Giriş
Uzmanı aileleri uyardı: Çocuğunuz ödev yapmakta güçlük çekiyorsa nedeni bu psikiyatrik hastalık olabilir!
DEHB, yani 'Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu', çocukluk çağında sıkça karşımıza çıkan bir durum. Hani o hiç yerinde duramayan, sürekli bir şeyler yapma peşinde olan çocuklar var ya, işte tam da onları tarif ediyoruz. Ama DEHB, sadece hareketlilikle sınırlı değil. Dikkat dağınıklığı, odaklanmada zorluk ve bir de o meşhur “pat diye” yapılan şeyler, yani dürtüsellik de bu işin içinde. Çocuk Gelişim Uzmanı ve Aile Danışmanı Ömür Çiftçi, DEHB belirtileri tanı ve tedavisi hakkında önemli açıklamalarda bulundu.
Serpil Dokurel - Posta.com.tr| Çocuk Gelişim Uzmanı ve Aile Danışmanı Ömür Çiftçi "DEHB’nin belirtileri genellikle okul öncesi dönemde başlar, ama iş ciddiye binerse, okulda öğretmenlerin 'Bu çocuk neden yerinde durmuyor?' sorusuyla ailelerin dikkati çekilir. Odaklanma sorunu, ödev yaparken zorluk, sürekli bir hareketlilik... E haliyle bu da çocuk için de aile için de hayatı biraz zorlaştırabilir.' dedi
Peki, nasıl tanı koyuyoruz? Öncelikle ailelerin ve öğretmenlerin gözlemleri çok önemli. Bir de işin içine MOXO d-CPT gibi testler giriyor, yani dikkat performans testleri. Bu testler çocuğun dikkatini ne kadar sürdürebildiğini ölçerken, aile ve öğretmen geri bildirimleri de teşhis için önemli. Yani, iş sadece testle bitmiyor, çocuğun günlük hayatında ne kadar zorlandığı da önemli."
"DEHB durumunda genetik yatkınlık oldukça fazladır" diyen Çiftçi şöyle devam etti: "Ailede varsa, çocukta da olma ihtimali artıyor. Ama tek başına genetik yeterli değil. Çevresel faktörler de önemli. Örneğin, hamilelik döneminde alkol ya da sigara kullanımı ya da erken doğum gibi durumlar da DEHB riskini artırabilir. Yani, genetik miras ve çevre el ele verip bu duruma zemin hazırlıyor diyebiliriz.
Gelelim tedaviye. İlaç tedavisi mi, terapi mi daha etkili derseniz, burada net bir kazanan yok, çünkü ikisi de farklı alanlarda işe yarıyor. İlaçlar, çocuğun dikkatini toparlamasına ve hiperaktif davranışlarını kontrol altına almasına yardımcı oluyor. Ama sadece ilaç yeterli değil. Terapi, çocuğun duygusal dünyasını düzenlemek, sosyal ilişkilerini güçlendirmek ve okul başarısını artırmak için oldukça önemli. Yani, ilaçlar belirtileri hafifletirken, DEHB terapileri uzun vadede çocuğun hayatını düzene sokuyor."
Çocuk Gelişim Uzmanı ve Aile Danışmanı Ömür Çiftçi, DEHB’Lİ danışanların günlük hayatta karşılaştığı sorunları şu şekilde açıkladı: "Mesela ders çalışmak onlar için tam bir işkence olabilir. Yarım saatlik ödev saatlerce sürebilir. Sosyal ilişkilerde de sorunlar olabilir, çünkü dürtüsel davranışlar bazen arkadaşlıkları zorlayabilir. Yetişkinlikte de iş hayatında sorumluluk almakta, zaman yönetiminde zorlanabilirler."
Çiftçi, ailelerin üzerine düşen görevlerin oldukça önemli olduğunu belirterek açıklamalarını şu şekilde sonlandırdı: "Öncelikle sabır en büyük silah. Çocuğunuzun güçlü yanlarını fark edin ve ona bu alanlarda destek olun. Rutinler çok önemli.
Evde düzenli bir yaşam şekli oluşturmak, net sınırlar koymak çocuğun hayatını kolaylaştırır. Ayrıca, duygusal anlamda yanında olmak, onu dinlemek, ihtiyaçlarını anlamak çok önemli. Unutmayın, bir uzmandan destek almak da her zaman en iyi seçeneklerden biridir!"