Cumhurbaşkanı Erdoğan: Trump ile görüşme talebim olmayacak
Cumhurbaşkanı Erdoğan Kırgızistan dönüşünde uçakta Posta Gazetesi Ankara Temsilcisi Hakan Çelik’in de aralarında bulunduğu gazetecilerin sorularını yanıtladı. Erdoğan İdlib’ten, rahip Brunson’a, FETÖ’den, Amerika ile krize, seçim ittifakından affa kadar gündemdeki önemli konuları değerlendirdi
Hakan Çelik
TEHDİTLERLE BİR YERE VARILMAZ
“ABD ile ilişkilerimiz son İzmir hadisesi ile (Rahip Brunson’ın ev hapsinde tutulması) çok daha farklı bir sürece girdi. Türkiye bir hukuk devletidir. Hukukun gereği neyse yerine getirilir. Kusura bakmasınlar, hukuk dışı bir şey talep edilemez. Kaldı ki ABD’de yapılanlar da ortada. Örneğin Halk Bankası Genel Müdür Yardımcısı Hakan Atilla, ABD’ye altı kez girdi çıktı, yedincisinde çıkarken tutukladılar. Hakeza, bizim önemli bir devlet bankamız olarak niteleyebileceğimiz Halk Bankası’na yönelik tehditler. Bu bankamızın ABD’de şubesi bile yok. Halk Bankası’nın suçu ne, Genel Müdür Yardımcısının suçu ne? Onlar için, hukuk şöyle der böyle der önemli değil. ‘Ben güçlüyüm, güçlü olduğuma göre haklıyım’ diyorlar. İzmir’deki hukuki süreci adeta yok saymaları, ‘Bize göndereceksiniz, vereceksiniz’ tarzında bir yaklaşım içinde olmaları hoş değil. Böyle tehditlerle bir yere varılamaz. NATO’da stratejik ortağımız olan ABD’nin bu tür nahoş ve hukuk dışı tavırlar sergilemesini şık bulmuyoruz. 16 yıldır Başbakanlık, Cumhurbaşkanlığı yapıyoruz. Herhangi bir ihtiyacımızı, ABD’den paramızla dahi alamadığımız anlar olmuştur. Ama terör örgütleri parasız olarak her türlü silahı ABD’den alabiliyorlar. Bu silahları da bize karşı kullanıyorlar. Bu nasıl bir stratejik ortaklık? (‘Uçak vermediler’ sözü üzerine) O gene biraz ağır bir şey. Polise tabanca vermediler tabanca... Bunları biz kendimiz yapıyoruz zaten. Hem parayla dahi vermeyeceksin, hem de stratejik ortaklıktan söz edeceksin..."
JEFFREY’İN ATANMASI OLUMLU BİR ADIM
New York’taki Birleşmiş Milletler zirvesinde ABD Başkanı Trump ile görüşecek misiniz?
Bu konuda onlardan bir talep gelmedi. Benim bir talebim olmayacak.
ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey’nin Türkiye ziyaretinden beklenti nedir, somut bir adım çıkar mı?
Sayın Jeffrey’nin bölgeye atanmasını isabetli bir karar olarak görüyorum. Burada gerek Savunma Bakanımızla gerek Dışişleri Bakanımızla gerek istihbaratla görüşmeleri olacaktır. Bizim kendisiyle dostluğumuz Büyükelçilik dönemine dayanıyor. ABD ziyaretlerimizde kendisiyle görüşmelerimiz de olmuştur. Bana göre, bundan önceki kişiyle mukayese edilmeyecek derecede isabetli isimdir. Temenni ederim bu yeni süreç hayırlı olur. Bazı adımların seri olarak atılmasına da vesile olur.
TAHRAN ZİRVESİNDE İDLİB SÜRECİNİ AŞARIZ
12 GÖZLEM NOKTASI
“İdlib konusunda şu anda Rusya ve İran ile bir çalışmanın içindeyiz. Bunun çerçevesinde, bayram süresince bir tür ateşkes hayata geçirildi. Orada 12 gözlem noktamız var. Güvenlik güçlerimiz kararlılıkla çalışmalarını sürdürüyor. Burada 3.5 milyon insan var. ABD, Rusya’ya, Rusya ABD’ye topu atıyor. Ama, füzeler yağarsa ciddi bir katliam yaşanır. Bu durumda oradan kaçanlar büyük oranda yine bize gelecek. Bu yeni bir sıkıntı meydana getirebilir.”
ASTANA’NIN DEVAMI
“İdlib konusundaki görüşmelerin üçüncü safhası bitti, bugün dördüncü safhası devam ediyor. Görüşmelerden çıkacak isabetli bir kararla bu süreci aşarız. 7 Eylül’de Tahran zirvesi var. Bu zirvede bu işi çok daha olumlu bir noktaya taşıyacağız. Bu Astana’nın devamıdır. Cenevre ile karşı karşıya gelme gibi bir durum değildir. İnşallah Tahran Zirvesi’ni olumlu neticelendirmek suretiyle, rejimin oralardaki aşırılıklarını önlemeyi başarırız.”
MENBİÇ VE TEL RIFAT
“İdlib dışında, gerek Tel Rıfat’a gerek Menbiç’e yönelik çalışmalar da aynı kararlılıkla devam ediyor. Menbiç’te, başta Dışişleri Bakanımızın, ABD Dışişleri Bakanı Pompeo ile yaptığı görüşmedeki noktada olmadığımızı söyleyebilirim. Olay savsaklanıyor. Önümüzdeki süreçte Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu ile Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın muhatapları ile yapacakları görüşmelerde, temenni ederim ki yeni bir süreç başlar."
TÜRKİYE TEK BÖLGEYE HAPSEDİLMEYECEK KADAR ÖNEMLİ
“Kırgızistan’da Türk Konseyi Zirvesi’ne katıldık. Kırgızistan’a bizim teknik yardımlarımız 1991 yılından beri devam ediyor. Şu ana kadar 855 milyon dolar desteğimiz var. 485 milyon dolar olan ticaret hacmimizi, 1 milyar dolara çıkarma konusunda mutabık kaldık. İmam Serahsi Camii’nin inşası bitirilmişti. Açılışını yaptığımız bu cami, Orta Asya için çok önemli bir eserdir. Ziyaret kapsamında 3. Dünya Göçebe Oyunlarına katıldık. Oyunların dördüncüsüne, inşallah 2020’de biz ev sahipliği yapacağız. Türk Konseyi Zirvesi’ne Türkiye, Kazakistan, Azerbaycan’ın yanı sıra onur konuğu olarak Özbekistan, gözlemci olarak Macaristan Başbakanı katıldı. Türkmenistan maalesef yine katılmadı. Kırgızistan zaten ev sahibi.”
SENEYE AZERBAYCAN’DA
“Özbekistan’ı gelecek yıl Azerbaycan’da yapacağımız Türk Konseyi Zirvesi’ne, asli üye olarak davet ettik. Çok yönlü dış politika vizyonumuzun bir parçası olarak, dünyanın farklı bölgeleriyle ilişkilerimizi güçlendirmeye, geliştirmeye devam edeceğiz. Türkiye kendini tek bir bölgeye hapsedemeyecek kadar önemli bir ülke.”
MHP İLE İTTİFAK DEVAM EDEBİLİR
“CHP’nin HDP’den, HDP’nin CHP’den aday gösterip göstermemeleri bizi ilgilendirmiyor, kendi iç meseleleri. Bizim dışarıdan, içeriden diye bir şeyimiz olmaz. AK Parti’nin ilkelerini benimsemiş, AK Partiliği tescillenmiş olan kişi bizim adayımız olur. Sipariş adaylar belediye başkanlığında hiç uygun düşmez. Bu farklı bir şey. Belediye başkan adayının bir karşılığı olacak ki partinin oy tabanına hitap edebilsin ve partinin oy miktarı ile karşılığı olan oy birleşmiş olsun. Cumhur ittifakı meselesine gelince, doğrusu Sayın Bahçeli’nin bu konudaki yaklaşımı tam nedir bilemiyorum. Biz böyle bir noktada bu işe olumlu yaklaşabiliriz. Milletvekili seçiminde attığımız bir adım var. Yerel seçimlerde de böyle bir adımı müşterek olarak atabiliriz. Bunun için başta liderler olarak bizlerin oturup konuşmasında fayda var. Taraflar olumlu bakarsa böyle bir adım niye olmasın, olabilir.”
GÜNDEMİMİZDE AF YOK AMA...
Kader mahkumları meselesini anlamış değilim. Benim ilkem şudur: Devlete karşı işlenen suçlarda devlet affedici olabilir. Ama kişilere karşı işlenen suçlarda devletin af yetkisi yoktur. Bunu şu anda menfaate çevirmek isteyenler olabiliyor. Özellikle bu bizim gündemimizde olan bir şey değil. Tüm bunlara rağmen hakikaten yapabilecek bir şey var ise bunu da aramızda görüşelim. Biz MHP ile bir yola çıktık. Burada zaman zaman buna benzer konuları aramızda değerlendirmek suretiyle atılabilecek adımlar var ise bu adımları atmaktan da çekinmemeliyiz. Burada milletin, ülkenin, devletin menfaati önemli. Cezaevlerinde ciddi manada bir doluluk var, kabul ediyoruz. Tüm bunlara rağmen bir şey yapalım derken, öbür tarafta mağdur, mazlum meydana getirmeyelim.”
SIKINTIMIZ YOK BAŞARACAĞIZ
“Enflasyon tekrar tek haneye gelir. Turizmdeki adımları görüyorsunuz, 40 milyona doğru giden bir atağımız var. Yatırımlar konusunda dışarıdan girişimci Türkiye’ye girmekten çekinmiyor. İhracatta iyi bir konumdayız. Sıkıntımız söz konusu değil. Bunları aşacağız. Başaracağız.”
MERKEL İLE KRİTİK GÖRÜŞME
SÖZLER TUTULMADI
“Avrupa Birliği (AB), bazı istisnalar dışında henüz bizim isteğimiz noktada değil. Almanya’ya ay sonunda resmi ziyaretim olacak. Sayın Merkel ile Türkiye-Almanya ilişkileri konusunda ele almamız gereken bir çok konu var. Almanya’da 3 milyonu aşkın vatandaşımız, soydaşımız var. Pek çok konuyu yüz yüze görüşme imkanı bulacağımız bu ziyareti çok önemsiyorum. AB, attığımız olumlu adımlara maalesef aynı şekilde karşılık veremedi. Birçok karar hep ertelendi. Serbest dolaşım konusundan mülteciler konusunda vaat edilen yardımlara kadar; yardımlar konusunda kısmen ödemeler yapıldı, kısmen yapılmadı.”
PKK MESELESİ
“Bunları bir an önce aşalım istiyoruz. Aşalım ki AB ile biz de önümüzü görelim. Bir diğer boyut Fransa. Fransa daha olumlu gibi görünüyor; ama yine de bir iade-i ziyaret yapamadı. Hollanda’nın, Belçika’nın tutumlarının çok iyi olduğunu söyleyemeyiz. Avusturya’dan yapılan bazı açıklamalar çok olumsuz. Biz AB konusunda, 1963 yılından resmi görüşmelerin başladığı bugünlere kadar hep olumlu duruş sergiledik. Ne yazık ki AB üyeleri aynı olumlu duruşu sergileyemedi. PKK’yı, terör örgütü olarak saydıklarını söylüyorlar ama, PKK’lıları salonlarda konuşturuyorlar, pankart afiş asmalarına olumlu yaklaşıyorlar.”
FETÖ İLE HER YERDE MÜCADELE EDECEĞİZ
“Maalesef Kırzgızistan’da FETÖ’nün çok ciddi bir alt yapısı var. Başta ordu ve yargı olmak üzere, devlete sızmış durumda. Gerçekten siyasileri de ciddi manada ürküten bir havaları var. Kırgızistan’daki FETÖ yapılanmasına karşı harekete geçilmesi gerektiğini söyledik. Bunu Sayın Başkanla görüştük. FETÖ, sadece Türkiye için değil, bulunduğu bütün ülkeler için tehlike arz ediyor. Örgütün ticari faaliyetlerinin de devletin müdahalesiyle durdurulabileceğini anlattık. “
160 ÜLKEYE SIZDILAR
“Örgütün muhtelif ülkelerdeki yapılanmasına karşı da her yerde mücadelemizi kararlılıkla sürdüreceğiz. Dünyada 160 ülkeye bu şekilde sızmış vaziyetteler. Bu sadece Müslümanların ağırlıklı olduğu ülkelerde değil, her yere sızmış vaziyetteler. Biz FETÖ’nün sızdığı tüm ülkelere bu örgütü anlatmak durumundayız.”