Kimseyle konuşamadığımız derdimiz: Hemoroit!

Halk arasında basur adıyla bilinen hemoroit, normalde insan vücudu için çok önemli bir doku. Ancak bazı yanlış alışkanlıklarımız nedeniyle hemoroit, hastalığa dönüşebiliyor. Fakat ne yazık ki çoğu zaman utanıldığı, çekinildiği için hemoroit, ciddi bir evreye ulaşana kadar hastalar doktora başvurmayı erteleyebiliyor. Kimi zaman kanama ve sarkma oluşmasına rağmen doktora başvurulmayabiliyor. Ancak hemoroit, önemsenmesi gereken bir hastalık. | Özel

Hemoroit dokusu her insanda bulunan ve yaşam kalitesi için çok önemli olan bir doku. Bağırsağın bittiği, anüsün (makatın) başladığı bölgede damarsal bir doku olan hemoroit atardamar ve toplardamarın birleştiği bir damar yumağı. Hemoroit, bizim istemediğimiz durumlarda makattan gaz ve sıvı çıkışına engel oluyor. Ancak bu damar yumağı dokusu bağırsağın son kısmındaki basınç arttığı zaman, büyük tuvaletimiz geldiği zaman sönüyor ve böylece biz de büyük tuvaletimizi yapabiliyoruz. Büyük tuvaletimiz olmadığında damar yumağı dokusu şişiyor ve burayı kapatıyor. Sıvı ve gaz çıkmasını önleyen bir yastıkçık görevi görüyor.

Makatın dışındaki hemoroit dokuya dış hemoroit, içindeki dokuya ise iç hemoroit adı veriliyor.
Vücudumuzda çok önemli olan hemoroit dokusu şişip sarkmaya başlarsa, içindeki toplardamar sisteminin basıncı artarsa o zaman hemoroit, halk arasında basur hastalığı adı verilen bir hastalığa dönüşüyor. Normalde hemoroit dokusu, bağlı bulunduğu bölüme sıkı sıkıya bağlı. Ancak zorlanma veya şişmeyle sarkmaya başlarsa, aşağı doğru inerse o zaman bir hastalığa dönüşüyor çünkü sarkma beraberinde kanama ve ağrı getiriyor.
Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Levent Eminoğlu, hemoroit hastalığının dört evresi olduğunu belirtiyor ve bunları şu şekilde sıralıyor:

Hemoroit (basur) hastalığının evreleri
- 1. evre basurda dışarıdan görünen veya ele gelen bir meme yoktur. Tuvalet yapılırken, özellikle ıkınıldığı zaman kanama ön planda olur.
- 2. evrede hemoroit hastalığında büyük tuvalet yapıldıktan sonra dışarıya çıkan, şişen memeler görülür. Ama tuvalet bittikten sonra bunlar kendi kendine söner.
- 3. evre basur hastalığında artık daha fazla kanama ve ağrı vardır. Tuvalet yaptıktan sonra hasta memeler kendi kendine sönmediği, küçülmediği için eliyle içeri itmek veya beklemek zorunda kalır.
- 4. evre basurda memeler sürekli dışarıdadır. Zaten bu evre en sıkıntılı evredir. Sürekli kanama ve sürekli ağrı oluşur. Bir diğer yandan hemoroit dokusu sürekli dışarıda olduğu için artık ülserleşme başlamıştır.

Tüm evrelerde görülebilen ve acil müdahale gerektiren tromboze hemoroit
Bir de her evrede görülebilen tromboze hemoroit adı verilen aciliyet içeren bir dönem bulunduğundan bahseden Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Levent Eminoğlu; trombozun, toplardamar içinde pıhtılaşma oluşması anlamına geldiğini ifade ediyor ve bu durumun özellikle çok kabız olma durumlarında veya tam tersi, çok yoğun ishal olunan durumlarında görüldüğünü belirtiyor.
Tromboze hemoroitte toplardamar ve atardamar sistemlerini birleştiği damar yumağında, basınç artışına bağlı olarak damarın duvarında bir yırtılma meydana geliyor. Kan dışarı çıkıyor ancak cilt dokusunun da altında kalıyor.
Bu genelde hasta tarafından "orada bir sertlik, bir morluk oluştu" şeklinde ifade ediliyor. Genelde çok ağrılı bir durum olduğundan tromboze hemoroid durumlarında hastalar genelllikle acil servise başvuruyor. Çoğu zaman da acil cerrahi girişim gerektiren bir sorun olan tromboze hemoroit durumunda o pıhtının oradan alınması şarttır.

Hemoroit neden olur?
Bizlerin normalde her yemek sonrası tuvaletimizi yapmamımz gerekiyor ancak sürekli olarak bu refleks baskılanıyor ve bir süre sonra yok oluyor. Hemoroit hastalığının en temel nedenlerinden biri bu. Bu baskılama kişinin kabız olmasına yol açıyor. Kabızlıktan tıbbi olarak kasıt, zorlanarak tuvalet yapmak ve üç günü geçen sürelerde tuvalet yapmak. Çünkü zorlandığımız zaman, ıkındığımızda hemoroit dokusunu aşağı doğru itiyoruz. Hali hazırda büyük tuvaleti yaparken zaten bu dokuyu aşağı itiyoruz. Bir de üzerine ıkınarak tuvalet yaptığımızda bu damar yumağındaki basınç çok daha fazla artıyor. Aşağı sarkma ve bağların kopması gerçekleşiyor.
Bu nedenle kabızlığa yol açan her şey aynı zamanda bir hemoroit nedeni.
Peki bunlar nedir?

1. Yanlış beslenme
Yanlış beslenme basurun en önemi nedeni. Katı gıda ağırlıklı beslenme, yeterli sebze ve meyve tüketmeme ve fast food tüketimi en sık kabızlık nedenleri.

2. Obezite
Obezite de basurun bir diğer önemli nedeni. Çünkü kilosu fazla kişilerde o bölgenin toplardamar sisteminin üzerine büyük bir basınç biniyor. Bu da hemoroit dokusunda şişmeye ve kabızlığa yol açıyor.

3. Gebelik
Gebelik de basur için ciddi bir risk faktörü. Hamilelerde hem kabızlık daha fazla görülüyor hem de bebeğin yaptığı basınç da toplardamar sistemine yük bindiriyor. Bu da hemoroit hastalığına neden oluyor.

4. Yanlış tuvalet alışkanlığı
Tuvalet alışkanlığı da önemli hemoroit nedenlerinden biri. Bazı kişiler kabız olmamalarına rağmen tuvalette uzun kaldıkları için bu hemoroit oluşumuna neden olabiliyor. Çünkü tuvalette oturuş pozisyonumuz gereği denge sağlayan ve o bölgeye destek veren dokular ortadan kalkıyor. Bazı hastalar 15-20 dakikayı geçen sürelerde tuvalet yaptığını belirtebiliyor. Bu da en az kabızlık kadar hemoroit etkeni.