Giriş
Kolera nedir, neden olur? Kolera belirtileri nelerdir, nasıl bulaşır?
Kolera, Vibrio cholerae bakterisinin içecek ve yiyeceklere bulaşması sonucunda yayılan bir hastalıktır. Şiddetli ishale neden olur ve tedavi edilmediğinde ölüme yol açabilir. Kolera genelde bakterinin bulaştığı yiyecek, içecek ya da deniz ürünleri ile vücuda bulaşır. Kolera nedir ve neden olur, belirtileri nelerdir sizler için detayları ile derledik.
Kolera, bulaşıcı bir hastalıktır. Belirtileri arasında kusma, mide bulantısı, sıvı kaybı ve bacak ağrısı yer alır.
KOLERA NEDİR, NEDEN OLUR?
Kolera, Vibrio cholerea bakterisi ile temas eden içecek ya da yiyeceklerin tüketilmesiyle oluşan bir hastalıktır. Koleranın birinden diğer birine bulaşması el hijyenine dikkat edilirse mümkün değildir. Bundan dolayı enfekte olan kişiyle bir kere temas etmek hasta olmak için yeterli olmaz.
En çok yetersiz hijyeni olan ortamlarda, yetersiz su arıtımı ve zayıf sanitasyon koleraya zemin hazırlar. Çiğ sebze ya da meyve tüketmek, enfeksiyon kaynağı olan suları içmek ya da o su ile yapılan yemekleri yemek koleraya neden olur. Az pişmiş deniz ürünlerini tüketmek de koleraya neden olur.
KOLERA BELİRTİLERİ NELERDİR, NASIL BULAŞIR?
Enfekte olan kişide hafif belirtiler görülür ve belirtilerin ortaya çıkması 5 günü bulabilir. Enfekte olan kişiler herhangi bir semptom göstermeden taşıyıcı da olabilirler. Koleranın ilk belirtileri arasında mide bulantısı, kusma, bacak ağrısı, sıvı kaybı, yoğun ve sulu ishal vardır. Koleranın ilk belirtileri ani şekilde başlayan kusma ve ishal olarak bilinir.
Dehidrasyon sürecindeki belirtiler arasında ise kas krampları, kalp atışının hızlanması, az idrar yapma, aşırı susuzluk hissi ve halsizlik vardır. Koleranın bulaşması için enfeksiyon kaynağı olan suları içmek ya da o sularla yapılan yemekleri yemek gerekir. Bu su ile yıkanan meyveleri yemek, çiğ deniz ürünleri tüketmek veya kabuklu deniz ürünleri yemek de koleranın bulaşmasına neden olur.
KOLERA TANISI NASIL KONUR?
Semptomların ortaya çıkması halinde hızlı ve doğru teşhis koyulması oldukça önemlidir. Kolera, rehidrasyon ortaya çıkmadığı zaman şiddetli dehidrasyondan ölüme kadar sebebiyet vermesi mümkündür. Hastalığın teşhisi, semptomların ortaya çıkması ile kusmuk veya dışkı testleri ile yapılabilir.
Bazı durumlarda kişilerden kan testi istenmesi de mümkündür. V. cholerae bakterilerinin izolasyonları yapılmaya çalışılır ve bu sayede teşhis koyulabilir. Kesin teşhis için ishalli gastrointestinal inflamasyona neden olan bakterilerden de faydalanmak mümkündür.
KOLERA TEDAVİ YÖNTEMLERİ NELERDİR?
Hafif ya da komplike olmayan kolera vakalarının belirtileri hastanın enfekte olmasından 3-6 sonraya kadar ortaya çıkar. Bakteriler genelde iki hafta içerisinde gastrointestinal sistem içerisinde kaybolur. Bununla beraber kolera salgını esnasında tedaviye hızlıca başlamak da çok önemlidir.
Oral rehidrasyon, 24 saat bakım sağlayan tedavi merkezleri sayesinde erken teşhis için tercih edilebilir. Bu sayede ölüm oranları da daha az olur. Teşhisten sonra hemen uygulanan ORS, hastaların çoğunda başarılı olur. Hastalığın ilk gününde yetişkin hastalarda 6 litreye kadar ORS uygulaması yapılabilir.
Eğer hastada dehidrasyon daha şiddetliyse ve günde 7 litreden daha fazla dışkı üretiliyorsa hızla sıvı uygulaması yapılması gerekir. Sıvı tedavideki amaç kan basıncını normale döndürmek, elektrolit dengesini sağlamak ve dehidrasyonu önlemektir.
Tansiyonu yükselten ya da plazma ile ilgili olan ilaçlar kolera tedavisinde etkili olmaz. İlk krizin geçirilmesinden sonra tuz replasmanına devam edilebilir ya da intravenöz sıvılar ağızdan verilebilir.