şifa diye bir proje yaptık. Erzurum’da bölge birincisi oldum sonra Ankara’da Türkiye üçüncüsü oldum. Bu proje ile bu dut pekmezini daha iyi nasıl yaparız nasıl kaliteli pekmez üretiriz öğrendik, dışarıya nasıl pazarlarız onları öğrendik” dedi.
Erzurum İl Tarım Müdürü Alpaslan Kenger, “Olur ilçemizin Ormanağzı Mahallesinde Karnavas dut pekmezinin yapım aşamasını izlemeye geldik. Sabaha karşı saat 4 gibi dut ağaçları silkeleniyor çiftçilerimiz burada çöplerinden yapraklarında ayırıp kaynatıyorlar. Karnavas dut pekmezi Olur ilçemizde 2008 yılında coğrafi işaret aldı coğrafi işaretini aldıktan sonra değerine değer kattı coğrafi işaret olduğu için talep arttı. Çiftçimiz daha fazla kazanmaya başladı. Burada da çiftçilerimiz fazla kazanmaya başlayınca pekmez üretimine eğilim arttı. İl Tarım Müdürlüğü olarak üretim yapan çiftçilerimizin yanındayız her türlü desteği veriyoruz” dedi.
Osman Aktürk ise “Yüz adet dut ağacı fidanı diktim şimdi bar veriyorlar oğlum Avşin ve gelinim Songül yaklaşık bir buçuk iki tona yakın üretim yapıyorlar. Karnavas Dut Pekmezi coğrafi işaretini aldıktan sonra satışlar arttı köylüler üretime daha ağırlık vermeye başladılar” diye konuştu.
Asım Özdemir ise “Bizim köyde dut sevdası çocuklukta başlar faydalarını saymakla bitmeyen Karnavas Dut Pekmezi doğan çocuğa emzik gençlere çeyiz ölenlerin mezarına mertek olur. Ağaç olarak türkülerimizde saz olmuş dut ağzımızda bal olmuş bundan vaz geçmemiz imkansız” dedi.
Pekmezin faydaları
Vücudun kalsiyum ihtiyacını karşılayan pekmez, içeriğindeki demir ve kalsiyum nedeniyle kemik gelişimini sağlıyor, kansızlığa iyi geliyor. Bağışıklık güçlendiren pekmez hastalıklara karşı da koruma sağlıyor.