Giriş
Kışa yaz tadında en kolay hazırlık
Yaz aylarının yavaş yavaş sonuna gelmeye başladığımız bugünlerde Posta yazarlarından Bilal Emin Turan, kışa yaz tadında nasıl hazırlanmamız gerektiğini anlattı.
5 kilo 10 lira, 4 kilo 10 lira!... Son günlerde pazarcıların ve mahalle arasında gezen seyyar satıcıların en çok anons ettiği şey. Bu, yaz aylarında bollaştığı için fiyatı oldukça düşen domates, soğan, biber, taze fasulye ve bezelyenin habercisi. Tabii aynı zamanda kışa hesaplı ve lezzetli hazırlığın davetçisi...
Tadı zirvede fiyatı dipte
Kış aylarında fiyatı ateş pahası olan, yendiğinde ise tadı, tuzu olmayan sebze ve meyvelerin şimdi tam zamanı. Bu yaz güneşinde iyice olgunlaşan ve tadı zirveye çıkan sebzeler, fiyat açısından da çok uygun. Örneğin; soğuk havalarda kilosu 10 liranın altına düşmeyen domates şu sıralar Çanakkale tarafında üretimin artmasıyla birlikte 2-3 liraya satılıyor.
Bütçeye büyük destek
Biraz daha zorlasanız çarşı ve pazarda kilosu 2 liraya iri, sulu ve lezzetli domates bulmanız mümkün. Biber ve taze fasulyede de fiyatlar en uygun seviyelerde. Kış ayları için bu yüzden yazdan hazırlık yapmak bütçeye büyük destek sağlıyor. Ağustos hatta eylül ortasına kadar hazırlığınızı yapabilirsiniz. Kaliteli ürünü uygun fiyata bulduğunuz an kaçırmayın.
Elektrik maliyeti düşük
Yazın güzel tatlarını kışa taşımanın en kolay yolu ise ‘dondurmak’. Bunun için ‘derin dondurucunun (deep freeze)’ olması yeterli. Çoğu ailenin evine giren derin dondurucuların her ihtiyaca uygun farklı seçenekleri mevcut, üstelik kullanımı da pratik. Cihazı fişe sokup, dereceyi ayarladıktan sonra geriye içini doldurmak kalıyor. Dondurucuların yıllık elektrik tüketimi ise 90-170 lira arasında.
Zamandan tasarruf
Sebzelerin çoğu zaten kabuğu soyulup istenen boyutta kesildikten sonra çiğ olarak saklanabiliyor. Bazı sebzelerde kaynar suda bir iki dakika haşlamak veya fırınlamak gibi detaylar olsa da kışın yendiğinde, aynen bu mevsimdeki gibi lezzet vereceğinden tüm zahmetlere inanın değiyor. Derin dondurucuda sebzeler 12 aya kadar hatta daha fazla (bizzat denedim) dayanıyor. İhtiyaç durumunda, çözülmesini beklemeden yemek yaparken hemen kullanabilyorsunuz. Böylece zamandan da müthiş tasarruf sağlıyor.
Nasıl saklanmalı?
DOMATES: İri ve sulu olgun domatesleri iyice yıkadıktan sonra kabuğunu soyun. Tek tek kabuğunu soymak zorsa alt tarafına bıçakla ‘+’ şeklinde çizik attıktan sonra kaynar suda 30 saniye tutup buzlu soğuk suya alın ve kabuğu elinizle sıyırın. İsterseniz küp küp doğrayın, isterseniz mutfak robotundan geçirip püre yapın.
Daha sonra kullanacağınız miktarlarda poşetlere ince bir şekilde koyup dondurun. Donmuş domatesleri çözülmesini beklemeden özellikle de menemen yaparken çok rahat kullanabilirsiniz. Doğranmış domatesleri minik kek kalıplarına koyup donduktan sonra poşetlemek de bir çözüm.
BARBUNYA: Barbunyaları ayıkladıktan sonra porsiyonlar halinde buzdolabı poşetine koyup ağzını hava almayacak şekilde kapatın ve olduğu gibi derin dondurucuya atıp kullanacağınız zamanı bekleyin. Bu yöntem barbunyanın tadını tamamen koruyor.
MAYDANOZ: İnce ince kıydığınız maydanozları buz kalıbına yerleştirin. Üzerini kapatacak kadar da su ekleyin ve derin dondurucuda dondurdun. Ardından çıkarıp buzdolabı poşetlerine yerleştirdikten sonra tekrar derin dondurucuya atın. Çorbada veya köftede ihtiyaç halinde buz halindeki maydanoz kalıplarını kullanabilirsiniz.
SOĞAN: Tam zamanı. Fiyatı da inanılmaz uygun. Daha yeni ihracatındaki ön izin şartı kalktı. Belki bundan sonra fiyatta kısmi bir artış olabilir ama taze dökme soğanı 1.5-2 liraya rahat bulursunuz. Kabuğunu soyup rondodan geçirdiğiniz soğanları aynen domateste olduğu gibi kullanacağınız kadar poşetlere koyup dondurmanız yeterli.
DOLMALIK BİBER: Yıkayıp kuruladığınız biberleri kök tarafından açarak çekirdeklerini çıkarın. Sonra pişireceğiniz adede göre buzdolabı poşetine düzgün yerleştirin ve dondurucuya atın. Üzerine ağır bir ürün koymayın, ezilip dağılmasın.
BEZELYE: Tanelerini ya direkt saklayın ya da 3 dakika haşlayıp kuruduktan sonra paketleyip dondurucuya atın.
TAZE FASULYE: Pazardan aldığınız fasulyeleri iyice yıkadıktan sonra kurumasını bekleyin. Kılçıklarını alarak istediğiniz boyutta doğrayın ve pişireceğiniz kadar porsiyonlara ayırarak buzdolabı poşetine koyun. Havasını da alıp dondurucuya atmanız yeterli. Ya da 1-2 dakika kaynar suda haşlayıp soğuk suya koyun. Sudan çıkardıktan sonra kurulayın ve paketleyip dondurun. Bu hem yeşil rengin korunmasını sağlar hem de buzlanma etkisini yok eder.
PATLICAN: Kabuklarını dilediğiniz şekilde soyup istediğiniz büyüklükte kesin. 2-3 dakika kızarttıktan sonra soğutup, poşetleyip dondurucuya atın. Oda sıcaklığında çözdürerek kullanabilirsiniz. Patlıcanlar közlenerek veya fırınlanarak da saklanabilir. Bunun için de poşetlemeniz yeterli.
Meyveler
Çilek, şeftali, kayısı, vişne ve kiraz gibi yazlık meyveleri de dondurabilirsiniz. Meyveleri önce üstü açık bir tepside dondurun, daha sonra porsiyonlar halinde poşetleyin. İri meyveleri dilimler halinde dondurmayı unutmayın.
Mutlaka porsiyon haline getirin
Sebzeleri uygun boyutta doğradıktan sonra mutlaka kilitli poşete veya buzdolabı poşetine porsiyonlar halinde koyup dondurun. Daha açık ifadeyle yemeğe ne kadar domates, biber ya da soğan koyacağınızı düşünerek paketleme ve dondurma işlemi yapın.
Hazırladığınız sebzeleri hava almayacak şekilde porsiyonlar halinde paketleyin. Bir de ürünü poşetlere koyduktan sonra ağzını kapatmadan önce elinizle bastırarak havasını alın. Bu işlem buzlanmayı azaltır ve dolaba daha fazla ürün koymanızı sağlar.
