Giriş
18 Nisan 2023 - 08:29 | Son Güncelleme:
Merak edilen soru: Emekliler borçlanma yaparak maaşını artırabilir mi?
1
Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesinin ardından milyonlar emekli oldu. EYT'liler ilk emekli maaşlarını ve bayram ikramiyelerini aldılar. Banka promosyonu da alacak olan EYT'lilerin bu ay cepleri gülecek. Posta Gazetesi yazarı Ekrem Sarısu da merak edilenleri yazdı
18 Nisan 2023 - 08:29 | Son Güncelleme:
2
1979 doğumluyum. Yeni emekli oldum. 7 bin 500 TL aylık bağlandı. Askerliğimi 1999’da yaptım. Askerlik borçlanması yaparsam maaşımda ne kadar artış olur? Sizce askerlik ödemek kârlı mı?
Öncelikle emeklinin askerlik borçlanması yapamayacağını belirtelim. Askerliğinizi emekli olmadan önce borçlanmanız lazımdı. Ancak askerliğinizi borçlansanız da yine aynı tutarda emekli aylığı bağlanacaktı. Çünkü esasında hak ettiğiniz aylık çok daha düşük. Fakat 1 Ocak 2023’ten itibaren 5 bin 500 lira olan taban aylık 7 bin 500 liraya yükseltildiğinden, 7 bin 500 lira aylık alacaksınız. Asıl olması gereken aylığınızla 7 bin 500 lira arasındaki fark Hazine’den karşılanacak.
3
23 Mart 1974 doğumluyum. Türkiye’de sigorta başlangıç tarihim 1 Mart 2005. 16 Ağustos 1998-8 Ağustos 2004 arasında Suudi Arabistan’da çalıştım. Bu dönemin tamamını (2152 gün) borçlandım ve bedelini ödedim. 7615 gün primim var. E-Devlet’te çalışma hayatım kısmına baktığımda emeklilik tarihimi 25 yıllık süremin dolduğu 17 Ağustos 2023 olarak görüyorum. Ancak ilgili mevzuat ve yönetmelikleri incelediğimde yurtdışı borçlanması Türkiye’de ilk SSK giriş tarihim olan 1 Mart 2005’ten geriye 2152 gün çekerek hesaplanması gerektiği sonucunu çıkarıyorum. Bu şekilde hesaplandığında ilk giriş tarihim 15 Mart 1999 oluyor ve emekliliği hak ediş tarihimin (25 yılın dolduğu tarih) 15 Mart 2024 olması gerekiyor. Yönetmelik ve mevzuatı ben mi yanlış yorumluyorum? Yoksa SGK mı hata yapmış? Ne yapmalıyım? 17 Ağustos 2023’te emekliliğe başvurmalı mıyım?
Yurtdışında Türkiye’deki sigorta başlangıç tarihinden önce çalıştığınızdan, yurtdışı çalışma sürenizi borçlanmanız, sigorta başlangıç tarihinizi borçlanma gün sayısı (2152 gün) kadar geri çekerek 9 Mayıs 1999 olmasını sağlıyor. Bu tarihe göre emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5975 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Emekliliklerinde EYT’lilerden yaş aranmıyor. Prim şartını da sağlamış olduğunuzdan, bundan sonra prim ödemeseniz de 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 9 Mayıs 2024’te emekli olabilirsiniz.
4
Haziran 1999’da muhasebe bürosunda işe başladım. Beni işe alan kişi başkasının ruhsatı ile bu işi yapıyordu (SMMM ruhsatı kiralayarak). İşe girişimden 5 ay sonra Kasım 1999’da sigortam yapıldı. Haziran 2020’de işten ayrıldım. Hizmet tespit davası açabilir miyim? Şahitlerim kendisi dahil en az 3 kişi. İşin kötü olan kısmı ruhsatı kiralanan SMMM 5 yıl önce vefat etmiş. Bunun için de dava açmak gerekir mi? Şu an çalışmıyorum. 13 yıl beklemek bu devirde büyük sıkıntı benim için.
İşten ayrıldığınız tarih üzerinden 5 yıllık zamanaşımı süresi geçmediği için hizmet tespit davası açabilirsiniz. Mahkemede çalışmanızı belge veya şahitle kanıtlamanız halinde, girişinizi yargı yoluyla Haziran 1999’a çekmeniz mümkün olabilir. Davayı kazanmanız halinde vefat edenin yükümlülükleri mirası reddetmemiş kanuni mirasçılarına geçer. Mirasçılar yükümlülüklerini yerine getirmezse yeni bir dava açarsınız. Ancak sorunuzun bu kısmını dava açacak avukatınızla incelemenizde yarar var.
5
15 Mayıs 1975 doğumluyum. 22 Ağustos 1997 ile 22 Şubat 1999 arası askerliğimi yaptım. 15 Aralık 1999-31 Ocak 2000 arası 45 günlük SSK prim ödedim. 15 Temmuz 2001’de polis oldum ve halen devam ediyorum. EYT kapsamında mıyım?
İlk defa 8 Eylül 1999’dan önse sigortalı olanlar EYT kapsamında. Bu tarihten önce sigortalı çalışmanız olmadığından ayrıca memurlar askerlik borçlanmasıyla EYT kapsamına da giremediğinden, maalesef EYT kapsamında değilsiniz.
6
