Giriş
Ne Amasya ne Malatya ne Nevşehir! Coğrafi işaretli o besinde en iyisi Tokat: Pazarda gören kapış kapış alıyor, ıspanaktan 10 kat fazla demir içeriyor
Tokat Erbaa yaprağı; lezzet verici, aromatik özelliklere sahip, yöresel yemeklerin vazgeçilmez bir bileşeni olan ve sağlık yararları da bulunan bir bitki türü. Türk mutfağının zenginliklerinden biri olarak kabul edilen bu yapraklar, geleneksel yemeklerde önemli bir rol oynuyor. Özel günlerde kurulan sofraların vazgeçilmezi olan yaprak sarma, hem tadıyla hem de sahip olduğu besin değerleriyle öne çıkıyor.
Tokat’ın Erbaa ilçesinde üretimi yapılan "Erbaa narince bağ yaprağı" ilçe ekonomisine yılda 2 milyar TL’lik katkı sağlıyor. Çiftçilerin 15 bin ton rekolte beklentisi bulunuyor. Lezzetiyle öne çıkan yaprak, Tokat’tan tüm dünyaya satılıyor. İşte tüm detaylar…
İLÇE EKONOMİSİNE 2 MİLYAR GİRDİ SAĞLIYOR
İlçede 21 bin dekar alanda üretilen coğrafi tescilli Erbaa narince bağ yaprağı mutfaklarda yoğun ilgi görüyor. Kendine has aroması, ince ve narin yapısıyla dikkat çeken Erbaa yaprağı Türk mutfağında önemli bir yer tutan zeytinyağlı sarma, baklalı dolma gibi ürünlerin ana malzemesini oluşturuyor. Yurt içi ve Avrupa başta olmak üzere birçok ülkeye gönderilen üzüm yaprağında bu yıl 15 bin ton rekolte bekleniyor. 15 bin ton rekolte gerçekleşirse asma yaprağı ilçe ekonomisine 2 milyar liralık girdi sağlayacak.
‘DÜNYANIN HER YERİNE GÖNDERİYORUZ’
Bağ yaprağının ilçe ekonomisine büyük katkı sağladığını ifade eden Erbaa Belediye Başkanı Ertuğrul Karagöl, "Bu sene ilk başta havalar kapalı ve yağmurlu geçti ama artık havaların da ısınmasıyla beraber üretimin daha iyi seviyeye geldiğini görüyoruz. Yaklaşık 13-15 bin ton üretim bekleniyor. Bu da aşağı yukarı satılan rakamlara baktığımızda şehrimize 2 milyar liralık bir gelir olacağını düşünüyoruz. Bu da önemli bir miktar, önemli bir seviye. O açıdan mutluyuz. Bizim 2017 yılından bu yana tescilli olan yaprağımızı dünyanın her yerine gönderiyoruz. İnşallah bu sezonda da çiftçilerimizin yüzü gülecek. Dünyanın her yerinde, ülkemizin her yerinde Erbaa yaprağı tercih edilecek" dedi.
YEMEĞE KENDİ AROMASINI VERİYOR
- Tokat Erbaa yaprağı, yaprakları ince uzun ve genellikle yeşil renkte olan bir bitki. Yaprakları taze veya kurutulmuş olarak kullanılıyor. Yemeklerde genellikle dolma yapımında tercih ediliyor. Dolma içine katılan bu yapraklar, yemeğe kendine özgü bir aroma ve lezzet katıyor.
SADECE YAPRAK SARMADA KULLANILMIYOR
- Bu yapraklar, aynı zamanda çeşitli et yemeklerinde de kullanılıyor. Etli yemeklerin pişirilmesinde özellikle tercih edilen bir baharat ve aromatik katkı maddesi olarak öne çıkıyor. Tokat Erbaa yaprağı, yemeklere hafif ekşimsi bir tat veriyorve bu da yemeklerin lezzetini zenginleştiriyor.
- Yemeğin pişirilme sürecinde Tokat Erbaa yaprağı, genellikle etle birlikte uzun süre kaynatılıyor ya da pişiriliyor. Bu süreçte yaprakların aroması yavaşça yemeğe geçiyor ve yemeğin bütününde homojen bir lezzet dağılımı sağlıyor.
SAĞLIĞA FAYDALARI SAYMAKLA BİTMİYOR
- Tokat Erbaa yaprağı, sağlık açısından da pek çok faydaya sahip. Antioksidan özellikleri sayesinde vücut için yararlı oluyor. Sindirim sistemini destekleyici etkileri bulunuyor ve bazı geleneksel tıp uygulamalarında sindirim problemlerinin giderilmesinde kullanıldığı biliniyor. Hatta besin değerleri öyle fazla ki ıspanaktan 10 kat fazla demir içeriyor
TOKAT KÜLTÜRÜNÜN ÖNEMLİ BİR SİMGESİ
- Kültürel olarak da önem taşıyan bu yapraklar, Tokat ve çevresindeki yöresel yemeklerin vazgeçilmez bir parçası. Yöresel mutfak kültüründe uzun yıllardır kullanılan Tokat Erbaa yaprağı, bölgenin gastronomik kimliğini belirleyen unsurlardan biri.
TOKAT YAPRAK SARMASI TARİFİ
Malzemeler:
- Yaklaşık 50 adet Tokat Erbaa yaprağı (taze veya kurutulmuş)
- 1 su bardağı pirinç
- 200 gram dana kıyma veya kuşbaşı doğranmış et (isteğe bağlı, vegan veya vejetaryen versiyonlar için et kullanmayabilirsiniz)
- 1 büyük soğan
- 2 yemek kaşığı domates salçası
- Yarım su bardağı sıvı yağ
- 1 tatlı kaşığı pul biber (isteğe bağlı)
- Tuz
- Karabiber
- 1 su bardağı sıcak su
YAPILIŞI:
- Eğer yapraklar taze ise kaynar suda 1-2 dakika kadar haşlayın. Daha sonra soğuk suya alarak hemen çıkarın ve suyunu süzün. Kurutulmuş yapraklar ise genellikle ıslatılarak yumuşatılır ve kullanıma hazır hale getirilir.
- Pirinci yıkayıp süzün. Soğanı ince ince doğrayın.
- Bir tavaya yağı alın ve soğanı pembeleşene kadar kavurun.
- Üzerine eti ekleyin ve kavurun. Eğer et kullanmayacaksanız sadece soğanı kavurarak devam edebilirsiniz.
- Salçayı ekleyip kavurmaya devam edin.
- Pirinci ilave edin ve birkaç dakika daha kavurun.
- Baharatları (tuz, karabiber, pul biber) ekleyin ve iyice karıştırın.
- Ocaktan alıp soğumaya bırakın.
- Her bir yaprağın sap kısmını keserek düz bir şekilde yayın.
- Yaprakların üzerine hazırladığınız iç harçtan birer kaşık koyun ve sarmaya başlayın. Yaprakları rulo şeklinde sarın, kenarları içe doğru kapatmayı unutmayın.
- Sarmaları tencereye dizin, sarmalar bitene kadar bu işlemi tekrarlayın.
- Üzerlerine sıcak suyu dökün. Eğer sıcak su yetmezse üzerlerini geçecek kadar daha sıcak su ekleyebilirsiniz.
- Tencerenin kapağını kapatın ve orta ateşte yaklaşık 30-40 dakika kadar pişirin. Suyunu çekene kadar bekleyin.
- Pişen sarmaları sıcak veya ılık olarak servis yapabilirsiniz. Yanında yoğurt ve limon dilimleri ile servis edebilirsiniz.