Giriş
Şifa için yiyoruz ama zararı ortaya çıktı! Karadeniz insanının vazgeçilmezi olarak biliniyor: Tiroid bezi hastalıklarını tetikliyor
Karadeniz mutfağının vazgeçilmezi olan karalahana, bölgenin soğuk kış aylarında sofralarda baş köşeyi alırken, fazla tüketildiğinde sağlığınızı riske atabiliyor. Karalahananın içerdiği bileşikler, vücudun iyot emilimini engelleyerek guatr gibi tiroid hastalıklarına yol açabiliyor. Peki, ne yapmalıyız, tüketirken neye dikkat etmeliyiz?
Karadeniz mutfağının vazgeçilmezi olan karalahana, bölge halkı için adeta bir gelenek haline gelmiş bir sebze. Ancak, bu besin maddesinin aşırı tüketiminin tiroid bezi hastalıklarını tetikleyebileceği uzmanlar tarafından uyarı konusu oluyor. Karadeniz'in soğuk ikliminde yetişen ve kış aylarında özellikle sofraların baş tacı olan karalahana, fazla tüketildiğinde iyot emilimini engelleyerek tiroid sorunlarına yol açabiliyor. Peki, sağlığa olan etkileri nelerdir?
KARALAHANA VE TİROİD BEZİ HASTALIKLARI İLİŞKİSİ
İHA'nın haberine göre Karadeniz bölgesinde tiroid bezi hastalıklarının diğer bölgelere oranla daha fazla görülmesinin sebeplerinden biri, bölge halkının karalahana gibi iyot emilimini olumsuz etkileyen besinleri sıklıkla tüketmesidir. İmperial Hastanesi Girişimsel Radyoloji Uzmanı Uzm. Dr. Doğukan Atabay, aşırı karalahana tüketiminin iyot eksikliğine yol açabileceğini belirtiyor ve bunun da guatr gibi tiroid hastalıklarını tetiklediğini vurguluyor.
Uzmanlara göre, tiroid bezi hastalıkları, doğru beslenme alışkanlıkları ile önlenebilecek bir sorunken, aşırı karalahana tüketimi ve iyotsuz tuz kullanımı bu hastalıkları daha da ağırlaştırabilir.
KADINLARDA TİROİD NODÜLÜ RİSKİ YÜKSEK
Tiroid bezi hastalıkları özellikle kadınlarda yaygın görülüyor. Dr. Atabay, tiroidde oluşan nodüllerin kadınlarda daha sık rastlandığını ve bu nodüllerin %95'inin iyi huylu olduğunu belirtiyor. Ancak, bu nodüllerin büyüyerek nefes darlığı, yutma güçlüğü gibi sorunlara yol açabileceğini, bazı durumlarda ise kansere dönüşebileceğini ifade ediyor.
Kadınlarda yaklaşık %40-50 oranında tiroid nodülü görülürken, bu oran erkeklerde %20-30 civarındadır. Nodüllerin ultrasonografi ile kesin tanısı konulabilmekte, şüpheli durumlarda ise biyopsi yapılmaktadır.
TİROİD NODÜLLERİNDE YENİ TEDAVİ YÖNTEMLERİ
Tiroid nodüllerinde tedavi seçenekleri giderek daha çeşitleniyor. Eskiden bu nodüllerin tedavisi için açık ameliyatlar yapılırken, günümüzde mikrodalga ablasyon tedavisi öne çıkmaktadır. Mikrodalga tedavisi, iyileşme sürecini hızlandırırken, hastaların yaşam kalitesini de artırmaktadır.
Ameliyatla yapılan tedaviye göre daha az invaziv olan bu yöntem, nodüllerin yakılarak tedavi edilmesini sağlıyor ve hastanın ömür boyu ilaç kullanmasına gerek kalmıyor. Ayrıca, bu tedavi yöntemiyle ses kısıklığı riski oldukça düşüyor ve işlem sonrası hastalar aynı gün taburcu olabiliyor.
KIŞIN KARALAHANANIN TADINI ÇIKARMA ZAMANI
Karadeniz’de karalahana, özellikle kış mevsiminde daha tatlı ve lezzetli hale geliyor. Manav çalışanı Ali Kemal Özkan, kışın karalahana satışlarının arttığını belirtiyor.
Trabzonlular için karalahana, mısır ekmeği ve hamsi gibi yiyeceklerle birlikte vazgeçilmez bir öğe haline gelmiş durumda.
Özkan, karalahananın bu mevsimde sarması ve çorbasının yapılmasının zamanının geldiğini ifade ederek, bölge halkının geleneksel lezzetleri tercih etmeye devam ettiğini söylüyor.