Kadıköy rıhtıma cami yapılacak

Kadıköy, yıllar önce yaşanan Göztepe Parkı'na cami tartışmasından sonra şimdi de rıhtıma cami tartışmasıyla gündemde. Hürriyet'ten Fatma Aksu'nun haberine göre Kadıköy Deniz Otobüsü İskelesi yanındaki İSPARK alanına Başbakanlık, Diyanet İşleri Başkanlığı, İstanbul İl Müftülüğü talebi doğrultusunda yapımı planlanan Ulu Cami için1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı Değişikliği Plan raporu, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nda askıya çıkarıldı. 7 Haziran 2005’te İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile Maliye Bakanlığı arasında imzalanan protokol ile söz konusu yer, Büyükşehir Belediyesi'nin tasarrufuna bırakılmıştı.

YERİ BİRAZ ‘SORUNLU’

Bu alan 8 Ekim 2012 tarihli ‘Haydarpaşa Gar ve Geri Sahası ile Kadıköy Meydan ve Çevresi Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı’nda, Kentsel ve Tarihi Sit Alanı sınırları dışında, ‘Etkilenme Geçiş Sahası Sınırı’ içerisinde, çoğunlukla ‘İSKİ Hizmet Alanı’nda, kısmen ‘Ağaçlandırılacak Alan’da, kısmen de ‘Park ve Dinlenme Alanı’nda kalıyor. Ceferağa Mahallesi sınırlarında şu anda açık otopark olarak kullanılan yaklaşık 34 bin metrekarelik cami alanının Marmara tarafındaki bölümü, deniz doldurularak kazanılmış. Rapora göre, planlama alanı aynı zamanda ‘Karmaşık Problemlerin Görüldüğü Alanlar’ kategorisinde. Yani, proje alanındaki bazı bölgeler, sıvılaşma, kütle hareketleri, su baskını ve çeşitli mühendislik problemleri içeriyor.

‘ULU CAMİ ŞART’

Askıya çıkarılan raporda, İstanbul’un Anadolu yakasında, özellikle de söz konusu planlama alanı ve yakın çevresinde, ‘Selatin Cami’ veya ‘Ulu Cami’ mahiyetinde cami yer almadığı belirtildi. Raporda, plan değişikliğinin gerekçesi şöyle anlatıldı: “Büyük cemaatlerle cuma namazlarının, bayram namazlarının veya kalabalık kitlelerin katılımıyla ifa edilecek cenaze namazlarının kılınacağı bir ‘Ulu Cami’ inşa edilebilecek nitelikte uygun bir yerin planlanması gerektiği tespit edilmiştir.”

HÜSEYİN SAĞ: DİN ÜZERİNDEN KUTUPLAŞMA

Kadıköy ve İBB’nin CHP’li Meclis Üyesi Hüseyin Sağ da, cami projesini şu sözlerle eleştirdi: “Kadıköy’le ilgili sürekli bir cami tartışması gündemde tutuluyor. Göztepe, ardından rıhtıma cami. Jeolojik açıdan sakıncalı olan dolgu alanında cami yapımı. Sürekli din üzerinden kaotik bir ortam yaratılmaya çalışılıyor. Cami üzerinden toplumda kutuplaşma yaratılılıyor. Bu bir tasadüf değil, bilerek yapılıyor.”

NUHOĞLU: ÖYLE BİR TALEP YOK, DAVA AÇACAĞIZ

Kadıköy Belediye Başkanı Aykurt Nuhoğlu, cami projesi için hukuki süreç başlatacaklarını ve yol haritası çizip kamuoyunu bilgilendireceklerini söyledi. Cami yapımı planlanan alana yürüme mesafesinde camiler bulunduğunu ifade eden Nuhoğlu, yaptığı açıklamada şöyle dedi: “Bu tamamen siyasal bir karar. Ortalığı karıştırmak için yapılıyor. Ankara’dan Kadıköy’de cami mi lazım, kilise mi lazım nasıl görüyorsun? Sana ne? Kadıköylüler oturup kendi aralarında karar verir. Dünyada bu kadar sorun varken, camiyle mi uğraşıyorlar? Camiler kutsal mekanlardan, siyasete alet edilmesi doğru değil. Dava açacağız.”

Bölgede yeni yapılacak camiye yakın dört cami bulunuyor:

- Sultan 3. Mustafa İskele Camisi: 1000 metre

- Caferağa Camisi: 1150 metre

- Beyazıt Kethüda Camisi: 1250 metre

- Osmanağa Camisi: 1350 metre

İŞTE CAMİ PROJESİNE BAŞLATAN YAZI

İstanbul İl Müftülüğü'nün Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na 28 Ağustos 2014 günü yazdığı yazıda neden camiye ihtiyaç olduğu vurgulanıyor. Yazıda şunlar dile getiriliyor:

"İl müftülüğü personellerince, gerekse ilçe müftülüklerince görev sınırları içindeki mahallerde yapılan araştırmalarda, dini tesis alanı yetmeyen, ihtiyacı karşılamayan yerler tespit edilmekte bu alanlara yönelik ilgili kurumlar nezdinde gerekli istişarelerde bulunularak çözüm yolları aranmaktadır. İlimiz Kadıköy ilçesinin "rıhtım" olarak tabir edilen bölgesi ise bahse konu ihtiyacın azami derecede önem arz ettiği yerlerdendir. Söz konusu yerde yapılan ayrıntılı inceleme ve değerlendirmeler neticesinde, bahse konu yerin İstanbul ilimizin önemli toplanma ve aktarma mekânlarından olduğu, bu bölgedeki günlük yolculuk sayısının, nüfus hareketliliğin, insan sirkülasyonunun çok yüksek değerlerde olduğu, hayatın olağan bu akışı içinde yolculuk süresi ve ulaşılmak istenilen noktaya varmak için insanların genel olarak zamanlarının kısıtlı olması, bu kısıtlı zaman zarfında ise en yakın caminin yaklaşık 1000 metre mesafede yer alması nedeniyle insanların genellikle dini vecibelerini yerine getirmekte zorlandıkları gibi, anılan bölgeye en yakın konumdaki dini yapının yaklaşık 1000 metre mesafedeki Sultan 3. Mustafa İskele Camii olduğu ve anılan caminin yaklaşık 400 metrekare kapalı alana sahip olduğu, yaklaşık 1150 metre mesafedeki Caferağa Camii'nin yaklaşık 130 metrekare kapalı alana sahip olduğu, yaklaşık 1250 metre mesafedeki Beyazıt Kethüda Camii'nin yaklaşık 180 metrekare kapalı alana sahip olduğu, yaklaşık 1350 m mesafedeki Osmanağa Camii'nin ise yaklaşık 450 metrekare kapalı alana sahip olduğu, dolayısı ile söz konusu camilerin hepsinin kapalı alanlarının toplamının dahi (yaklaşık 1160m2) bölgenin yoğunluğu göz önünde bulundurulduğunda ihtiyacı karşılayacak kapasitede olmadığı, bir başka ifadeyle bu fiziki mekân yetersizliğinden dolayı din kardeşlerimizin büyük bir mağduriyet içerisinde olduğu, bununla birlikte büyük ve kalabalık cemaatlere, cenaze merasimlerine vb. durumlara hizmet verecek kapasite ve donanımda yakın çevrede herhangi bir dini yapının yer almadığı görülmüştür.

CUMA VE BAYRAM NAMAZLARININ HUZURLA KILINMASI İÇİN

Açıklanan nedenlerle, günlük hareketliliğin çok yoğun olduğu Kadıköy İlçemizin, rıhtım mevkiinde insanların en temel hakları olan dini sorumluklarını yerine getirebilmeleri ve bilhassa yoğun katılımın olduğu Cuma ve Bayram namazlarının huzurla kılınmasına imkan sağlanabilmesi için uygun bir yerde Kadıköy'ün Ulu Cami ihtiyacının karşılanması büyük önem arz etmektedir” denilmektedir.

Ayrıca İstanbul genelinde kent kimliğinde önemli bir yere sahip olan büyük ve nitelikli dini tesis mekanlarının dağılımı incelendiğinde, Avrupa yakasındaki tarihi ve büyük ölçekli dini tesis mekanlarının yoğunluğunun, Anadolu yakasından daha fazla olduğu gibi, özellikle de söz konusu planlama alanı ve yakın çevresinde selatin cami veya ulu cami mahiyetinde camii yer almadığı görülmüş olup, yapılan araştırma ve değerlendirmeler neticesinde büyük cemaatlerle Cuma namazlarının, Bayram namazlarının veya kalabalık kitlelerin katılımıyla ifa edilecek cenaze namazlarının kılınacağı bir 'Ulu cami' inşa edilebilecek nitelikte uygun bir yerin planlanması gerektiği tespit edilmiştir.

Açıklanan teknik gerekçeler ve kamusal ihtiyaçlar doğrultusunda, İstanbul İli, Kadıköy İlçesi, Caferağa Mahallesi sınırları içerisinde yer alan ve mevcut İDO iskelesinin güneyindeki, halihazırda açık otopark olarak kullanılan yaklaşık 34.000 m2’lik alanın İbadet Alanı olarak planlanmasının uygun olacağı değerlendirilmektedir.