Yaş sınırı gittikçe düşüyor! Aniden atıp kalp krizine sebep oluyor, uzmanı Covid-19 aşısı detayına dikkat çekti!

Beyza Erdoğan – Posta.com.tr / Kan pıhtılaşması, vücudun yaralanmalar sonucu kan kaybını önlemek için geliştirdiği doğal bir savunma mekanizmasıdır. Ancak, pıhtılaşma sürecinin aşırı veya yetersiz gerçekleşmesi, ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Kan pıhtılarının damar içinde oluşması, derin ven trombozu (DVT) veya akciğer embolisi gibi tehlikeli durumları beraberinde getirebilir. Bu durumlar, pıhtıların kan akışını engellemesi nedeniyle hayati tehlike oluşturur. Kan pıhtılaşması bozuklukları, genetik faktörler, yaş, hareketsiz yaşam tarzı ve bazı kronik hastalıklar gibi etmenlerden kaynaklanabilir. Kanın pıhtılaşması pek çok kez olumsuz bir durum olarak düşünülse de aslında kanın bu özelliği sağlığımız için bazı noktalarda oldukça faydalıdır. Prof. Dr. Uğur Coşkun, kanın pıhtılaşma nedenlerini sorduğumuzda, “Vücudumuzu besleyen kan damarlarının bütünlüğünde delinme, yırtılma, çatlama ve kesilme gibi sebeplerle bozulma olduğunda damarların içinde dolaşan kanın damar dışına çıkması ve kan kaybı durumlarında bu kayıpları engellemek için kanın pıhtılaşma mekanizması aktive olur. Burada amaç damar içindeki kan kaybını engellemek ve böylece organların canlılığın devamını sağlamaktır. Özet olarak söylemek gerekirse damarın bütünlüğünün bozulduğu noktaya kan pıhtısı yumak yaparak bir bakıma kaynak oluşturup damar içinde dolaşan kanın buradan dışarı sızmasını ve kaybını engeller.” açıklamasında bulundu. Elbette ki kan pıhtılaşmasının olumsuz sonuçları da olabilir. Özellikle vücut içerisinde aniden atan pıhtıların pek çok sağlık probleminin ana kaynağı olabileceği bilinen bir gerçektir. Uzman isme kan pıhtılarının neden olabileceği sağlık problemlerini sorduğumuzda şu şekilde yanıt verdi:“Kalp damarların içindeki damar sertliği plakları çatlayarak pıhtılaşma ile birlikte kalp krizini neden olur.Bacak toplardamarlarında oluşan pıhtı toplama damar tıkanıklığına yani derin venturombozuna neden olur.Bacak damarlarındaki bu derin venturombozundan kopan pıhtılar ölümcül akciğer pıhtılaşmasına yani embolilerine neden olur.Beyin damarlarındaki pıhtı oluşumu veya kalpten aorttan veya şah damarlardan pıhtının beyin damarlarını atması sonucunda beyin felci yani inmeye neden olabilir.Periferik arterlerde pıhtılaşma periferik damar hastalığı veya kangrene neden olabilir.Bunun dışında değişik organların damarlarında pıhtı oluşması bağırsak enfarktüsü, dalak enfarktüsü ve böbrek enfarktüsü gibi ciddi organ beslenme bozukluklarına neden Kanın vücutta pıhtılaşarak çeşitli problemlere neden olmasının yanı sıra neden veya nasıl pıhtılaştığı da merak konusu. Prof. Dr. Coşkun, vücutta pıhtı atışına neden olabilecek etkenleri listeledi ve önemli tavsiyelerde bulundu:Mümkün olduğu kadar kortizon ve doğum kontrol hapı gibi ilaçları kullanmaktan kaçınmalıyız. Kaçınamıyorsak gerekiyorsa düşük dozda kan sulandırıcılarla birlikte kullanılabilir. Veya da mutlaka uygun egzersizler ile pıhtılaşma odaklarının pıhtılaşma oluşturmasını engellemeye çalışmalıyız.Sigaradan uzak durmalıyız.Özellikle uzun yolculuklarda sık molalar vermeli veya oturduğumuz yerde bacaklarımıza pıhtılaşmayı engelleyecek özel egzersizler yaptırmalıyız.Eğer operasyondan dolayı hareketsiz kalıyorsak mutlaka emboli çorabı ve profilaktik olarak pıhtı oluşumunu engelleyici ilaç kullanmalıyız. Obeziteye karşı uygun bir diyet ve egzersiz programına girmeliyiz.Yeterince sıvı almalıyız. Sıvı kaybı durumu varsa kaybettiğimizden fazlasını ağızdan veya damar yolu ile almalıyızŞekerimiz ve yüksek tansiyonumuz varsa modern ilaç tedavileri ve ilaç dışı önlemleri iyi uygulamalıyız. Kanser gibi durumlarda da kan dolaşımını arttıracak egzersizler yapılması faydalı olabilir.Genetik pıhtılaşma bozuklukları varsa hastalığın tipine göre ömür boyu pıhtı engelleyici ilaçlar kullanmak gerekir.Kol veya bacak atel sargı ve bandajlarında çok sıkmasını engellemeli ve dolaşımın bozulup bozulmadığını sık sık kontrol etmeliyiz. Özellikle son dönemlerde gençler arasında çok daha yaygın şekilde kalp krizi ve pıhtı atması gibi sağlık sorunları gözlemleniyor. Bu durumun sebepleri ise büyük merak konusu. Uzman isim konu ile ilgili olarak, “Fast food tipi beslenme hazır gıdalar işlenmiş gıdalar ve karbonhidrat ağırlıklı beslenmeye bağlı ortaya çıkan obezite pıhtı atmalarını çok arttırmıştır. Cep telefonu veya bilgisayar başında uzun süre sosyal medyada zaman geçirmeye bağlı hareketsizlik pıhtı atmalarını tetikler. Obezite ve hareketsizliğe bağlı toplumda şeker hastalığı ve yüksek tansiyon artışı pıhtı atmalarını arttırmış olabilir.” dedi ve sözlerine özellikle son 5 yıldır hayatımızı etkisi altına almış olan covid enfeksiyonuna dikkat çekerek sürdürdü: “Covid-19 enfeksiyonu geçirmiş olmak pıhtılaşma mekanizmalarını tetikleyerek pıhtı artmalarını arttırmıştır.” Uzman isim covid aşılarının bu durum ile ilintili olmasının çok düşük bir ihtimal olduğunu belirtip “Covid aşıları ise toplumdaki genel algının tersine nadir olarak pıhtılaşmaya neden olurlar. Covid enfeksiyonunun son döneminde İngiltere, İspanya ve Estonya'dan yaklaşık 50 milyon covid enfeksiyonu geçiren kişilerin 2 yıllık verileri tetkik edilmiş ve aşılı olanlarla olmayanlar arasında pıhtılaşma açısından yapılan karşılaştırmada aşılı olmayanlarda covid enfeksiyonu sonrası 1 yıllık takiplerinde pıhtılaşma olaylarının aşılı olanlara göre %80 daha fazla olduğu gösterilmiştir. Covid-19 döneminde sigara kullanımının artmasına bağlı pıhtı atma olayları artmıştır.” diyerek sözlerini noktaladı.