Giriş
Kardeşlerden birisi öldü, kasadaki not vergiden kurtaramadı!
Kardeşlerden birisi vefat edince kiralık kasadaki ziynetlerle ilgili ortalık karıştı. Kasadan çıkan not ise ziynet eşyalarının hayattaki kardeşe ait olduğunu ispat edemedi.
Gelir İdaresi Başkanlığı’na gönderilen bir soruda kiralık kasadaki ziynetlerde kardeşlerin birisi vefat edince vergi karışıklığı yaşandı. Kasadan çıkan not ise ziynet eşyalarının hayattaki kardeşe ait olduğunu ispat edemeyince vergi ödeme zorunluluğu ortaya çıktı.
Vatandaşlar ya da şirketler Vergi yasalarındaki durumlarını anlayamadıkları durumlarda Maliye’ye sorarak öğrenebiliyor. Özelge denilen bu sistemde gelen soruya yanıt veriliyor, soru soran ya da sorun yaşayan şirketin ismi gizleniyor. Ancak aynı yönde sorun yaşanabileceği düşüncesiyle verilen yanıt bir sistem üzerinden yayımlanıyor. Afyonkarahisar’da defterdarlığa gelen bir soru, 19 Nisan tarihinde Gelir İdaresi Başkanlığı’nca, ‘Kiralık kasada bulunan ziynet eşyalarına ait veraset ve intikal vergisi’ başlığı altında yanıtlandı.
EL YAZISI İLE YAZILMIŞ
Özelgede, öncelikle olay anlatıldı. Vatandaşın talep formunda; 26 Aralık 2021 tarihinde vefat eden kız kardeşin bir bankada kiralık kasasının bulunduğu kaydedilerek, kasa açma tutanağında, kasadan çıkan bütün ziynet eşyaları ile nakit para gibi birikimlerinin kasa sahibinin kendi el yazısı ile kız kardeşine ait olduğunu not ettiğinin tespit edildiğinin belirtildiği anlatıldı. Hayattaki kız kardeş Gelir İdaresi Başkanlığı’na söz konusu menkul malların veraset ve intikal vergisi matrahına dahil edilip edilmeyeceği konusunda görüş talep etti. Özelgede, 7338 sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanununun 1’inci maddesinde, Türkiye Cumhuriyeti uyruğunda bulunan şahıslara ait mallar ile Türkiye’de bulunan malların veraset yoluyla veya herhangi bir suretle olursa olsun ivazsız bir şekilde bir şahıstan diğer şahsa intikalinin veraset ve intikal vergisine tabi olduğu hatırlatıldı. Aynı Kanunun 23’üncü maddesinde, bankalar nezdindeki kiralık kasa sahiplerinden birinin ölümü halinde (Sulh hakimi tarafından yapılacak tespit hariç) vergi dairesinin yetkili bir memuru hazır bulunmadıkça kasanın açılmasına ve bu memur huzurunda tespit edilmedikçe muhteviyatının mirasçıları veya kanuni temsilcileri veya vekilleri tarafından alınmasına izin verilmeyeceğinin belirlendiği vurgulandı.
KIZ KARDEŞE Mİ AİT
Özelgede, kiralık kasa sözleşmesinin sadece vefat eden kız kardeş ile yapıldığı hatırlatılarak, kasanın bir başkası tarafından da kullanılabileceğine dair herhangi bir belge bulunmadığı belirtildi. Özelgede, “Bu kapsamda kiralık kasada bulunan menkul malların muris …’nın kız kardeşine ait olduğunu gösteren başkaca bir tevsik edici belge ibrazının söz konusu olmadığı hususları dikkate alındığında, murisin imzalı notları tek başına tevsik edici belge olarak değerlendirilemeyeceğinden, söz konusu kiralık kasada yer alan menkul malların murisin mirasçıları tarafından verilecek veraset ve intikal vergisi beyannamesinde matraha dahil edilmesi gerekmektedir” denildi.
VERGİSİ NE KADAR?
Veraset yoluyla gelenler için yüzde 1 ile yüzde 10 arasında vergi alınıyor. İlk 500 bin liraya kadar yüzde 1 vergi, sonra gelen 1.2 milyon için yüzde 3, sonra 2.5 milyon için yüzde 5, sonra gelen 4.9 milyon lira için yüzde 7 ve 9.1 milyon lirayı aşan kısım için de yüzde 10 vergi söz konusu. İvazsız intikalllerde (bedelsiz devir) ise yüzde10 ile 30 arasında vergi söz konusu. Ancak bir şahsa ana, baba, eş ve çocuklarından (evlatlıktan evlat edinenlere yapılan intikaller hariç), ivazsız mal intikalinde oranların yarısı dikkate alınıyor.
