Giriş
Telefon veya tablet kullanımı çocuk için ödül ya da ceza olmamalı!
Çocuklar ve gençler için teknoloji bağımlılığı riskinin ortaya çıktığını kaydeden uzmanlar, çocukların henüz gelişim çağında iken kontrolsüz ve aşırı bir şekilde dijital teknolojiye maruz kalmalarının ve dijital teknolojik araçlarla uzun süre vakit geçirmelerinin sosyal, duygusal, bilişsel ve fiziksel gelişimleri üzerinde olumsuz etkiler yaratıyor; beraberinde uyku, yeme ve duygu durum bozukluklarına ve çeşitli sağlık sorunlarına da yol açıyor. Ancak ailelerin yaklaşımı da çocuğun bu bağımlıklarında önemli etkilere sahip. Uzmanlar, "çocuğun telefon, bilgisayar veya tablet oynaması ödül veya ceza olmamalı" diyor. Bu duruma dönüştüğünde, çocuk için bu araçlar bir arzu nesnesi haline geliyor.Dijital teknoloji kullanımı ödül ya da ceza olmamalı!
Dijital çağda yaşayan çocukların internet kullanımı, sosyal medya ve akıllı telefonlarla sürdürülen dijital etkileşim ve aşırı dijital teknoloji maruziyeti pek çok riski beraberinde getiriyor. Kontrollü kullanımın önemine işaret eden uzmanlar pandemide internet kullanım oranının %82 olduğuna dikkat çekiyor. Teknoloji kullanımının okul öncesi döneminde daha çok çizgi filim ve video, okul döneminde bilgisayar oyunları ve sosyal medya, ergenlikte ise internet kullanımı, interaktif oyunlar ve sosyal medya olduğunu belirten uzmanlar, dijital teknolojik cihazların kullanımının çocuğa verilen bir ödül ya da ceza olmaması gerektiğini kaydediyor. Çocuk Gelişimi Uzmanı Demet Gülaldı, dijital çağda çocukları bekleyen olası riskleri değerlendirerek ailelere önemli tavsiyelerde bulundu.
Demet Gülaldı, dijital teknolojilerin hızla gelişimiyle birlikte anne ve babaların, çocukların fiziksel, sosyal ve bilişsel gelişim açısından ekran tabanlı teknolojiyle etkileşiminden endişe duyduklarını belirterek “Çoğu zaman çocuklarını ekrandan ayırmakta zorluk çeken aileler bunun bir bağımlılık işareti olacağı konusunda kaygılanmaktadırlar.” dedi.
DİJİTAL ÇAĞ ÇOCUKLARIN ALIŞKANLIKLARINI DA DEĞİŞTİRDİ
Dijital çağın çocukların ve gençlerin hayatlarını, çocukluk ve ergenlik davranışlarını, alışkanlıklarını hızla değiştirdiğini belirten Gülaldı, “Akıllı telefonlar ve tabletler gibi internet ve internete erişim araçları, sosyal medya platformları ve mesajlaşma uygulamaları ile birlikte dünya çapında gençlerin ve çocukların yaşamlarının ayrılmaz bir parçası haline geldi. Yeni teknolojiler sayesinde değişen etkileşim kurma şekli ile duygularımızı, mutlu anlarımızı, üzüntülerimizi, kızgınlıklarımızı daha hızlı paylaşıyor, hikâyelerimizi daha geniş kitlelere anında duyurabilir hale geldik.” diye konuştu.
DİJİTAL ORTAMLARDA GEÇİRİLEN ZAMAN ARTIYOR
Çocuklar ve gençler için teknoloji bağımlılığı riskinin ortaya çıktığını kaydeden Demet Gülaldı, “Araştırmalar, çocukların dijital ortamlarda eskiye oranla daha fazla zaman geçirdiğini, akıllı telefonları kullanma yaşının neredeyse okul öncesi döneme kadar indiğini, sosyal medya kullanımı, cep telefonlarındaki uygulamalar ve online oyunların çocukları ve gençleri dijital ortamın bağımlısı haline getirdiğini göstermektedir.” uyarısında bulundu.
PANDEMİDE DİJİTAL TEKNOLOJİYE YÖNLENDİRDİK
Özellikle Covid 19 pandemisi sürecinin bu değişimi hızlandırdığını vurgulayan Demet Gülaldı, “İster istemez daha önce ekranlardan uzak tutmaya çalıştığımız çocuklarımızı eğitim ve sosyalleşme amaçlı ekran aracılıyla dijital teknolojiye yönlendirdik. Çocukların dijital teknolojiyi en fazla kullandıkları araçlar akıllı telefonlar, tabletler, oyun konsolları ve dizüstü bilgisayarlar olmaktadır.” dedi.
BU ÖNERİLERE KULAK VERİN
Dr. Demet Gülaldı, dijital teknolojik alanı çocuklar için daha güvenli hale getirebilmek için tavsiyelerini sıraladı.
- Çocuklar, dijital politikaların merkezine yerleştirilmelidir.
- Aileler çocuklarının haklarına saygı duyarak onlarla ilgili sosyal medya paylaşımlarını yapmamalıdır.
- Çocukların bilgilerinin gizliliği sağlanmalı ve çevrimiçi kimlikleri korunmalıdır.
- Çocuklarının henüz doğmamış görüntülerinin paylaşımı, çocuklarının video ve fotoğraflarının yayınlanmasının çocuk istismarı olduğu bilinmelidir.
- Çocuklar; çevrimiçi tüm risklerden, istismar, sömürü, çocuk ticareti, siber zorbalık ve uygunsuz materyallere maruz kalmak da dâhil olmak üzere korunmalıdır. Bunun için aileler gerekli otoritelerle iş birliği yapmalıdır.
- Çocuklara bilgili, katılımcı ve dijital dünyada güvende olmalarını sağlamak için dijital okuryazarlık dersi verilmelidir.
- Anne babalar çocuklarına dijital teknolojinin kullanımı konusunda doğru model olmalıdır.
- Aileler kendi rahatları için çocuklarını kontrolsüz bir şekilde dijital teknoloji ile baş başa bırakmamalıdır.
- Tablet, akıllı telefon ve bilgisayar gibi dijital teknolojik cihazların kullanımı çocuğa verilen bir ödül ya da ceza olmamalı, günlük rutin içerisinde çocuğa kullanım hakkı tanınmalı ve bu kullanımın zaman ve yer açısından sınırları belirlenmelidir.