Giriş
Ten rengini açan kozmetik ürünleri sivilceye neden oluyor: Sivilce yapan besinler ve sivilce tedavisi
Sivilce hayatın her döneminde karşılaşabileceğimiz bir sorun. Ergenlikte başlayan sivilce maratonu 20'li yaşlara kadar devam edebiliyor. Sivilcenin nedenleri arasında beslenme şeklinin yanı sıra genetik faktörler ve kullanılan kozmetik ürünler de büyük rol oynuyor. Özellikle kadınlarda bazı hormonların yüksekliği sivilceye neden olurken kullanılan bakım ürünleri de cilde bazen yarardan çok zarar getirebiliyor. Ten rengini açmak için kullanılan bazı cilt bakım ürünleri ise gözenekleri tıkayarak mikroorganizmaların birikmesine ve sivilcelere yol açıyor. Peki sivilce yapan besinler neler? Sivilceye neden olan kozmetik ürünler hangileri? Akne nasıl oluşur? Cilt beyazlatıcılar zararlı mı? Sivilce yapan yiyecekler listesi ve sivilce tedavisi hakkında detaylar haberimizde.
Sivilce ve akneye neden olan yiyecekler
Dermatoloji Uzmanı Dr. Ufuk Güleç, sivilcelerin altında birçok nedenin olabileceğini belirterek “Çikolata, patates, beyaz ekmek, şeker, fast food, hazır meyve suları ve krakerler akneleri çoğaltıyor. Yüzü ovalamak, mineral yağlar, susam yağı, vazelin, kakao yağı gibi maddeler sivilceleri artırır. Koyu tenlilerde deri rengini açıcı maddeler içeren kozmetik ürünlerin de akneye neden olur” dedi.
Çamlıca Medipol Üniversitesi Hastanesi Dermatoloji Bölümü’nden Uzm. Dr. Ufuk Güleç, ergenlik döneminde fonksiyonları artan yağ bezlerinin yağ salgısı birikerek siyah (komedon) veya beyaz nokta (kapalı komedon) yapılarını oluşturduğuna dikkati çekti. Dr. Güleç, “Sürülen yağlı kremler özellikle internette sivilce lekeleri için çözüm olarak sunulan centella asiatica ekstresi, epitelizan merhemler, pudra, fondöten, kapatıcı kremler gibi makyaj malzemeleri ve uygun temizleyicilerin kullanılmaması gözenekleri tıkar. Tıkanan gözeneklerde biriken mikroorganizmalar sivilcelere yol açar” dedi.
Sivilcelerin ergenlik sivilcesi (25 yaş öncesi) ve erişkin aknesi olmak üzere iki dönemde de görülebildiğine değinen Dr. Güleç, şöyle devam etti:
Ergenlik döneminde olan sivilceler hormonal düzenlemelerden kaynaklanır. 25 yaş sonrası devam eden ve geleneksel tedavilere dirençli sivilcelerde altta yatan bir hormon düzensizliğinin araştırılmasında fayda vardır. Bunlar arasında PCOS gibi hormonal düzensizlik yapan hastalıklar, böbrek üstü bezi hormonları, yumurtalık hormonları, PRL gibi süt hormonu yüksekliği bulunur. Sivilce ile ilişkili olduğu bilinen hormonlar arasında testosteron, dehidrotestosteron, östrojen, progestinler, melanokortinler, kortizol, insülin benzeri büyüme faktörü gibi hormonlar var. Sivilcenin bunun dışında herhangi bir karaciğer veya iç organ bozukluğu ile ilişkisi yok. Genetik bir yatkınlık söz konusu olup ailesinde şiddetli akne sorunu olan bireylerde daha sık görülüyor. Ek olarak SAHA, PAPA, SAPHO, HAİR-AN gibi bazı genetik hastalıkların parçası olarak bulunabilir.
Sivilce yapan yiyecekler
Dr. Güleç, sivilce ve beslenme arasında çok kesin kanıtlar olmadığına da değinerek, şu bilgileri paylaştı:
Buna rağmen süt ve süt ürünleri tüketiminin akne oluşumunda önemli rolü olduğu düşünülüyor.
Yüksek glisemik indeksi yani karbonhidrat değeri yüksek olan gıdaların akneyi artırdığı, glisemik yükü düşük olan beslenme ile akne şiddetinde azalma saptandığı ile ilgili kuvvetli veriler bulunuyor. Bu gıdalar içinde;
- Çikolata,
- Patates,
- Beyaz ekmek,
- Şeker,
- Fast food gıdalar,
- Yağda kızartma,
- Hazır meyve suları,
- Krakerler yer alır.
Sebze, meyve ve balık yiyen kişilerde akneye daha az rastlandığı yönünde de sonuçlar bildiriliyor.
Yüzü ovalamak sivilceyi artırıyor
Yüzü ovalama ve sert cisimler sürtme gibi mekanik travmaya neden olacak uygulamalar sivilceleri artırır. Ayrıca lezyonları sıkmak ya da koparmak iyileşme sürecini olumsuz etkileyerek iz gelişimine neden olabilir.
Bu ürünler sivilceleri tetikliyor
Akneli hastaların ürün seçerken alkali temizleyicilerin sivilcelerini arttıracağını bilmesi gerektiğine işaret eden Dr. Güleç, değerlendirmeleri şu şekilde sürdürdü:
Özellikle asidik yapıda temizleyiciler tercih edilmeli. Yüz ürünleri seçerken su bazlı olmasına dikkat edilmeli. Bazen kozmetiklerin kendisi de akneye neden olabilir. Gözenekleri tıkayan kozmetik hammaddelerin listesi oldukça uzun ve listede izopropil miristat ve analogları, mineral yağlar, susam yağı, vazelin, kakao yağı gibi nemlendiriciler yer alıyor.
Esmer kişilerde deri rengini açıcı maddeler içeren kozmetik ürünlerin de akneye neden olduğu bildirildi. Akneli hastalarımızda en büyük yanılgı sivilcelerin çıktığı hızda iyileşmesine olan beklentileri ki bu birçok hastamızda tedaviye karşı umutsuzluk yaratır. Genel olarak akne tedavilerinde tam bir yanıt almak 2-4 ay kadar sürer.
Akne tedavisinin uzun soluklu bir tedavi olduğu ve birçok hastamızda idame tedavi gerektiği bilinmeli. Akneli hastalarımızın tedaviye başlamadan bu tedavilerin uzun süreceğini ve sivilcesiz oldukları dönemde dahi bakımlara devam edileceğini bilmeleri tedaviye uyumlarını arttıracaktır.
