4 yıldır restorasyonda olan Sümela ziyarete açıldı

Türkiye'nin önemli tarihi, turistik ve inanç mekanlarından olan, yerli ve yabancı binlerce turistin ziyaret ettiği Maçka'daki Karadağ eteklerinde bulunan tarihi Sümela Manastırı'nda, 4 yıl önce restorasyon ve yamaç kaya ıslah çalışması başlatıldı. Manastırda, kaya ve buz kütlelerinin düşerek olumsuzluğa yol açmaması için endüstriyel dağcılardan oluşan özel ekiple sürdürülen yamaç ıslah çalışması sona erdi. 3 aşamada, 79 bin metrekare alanda yürütülen çalışmalarda, ziyaretçilerin can güvenliğinin sağlanması amacıyla yaklaşık 4 bin ton ağırlığındaki kayaların temizliği yapıldı. Sümela Manastırı'nda riskli görülen yaklaşık 360 tonluk kaya kütlesi de çelik ağla bohçalama yöntemiyle bulunduğu alana sabitlendi.

İLK ETABI ZİYARETE AÇILDI

Sümela Manastırı'nda 1'inci etap olarak planlanan çevre düzenleme ve restorasyon çalışması tamamlandı. Manastıra giden 300 metrelik yürüyüş yolunun yeniden düzenlendiği alanda tarihi su kemerleri, gişe binası ile manastıra çıkan merdivenler restore edildi. 4 yıl süren restorasyonun ardından Sümela Manastırı'nın birinci avluya kadarki ilk kısmı, bugün ziyarete açıldı. Sabah saatlerinde bölgeye gelen turist kafileleri, manastırı ziyaret etmeye başladı. Manastırın dışını gezen ziyaretçilerin saat 14.00'ten sonra içeri alınacağı duyuruldu. Manastır, ay sonuna kadar ücretsiz ziyaret edilebilecek.

ZİYARETÇİLER HEYECANLI

Ziyaretçilerden Erdal Soydan, “Sümela Manastırı’nın açılacağını duyunca hafta sonu tatili için buraya geldik. Sabah erkenden kimse gelmeden, kalabalık olmadan, gelelim, gezelim dedik. Ama öğleden sonra içeri alacaklarmış. Şimdi sadece manzara ile yetinmek zorunda kalıyoruz" dedi.

Sümela Manastırı’nın açılacağını öğrendiklerinde heyecanla Tekirdağ’dan Trabzon’a geldiklerini söyleyen Merve Soydan ise, "Yıllardır Sümela’yı görebilmek için bekliyoruz. Sabah erkenden geldik, ziyaret edelim diye. Ancak henüz göremedik" diye konuştu.

Aygün Çetin de, “İstanbul’dan buraya Sümela’yı görmek için geldik. Hafta sonunu burada bu güzel doğada değerlendirmek istedik. Karadeniz çok güzel bir yer. Sümela Manastırı’nın dışardan görünüşü muhteşem ama az önce tarihini de dinledik. Gerçekten çok ilginç. Burada insanlar nasıl yaşamış, nasıl durmuş gerçekten çok ilginç” şeklinde konuştu.

GİZLİ GEÇİT GÖRÜLEMEYECEK

Restorasyon çalışmaları sırasında, bugüne kadar girilmemiş kuzey çatının üst sağ yamacında gizli geçitle ulaşılan nokta tespit edilmişti. Hristiyanların tapınak veya kutsal alan kabul ettiği 'şapel' ve 'çile odaları' olduğu belirlenen alanda, bugüne kadar görülmemiş 'cennet ve cehennem, ölüm ve yaşam' tasviri taşıyan fresklerin yer aldığı belirlendi. Bu bölümün, ikinci etap restorasyon çalışmaları sonrası ziyarete açılacağı öğrenildi. İkinci etap restorasyon çalışmaları kapsamında ise kilise ve sınıfların yer aldığı bölüm üzerindeki alanlarda da kaya ıslahı ve temizlenmesi çalışmaları yapılacak. Ardından manastır içerisindeki kilise, sınıflar ve avlu kısmında restorasyon çalışmaları gerçekleştirilecek.

SÜMELA MANASTIRI

Maçka'da Karadağ'ın Altındere Vadisi'ne bakan eteğinde, yaklaşık 300 metre yükseklikteki ormanlık alanda kayaların oyulmasıyla yapılan Sümela Manastırı, halk arasında 'Meryem Ana' adıyla da biliniyor. Hakkında çeşitli rivayetler de bulunan ve kuruluşu bilimsel verilere göre 13'üncü yüzyıla uzanan tarihi manastırda, hizmet birimleri, misafirhane, mutfak ve ayazmanın dışında toplam 72 oda bulunuyor. 88 yıl aranın ardından, manastırda 2010 yılında binlerce kişinin katılımıyla düzenlenen ayini, Fener Rum Patriği Dimitri Bartholomeos yönetmişti.

TARİHİ MANASTIRA AÇILIŞ TÖRENİ

Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Nadir Alparslan, Sümela Manastırı'nın 4 yıllık restorasyon sürecinin ardından yeniden ziyarete açılması nedeniyle düzenlenen törene katıldı. Manastır önündeki törende konuşan Alparslan, merakla beklenen açılışı gerçekleştirdiklerini belirterek, "Müzeler Haftası'nda geçen hafta Bodrum Kalesi’ni ziyarete açmıştık. Bugün de Sümela Manastırı’nı ziyarete açıyoruz. Sümela Manastırı’nın ülkemiz için bir şaheser. 600 yılı aşan bir süredir varlığı olan hizmet veren bir yapı. Dünya mirası geçici listesinde yer alan bir an önce kalıcı listeye girmesi gereken bir eser. İnşallah önümüzdeki yıl manastırın tamamını ziyarete açtığımızda hızlı bir şekilde Sümela’nın Dünya Kalıcı Miras Listesi'ne girmesi için yoğun bir çalışma içereceğiz. Buranın o listeye girmesini istemekteyiz” dedi.

'RİSK ORTADAN KALDIRILDI'

Restore çalışmalarının büyük bir özveri ve titizlikle sürdürüldüğüne dikkat çeken Alparslan “Bu büyük kültürel hazinenin yaşatılması, korunması ve gelecek nesillere sağlıklı bir şekilde aktarılması bizim en büyük sorumluluğumuz. Bu bilinçaltında tüm çalışmalarımızı yürütüyoruz. Buradaki çalışmalar büyük bir risk de barındırıyordu. Dik yamaçlarda kaya kütleleri buraya gelen insanlar ve tarihi yapı için büyük risk oluşturuyordu. Bu riski ortadan kaldırmamız gerekiyordu. Bu da tabi ince uzun soluklu bir çalışma gerektiriyordu. Bu anlayışla adeta iğne ile kuyu kazılarak bu çalışmalar yapıldı. Artık hem insanlarımız hem de tarihi yapının geleceği için risk ortadan kaldırıldı. Bu çalışmalar devam ettirilerek önümüzdeki yıl bu riski tamamen ortadan kaldırılmayı amaçlıyoruz" diye konuştu.

ESNAF MEMNUN, ZİYARETÇİLER HEYECANLI

Restorasyon çalışmaları nedeniyle 4 yıldır ziyarete kapalı olan Trabzon'un Maçka ilçesindeki tarihi Sümela Manastırı'nın ilk bölümünün ziyarete açılması ve manastırın 1 Haziran'a kadar ücretsiz gezilebilmesi ilçe esnafını sevindirirken, bölgeyi ziyarete gelen yerli ve yabancı turistleri de heyecanlandırdı. Manastırın açılacağını duyduğunda heyecanlandığını anlatan Büşra Ateş, "Buraya daha önce de gelmiştim. Dışarıdan sadece kaya olan yapıyı görmüştük. Yine fark eden bir şey olmadı. 4 yıldır restorasyon çalışmaları yapılıyor. Gelmeden önce gerçekten çok heyecanlıydık. Bunca çalışmanın sonucu sadece bir teras olmamalıydı. Gerçekten çok bekledik buranın açılmasını" diye konuştu.

‘GÜVENLİK AÇISINDAN İYİ'

Bu yıl düzenledikleri bütün programlarda Sümela Manastırı’nın olduğunu belirten turist rehberi Şaban Avcı, “Bugün buranın ilk etap açılışı yapıldı. Ben turist rehberiyim. Bu sene buraya getirecek olduğumuz turistlerin görmeye değer çok şeyleri olduğuna inanıyorum. Kültür turları manasında Karadeniz Bölgesine gelen herkesin görmek istediği bir yer zaten burası. Tabi ki Anakaya kilisesinde bulunan şapeli göremeyecek ziyaretçiler, odalara giremeyecek ama teras kısmından görecek oldukları manzara da onlara yetecektir. Önce can güvenliği önemliydi zaten. Biz buraya getirdiğimiz bütün yerli ve yabancı turistlerimizden sorumluyuz. Güvenlik bunun için çok önemliydi" dedi.

‘MANASTIR OLDUKÇA İHTİŞAMLI’

Sümela’yı görmek için Fransa’dan ziyarete gelen İsabel Le Reinbold, manastır ve çevresinin fotoğraflardan daha güzel bir yer olduğunu söyleyeyerek, “Daha önce çeşitli sitelerde manastırın fotoğraflarını görmüştük. Sonra burayı ziyaret etmek istedik. Fotoğraflara oranla çok daha çarpıcı bir yer. Cepheye yapıştırılmış olan manastır oldukça ihtişamlı. İnternet üzerinden çeşitli bloklardan buranın açılacağını biliyorduk ama böyle bir görüntü beklemiyorduk. Beklediğimizden çok daha güzel. Buraya tekrar geleceğiz. İçerideki freskleri çok merak ediyoruz” dedi.

‘HAYAL KIRIKLIĞINA UĞRADIM'

Manastırın iç kısmını görmeyi bekleyenlerin hayal kırıklığına uğradığını söyleyen ziyaretçi Ali Arman ise, “Trabzon’a ve Sümela’ya ilk defa geldim. Açılış olduğunu duyunca çok heyecanlanmıştım. Ama hayal kırıklığına uğradım. Gerçekten dolu dolu burada gezebilmek için kaç yıl daha bekleyeceğiz diye merak ediyor insan. Sonuçta 4 yıl boyunca burada bir çalışma yapılmış” diyerek giriş ücretlerinde indirim yapılmasını istedi.

Bu arada açılışta yoğun güvenlik önlemleri alınırken, manastır çevresi, arama köpekleri ile güvenlik kontrolünden geçirildi.