Giriş
Odaklanma sorunu yaşayan çocuklar göz tembelliği yaşıyor olabilir!
Söz konusu çocuklar olduğunda ebeveynler, çocuklarındaki en küçük değişimi bile fark edebiliyor. Ancak göz tembelliğinin anlaşılması için sadece fiziksel değil davranışsal değişimleri de gözlemlemek gerekiyor. Çocuğunuz odaklanma problemi yaşıyorsa, okul başarısında düşüş varsa buna göz tembelliği yol açıyor olabilir.
Halk arasında göz tembelliği olarak bilinen ambliyopi; göz ile beynin aynı anda çalışamamasına bağlı olarak gelişen görme kaybıdır. Göz tembelliği genellikle tek gözde olduğu gibi bazı durumlarda bir gözdeki tembellik diğer gözdeki görmenin de azalmasına neden olur. Hastalık, körlüğe sebep olmasa da derinlik algısının güçlüğüne yol açabilir. Göz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Kemal Yıldırım, çocuklarda göz tembelliği ile ilgili önemli bilgiler veriyor.
GÖZ TEMBELLİĞİNİN NEDENLERİ
Göz tembelliği gözlerin dengeli olarak kullanılamaması durumlarında ortaya çıkar.
- Şaşılık: Tedavi edilmediğine kalıcı hale gelen şaşılık, göz tembelliğinin ortaya çıkmasında da rol oynar. Beyne görüntüyü iletemeyen göz nedeniyle sağlıklı olan diğer göz kullanılır. Bu durumda kullanılmayan gözde tembellik meydana gelir.
- Gözün kırma kusurları: Miyopi, hipermetropi ve astigmatizm gibi kırma kusurları gözün tembelleşmesine neden olmaktadır.
- Katarakt: Göz içi lensinin şeffaf yapısının bozulması durumudur. Bu tip göz tembelliği çok hızlı gelişir, bu nedenle geç kalınmadan cerrahi olarak tedavisinin yapılması gerekir.
Çocuklarda yaygın olarak görülen hastalık kalıtsal sebeplere de bağlı olabilir. Ailesinde göz tembelliği olan ebeveynlerin çocuklarını erken yaşta muayene ettirmesi gereklidir.
ÇOCUKLARDA GÖZ TEMBELLİĞİ BELİRTİLERİ
Göz tembelliğinin anlaşılmasında öncelikle anne ve babalarının iyi birer gözlemci olması gerekiyor. Çocuklarının fiziksel durumlarının yanında davranışsal durumlarındaki değişimlerini de hızlıca fark etmeleri tedavide geç kalınmaması açısından önemli.
- Çocuğunuz gözlerini sık sık kırpıyorsa
- Objelere çok yakından ya da yan bakıyorsa
- Dikkati çabuk dağılıyor, konsantrasyon eksikliği yaşıyorsa
- Koordinasyon gerektiren işlerde zorlanıyorsa
- Gözlerini kısarak bakıyorsa
- Sürekli gözlerini kısarak bakmasına bağlı olarak sıklıkla başı ağrıyorsa vakit kaybetmeden mutlaka bir göz doktoruna başvurulmalı.
Göz tembelliğinin çocukların sosyal gelişimi üzerindeki etkisi
Göz tembelliği olan çocuklar algılama problemi yaşayabiliyor. Buna bağlı olarak özellikle okulda yaşadıkları sorunlar nedeniyle sosyal gelişimleri olumsuz yönde etkilenmiyor. Bunun için çocuklara periyodik düzende göz muayenesinin yaptırılması gerekiyor.
Çocuklarda göz muayenesi ihmal edilmemeli!
- Çocuklarda göz tembelliğinin belirgin bir belirtisi yoktur ve hastaya bakıldığında her şey normal görünür. Teşhis ancak iki gözün muayene edilip görme farkının bulunmasıyla konulabilir.
- Küçük çocuklarda göz muayenesinin zor olması nedeniyle doktor, çocuğun bir gözünü kapatıp diğerini açık bırakarak görme farkını teşhis edebilir.
- Çocuğun açık olan gözünde görme zayıflığı varsa bundan rahatsız olur ve kapatılmış olan gözüyle bakmaya çalışır.
- Göz tembelliğinin tedavisinde erken tanı ve müdahale büyük bir öneme sahip. Çocuklarda ilk göz muayenesi doğumdan hemen sonra yapılmalı.
- Çocuğun gözleri sağlıklıysa 3-4 yaşına kadar ikinci muayene tekrar yaptırılmalı.
- Muayene sırasında göz bozukluğu tespit edilip tedaviye başlanırsa ilerleyen dönemde oluşabilecek göz tembelliğinin önüne geçilmiş olur.
- Böylece çocukların sosyal ve okul hayatındaki başarısızlıkları engellenir.
