Giriş
Marmara'da yeni fay hattı keşfedildi! Yıkıcı deprem üretebilir
17 Ağustos ve 12 Kasım 1999'da iki depremle sarsılan Marmara'da yeni bir fay hattı keşfedildi. Bursa’daki aktif fay hatları üzerine yapılan çalışmada daha önce haritalarda yer almayan Kayapa-Yenişehir fay hattının 7.3 büyüklüğünde deprem üretebileceği değerlendiriliyor. Fay ile ilgili olarak Prof. Dr. Şükrü Ersoy çarpıcı açıklamalarda bulundu. Ersoy, ‘Alüvyonla kapalı alanlarda araştırma ile yeni faylar bulunabiliyor. Bursa’dan Yalova’ya kadar kısımları etkileyebilecek bir fay.’ dedi.
Bilim insanları, Bursa'nın ortasından geçen ve 7.3 büyüklüğünde deprem üretme potansiyeline sahip yeni bir fay keşfetti.
Deprem uzmanı Prof. Dr. Şükrü Ersoy’ın Kayapa-Yenişehir fay hattı ile ilgili değerlendirmeleri şu şekilde:
Bu Marmara Bölgesi’nin diri fay haritası. Deprem oluşturabilecek fayları gösteriyor. MTA tarafından hazırlanmakta ve sürekli yenilenmektedir. Şu ana kadar bildiğimiz 485 tane beş buçuktan büyük deprem oluşturabilir fayımız vardı. Bunların üzerine sürekli ekleniyor. Türkiye'nin depremselliği artıyor. Yeni bulduğumuz faylar diri ise önemli. Şimdiye kadar Marmara Bölgesi için konuştuğumuzda İzmit Körfezi'nden gelen kuzey kol üzerinden konuştuk. Burada bildiğimiz iki önemli nokta vardı. 1912 depreminin olduğu fay şurası. Diğeri de Kocaeli depreminin olduğu fay zonuydu.
Bu bölgede 7'den büyük deprem olabileceğini söyledik. Bunu söylerken Marmara'nın kuzeyi için konuştuk. Güneyinin de ne kadar tehlikeli olduğunu son günlerde Gemlik Körfezi civarındaki depremler bize gösterdi.
3 ÜNİVERSİTENİN YAPTIĞI ARAŞTIRMADA YENİ FAY HATTI BULUNDU
Yenişehir ve Kayapa arasında kuş uçuşu mesafe 95 km yaklaşık. Bu bölgelerde aktif faylar var ama yeni aktif faylar da bulundu. Alüvyon alanlar çok tehlikeli yapı stokları açısından. 3 üniversitenin yaptığı araştırmada Yenişehir ile Kayapa denilen bölgede bir fay zonu tespit edilmiş. Bu çok normal, çok sürpriz değil.
Alüvyonla kapalı alanlarda araştırma ile yeni faylar bulunabiliyor. Beklenen büyük Marmara depremini etkilemez. Bursa’dan Yalova’ya kadar kısımları etkileyebilecek bir fay. Uzunluğuna göre 7.3 büyüklüğünde deprem üretebilir.
Kayapa-Yenişehir fay hattı...
Alüvyon zeminlerde risk daha büyük. Kahramanmaraş-Hatay depreminde olduğu gibi. Biraz daha fazla hasar verir. Alüvyon zeminlerden geçen faylar depremin etkisini büyütüyor.
Periyot uzadıkça depremin büyüklüğü artar. Geçmişteki depremlerde tekrarlanma periyodu bulmaya çalışıyoruz. Artık korkuya geçiyor olmalıyız. Depremden etkilenmeyecek yer yok. Önemli olan yönetmeliklere uygun dirençli şehirler elde etmek zorundayız. Yeni fay gibi fayla bulunacaktır.
'YENİ BİR FAYIN ORTAYA ÇIKTIĞINI SÖYLEMEK SÖZ KONUSU'
Çanakkale'nin Biga ilçesinde 4 Şubat'tan bu yana mikro ölçekli toplamda 150 deprem meydana geldi. Hareketlilik sonrasında Prof. Dr. Tolga Bekler, bölgedeki son durumla ilgili değerlendirmede bulundu. Prof. Dr. Bekler, bu hareketliliğin büyük bir depremin öncüsü olmadığını belirtip, yeni bir fayın ortaya çıkabileceğini söyledi.
'DETAYLI ÇALIŞMALAR YAPILMALI'
Bu tür deprem yoğunluklarının yaşanmasının normal olduğunu söyleyen Prof. Dr. Bekler, "Çok fazla bir deprem olduğunu söyleyemeyiz. Ancak yaklaşık 4 Şubat'tan bu yana 150'ye yakın mikro deprem diye tabir ettiğimiz küçük depremlerin bu bölgenin gerilme ortamına bağlı olarak oluştuğunu görüyoruz. Bu büyük bir depremin ya da farklı bir yer hareketliliğinin öncüsü ya da belirteci olduğunu söylememiz mümkün değil. Kaldı ki o bölgede bölgenin aktif faylarına yakın ya da bu depremleri üretecek bir fay görülmemekte. Zaman zaman bu gerilmelerin neticesinde bu küçük depremlerin oluşturduğu yeni bir fayın ortaya çıktığını söylemek söz konusu olabilir. Daha detaylı yer bilimleri çalışmasıyla ortaya çıkacak olan bir durum. Bunu Doğu Anadolu'da, Batı Anadolu'nun farklı bölgelerinde de görebiliyoruz. Biga zaten oldukça karmaşık bir bölge. Türkiye'deki tektonik yapılar içerisinde farklı tektonik rejimlerin geliştirdiği ciddi bir gerilme alanları oluşturan karmaşık bir bölge. Dolayısıyla bunu herhangi bir yere olumsuz anlamda çevirmenin doğru olduğunu düşünmüyorum" diye konuştu.
MARMARA'YA ETKİSİ
Biga'daki deprem hareketliliğinin beklenen büyük Marmara Depremi'ne etkisinin olup, olmayacağı konusunu da değerlendiren Prof. Dr. Bekler, "Bundan sonra İstanbul ya da Marmara depremi değil; beklenen Anadolu depremi olarak ya da Anadolu depremleri olarak düşünmek istiyorum. Bunu Kahramanmaraş depreminde de gördük. Daha önce Van, İzmir depreminde gördük. Dolayısıyla bir depremin, bir başka depremle ilintisini ortaya çıkarabilecek fayların hareketliliğiyle doğrudan bir bağlantı söylememiz çok zor. Çünkü çok küçük bir hareketlilik. Farklı sebeplerden kaynaklanabiliyor. En önemli sebebi; burada oldukça boyu kısa, geometrisi oldukça dar bir alanda gelişen bir faylanmanın ortaya çıkardığı mikro depremler. Buradan İstanbul ya da Marmara'yla alakalı bir yükleme, bir gerilmenin olması söz konusu olduğunu zannetmiyorum" dedi.
