Giriş
New York Post duyurdu: Sakın mutfağınıza sokmayın: Tütün kadar zehirli
Bağışıklığı korumak ve hastalıklara karşı bağışıklık kazanmak için sağlıklı beslenmek gerekiyor. Günümüz modern dünyasında hele ki şehirlerde yaşıyorsak sağlıklı beslenmek oldukça zor. ABD'li New York Post gazetesi, en zararlı 10 yiyeceğini kamuoyu ile paylaştı.
Tükettiğiniz her besin vücudunuzda olumlu ya da olumsuz etkiler yaratır. Bu sebeple sağlığı beslenmek önemlidir.
Sağlıklı beslenme, vücudun ihtiyaç duyduğu besin maddelerini dengeli bir şekilde almayı ve zararlı yiyecekleri sınırlamayı içeren bir beslenme biçimidir. Sağlıklı beslenme, genel sağlığınızı korumaya ve uzun vadede hastalıkları önlemeye yardımcı olabilir.
İşte sağlıklı beslenme ile ilgili bazı temel prensipler:
Denge: Farklı besin gruplarından yeterli miktarda alarak dengeli bir beslenme sağlayın. Bunlar proteinler, karbonhidratlar, yağlar, vitaminler ve mineraller içerir.
Çeşitlilik: Farklı yiyeceklerden çeşitli besinleri içeren bir diyet oluşturun. Her gün farklı renklerde meyve ve sebzeleri tüketmek, farklı protein kaynaklarına sahip olmak önemlidir.
Ölçülülük: Porsiyonları kontrol edin ve aşırı yemekten kaçının. Kalori alımınızı ihtiyacınıza göre ayarlayın.
Taze ve doğal gıdalar: İşlenmiş ve hazır gıdalardan kaçının. Mümkünse taze, doğal ve organik yiyecekleri tercih edin.
Yeterli sıvı alımı: Günde en az 8 su bardağı su içmeye çalışın. Su, vücut fonksiyonları için gereklidir.
Az tuz ve şeker: Tuz ve şeker tüketimini sınırlayın. Aşırı tuz tüketimi hipertansiyon riskini artırabilir, aşırı şeker tüketimi ise obezite ve diğer sağlık sorunlarına neden olabilir.
Sağlıklı yağlar: Doymamış yağlar gibi sağlıklı yağları tercih edin. Bunlar avokado, zeytinyağı, fındık ve tohumlarda bulunur.
Protein kaynakları: İyi protein kaynakları arasında tavuk, balık, yumurta, kırmızı et (az miktarda), baklagiller, tofu ve süt ürünleri bulunur.
Tam tahıllar: Beyaz undan ziyade tam tahıllı ürünleri tercih edin. Tam tahıllar daha fazla lif ve besin değeri içerir.
Sağlıklı atıştırmalıklar: Açlığınızı bastırmak için sağlıklı atıştırmalıklar seçin. Örneğin, fındık, yoğurt, meyve veya sebzeleri tercih edebilirsiniz.
Düzenli öğünler: Gün içinde düzenli aralıklarla yemek yemeye çalışın. Aç kalmamaya ve öğün atlamamaya özen gösterin.
Sağlıklı bir beslenme alışkanlığı edinmek, genel sağlığınızı iyileştirmeye yardımcı olabilir ve kronik hastalıkların riskini azaltabilir. Ancak herkesin ihtiyaçları farklıdır, bu nedenle kişisel sağlık durumunuzu ve hedeflerinizi dikkate alarak bir beslenme planı oluşturmak önemlidir.
Bir beslenme uzmanına veya diyetisyene danışmak da faydalı olabilir. Bunun yanı sıra bazı besinlerin vücut üzerinde pek çok olumsuz etkisi olduğu ortaya çıktı
İŞLENMİŞ ET
Kahvaltılık sucuk, pastırma ve hindi füme gibi işlenmiş etlerin sağlığınız için korkunç olduğu açıklansa da, bu yiyecek kategorisi bir bütün olarak sağlıksız. Bu nedenle, bağımsız bir bölümü hak ediyor. Sosisli sandviçler, şarküteri etleri, paketlenmiş sucuk ve daha fazlası, diyetinizden tamamen çıkarılmamışsa, mümkün olduğunca kaçınılması gerekilen gıdalar arasında yer alıyor. “Dünya Sağlık Örgütü, işlenmiş etleri 1. grup kanserojen olarak sınıflandırdı, yani kansere neden olduğu biliniyor. Lago, “İşlenmiş etler, taze ette bulunmayan kimyasallar içerir” diyor.
SOSİS
“İşlenmemiş Kırmızı ve İşlenmiş Etler ve Koroner Arter Hastalığı Riski başlıklı [Güncel Ateroskleroz Raporlarında yayınlanan] bir araştırmaya göre, mevcut kanıtlar işlenmiş et tüketiminin koroner arter hastalığı insidansına etki ettiği saptanmıştır.
RAFİNE KARBONHİDRATLAR
Rafine karbonhidartlara beyaz ekmek, beyaz pirinç ve makarna, hamur işleri, pizza ve daha fazlası dahildir. Lago, “Rafine tahıl ürünlerinin vücudumuzda iltihaplanmayı teşvik ettiği biliniyor, genellikle şeker oranı daha yüksek ve obezite ile de ilişkili” dedi.
HİDROJENE YAĞLAR
Bu yağ kategorisi, birçok paketlenmiş gıda ve fast food ürününde yer alıyor. Beslenme uzmanı Paul, “Hidrojenlenmiş yağların, nüfus araştırmalarında ölüm oranlarını arttırdığı kesin olarak gösterilmiştir. Fıstık ezmesi gibi birçok popüler tüketici ürünü markası hidrojene yağlar içerdiğinden, tüketicilerin paketlenmiş gıda ürünlerinin üzerindeki içerik etiketini okumaları önemlidir” ifadelerinde bulunurken, bu yağlardan uzak durulması gerektiğini vurguladı
İŞLENMİŞ YAĞLAR
Uzmanlar, “işlenmiş yağları mümkün olduğunca diyetinizden çıkarmaya çalışın” ifadelerinde bulunurken, beslenme uzmanı olan Arika Hoscheit bunun nedenini şöyle açıklıyor: “Üzüm çekirdeği, soya fasulyesi, kanola, pamuk tohumu, mısır ve bitkisel yağlar gibi işlenmiş yağlar genellikle insan sağlığına zararlıdır. Çünkü işleme sırasında yağları oksitleyen aşırı yüksek sıcaklıklara ulaşıyorlar."
İŞLENMİŞ ŞEKER
Paul, “İşenmiş şekerin besin değeri esasen sıfırdır ve tıbbi araştırmalarda obezite ve metabolik hastalık riskini artırdığı gösterilmiştir” sözleriyle şekerli ve paketlenmiş gıdaların riskini açıklıyor.
PATATES CİPSİ
Illuminate Labs tıbbi danışman Andrea Paul, bu popüler atıştırmalık yiyeceklerin sağlığa zararını şu sözlerle açıklıyor: Düşük besin değeri, kullanılan ucuz yağ ve yüksek miktarda sodyum.
KIZARMIŞ YİYECEKLER
Ruh Sağlığı Diyetisyeni olarak tanınan diyetisyen Angela L. Lago, “Hiç kızarmış yiyecekler yemeyin demiyorum, ancak kızarmış yiyecekler kimsenin diyetinin temelini oluşturmamalı. Genel olarak, kızarmış yiyecekler yağ, tuz ve kalori bakımından daha yüksektir, bunların tümü kalp sağlığı ve obezite geliştirme riskini artırmaktadır” dedi.
HİNDİ FÜME
Doktor Reyzan Shali, “Eti zararlı yapanın işleme süreci olduğunu açıklıyorum. Dolayısı ile daha sağlıklı hale getirmek için pastırmayı hindi ile değiştirmek bir şey ifade etmiyor” dedi.
PASTIRMA
Doktor Reyzan Shali, normal hücrelerin kanser hücrelerine dönüşme sürecine atıfta bulunarak, “Birçoğu, Dünya Sağlık Örgütü’nün karsinojenez söz konusu olduğunda pastırmayı tütünle aynı kategoride sınıflandırdığını bilmiyor” sözleriyle işlenmiş etin sağlığa zararına vurgu yaptı.