İlber Ortaylı Bozkurt'u anlattı! Tarihi mi, siyasi mi? Tartışmalara noktayı koydu

Hürriyet'ten Musa Kesler'in haberine göre, Milli Takım’ın Avusturya galibiyetinde futbolcu Merih Demiral’ın gol sevincini “Bozkurt” sembolüyle kutlaması tartışmalara neden oldu. Alman makamları tepki gösterdi, diplomatik kulisler hareketlendi. UEFA soruşturma başlatacağını duyurdu. Türkiye kamuoyu da bu sembolün “siyasi” olduğunu öne sürenlerle “tarihi” olduğunu belirtenler olarak ayrıştı.

1927’de basılan ve dönemin Maliye Bakanı Mustafa Abdülhalik Renda’nın imzasının yer aldığı 5 Türk Lirası’nın üzerinde Bozkurt görseli bulunuyor.
Tartışmalar hâlâ devam ederken, Hürriyet yazarı, tarihçi Prof. Dr. İlber Ortaylı’ya Bozkurt sembolünü ve Türk tarihindeki yerini sorduk. Prof. Dr. Ortaylı şu değerlendirmeyi yaptı:

MANASI VARDIR DESTAN YAZILMIŞTIR

“Türk tarihinde ‘Bozkurt’ bir semboldür, idoldür. Öyle sadece bir partinin, grubun sembolü değildir. Biz çöl takımından değiliz, steplerden gelen bir milletiz. O yüzden kurt bizim için mühim ve manalı bir semboldür. Destanları, hikâyeleri var. Tür olarak da çok dayanıklıdır. Kurt sırtını herhangi bir şekilde dayamadan, sırtını garantiye almadan öyle bir ihtiyaç duymadan savaşabilen bir hayvandır. Yaşam savaşı verme bakımından çok beceriklidir. Sürü halinde de avlanır ama tek başına da çok dirayetli ve dirençlidir.

MİLLİ MÜCADELEDE BİLE KULLANILDI

O yüzden yaşam savaşı veren, özgürlük savaşı veren milletler için ayrı bir sembolik değeri ve önemi vardır. Millî Mücadele’de de sembol olarak vardır. Devlet çok kullandı. Eserlerde vardır. Kimseyi alakadar etmez. Gamalı haç ve Naziler ile bir benzerlik kurmak saçmalıktır. Bozkurt birinin kafasından çıkmış, sonradan üretilmiş bir sembol değildir. Bir milletin mücadele azmi ve kararlığını ifade eden tarihi bir derinliği vardır. Roma’nın (Remus ve Romulus’u büyüten) kurduyla bağlantısı var mıdır bilemem ama başka milletler de kullanmıştır onu. Macarlar mesela. Ayrıca Volga Nehri boyunca kullanılır o sembol. Ecnebiler de Atatürk’e ‘Bozkurt’ diyordu. Atatürk de bozkurt sembolünü benimserdi. Paraların üzerinde kullanıldı, hatırlayın o dönemi. Başka yerlerde de semboldü. Dönemin siyasi ortamı gereği İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra kalktı o semboller.”

2 MAÇ CEZA İDDİASI

Alman Bild gazetesi, Avusturya maçında bozkurt işareti yapan Merih Demiral’a UEFA tarafından “uygunsuz davranışlarda bulunduğu” iddiasıyla 2 maç ceza verildiğini öne sürdü. Gençlik ve Spor Bakanlığı Bild’in haberini yalanlarken, TFF’den yapılan açıklamada “Haberler gerçeği yansıtmamaktadır. Yarın (bugün) sabaha kadar savunma süremiz bulunmaktadır” denildi.

MESUT ÖZİL’DEN KURT DÖVMELİ PAYLAŞIM

Almanya, Merih Demiral’ın Avusturya maçı sonrasında yaptığı Bozkurt işaretine kilitlendi. Bozkurt işaretinin yasaklanmasıyla ilgili söylemler artarken bu yöndeki haberler Alman medyasında da geniş yankı uyandırdı. Bild gazetesi ise Alman Milli Futbol Takımı’nın eski oyuncusu Mesut Özil’e taktı. Bild, Mesut Özil’in Instagram hesabından yaptığı bir paylaşımı, “Özil kurt dövmesiyle yine kışkırtıyor“ başlığıyla verdi. Spor salonunda vücut çalışırken çekilen fotoğrafta Özil’in sol göğsünde kurt dövmesi görülüyor. Ancak Bild, Mesut Özil’in Avusturya-Türkiye arasında oynanan maçtan önce bu paylaşımı yaptığını yazdı.