NATO'nun 4. ve 5. maddeleri nelerdir? NATO ülkeleri kimler? Ukrayna NATO ülkesi mi?

24 Şubat Perşembe sabahı tüm dünyayı ilgilendiren bir savaş haberine tanık oldu. Rusya, Ukrayna’ya askeri operasyon başlatırken, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, dışarıdan gelecek müdahalelere misilleme yapacağını kaydetti. Tüm bu gelişmeler yaşanırken gözler NATO’ya çevrildi. Yakın dönemde Suriye’de yaşanan gelişmelerle gündeme gelen NATO 4. ve 5. maddeleri yeniden konuşulmaya başladı. Diğer yandan NATO üyesi ülkeler ve Ukrayna’nın NATO üyesi olup olmadığı da merak konusu oldu…

NATO NEDİR, NE ZAMAN VE NEDEN KURULDU?

NATO kısa adıyla bilinen Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü bugün dünyadaki en önemli uluslararası kuruluşlardan biridir.

Politik ve askeri bir ittifak olarak faaliyet gösteren örgütün, Avrupa ve Kuzey Amerika'dan 30 üye ülkesi bulunmaktadır. Üye ülkeler bir araya gelerek güvenlik ve savunma konuları üzerinde danışmalarda bulunurlar ve iş birliği yaparlar.

4 Nisan 1949'da kurulan NATO’ya Türkiye 1952 yılında üye olmuştur. Örgütün en son üyesi ise 2020 yılında katılım sağlayan Kuzey Makedonya’dır.

NATO 4. MADDE NEYİ İFADE EDER?

NATO üyesi ülkelerin imzaladığı sözleşme kapsamında 4. madde içeriği şu şekildedir:

Taraflardan herhangi biri, taraflardan birinin toprak bütünlüğü, siyasi bağımsızlığı ya da güvenliğinin tehdit edildiğini düşündüğü zaman, tüm taraflar birlikte danışmalarda bulunacaklardır.

NATO 5. MADDE NEYİ İFADE EDER?

Anlaşma kapsamında 5. madde içeriği ise şöyle: Taraflar, Kuzey Amerika'da veya Avrupa'da içlerinden bir veya daha çoğuna yöneltilecek silahlı bir saldırının hepsine yöneltilmiş bir saldırı olarak değerlendirileceği ve eğer böyle bir saldın olursa BM Yasası'nın 51. Maddesinde tanınan bireysel ya da toplu öz savunma hakkını kullanarak, Kuzey Atlantik bölgesinde güvenliği sağlamak ve korumak için bireysel olarak ve diğerleri ile birlikte, silahlı kuvvet kullanımı da dahil olmak üzere gerekli görülen eylemlerde bulunarak saldırıya uğrayan Taraf ya da Taraflara yardımcı olacakları konusunda anlaşmışlardır. Böylesi herhangi bir saldın ve bunun sonucu olarak alınan bütün önlemler derhal Güvenlik Konseyi'ne bildirilecektir. Güvenlik Konseyi, uluslararası barış ve güvenliği sağlamak ve korumak için gerekli önlemleri aldığı zaman, bu önlemlere son verilecektir.

NATO ÜYESİ ÜLKELER HANGİLERİ?

1949 yılında kurulan NATO’nun yıllar içerisinde katılımcı sayısı 30’a ulaşmıştır. NATO üyesi ülkelerin alfabetik listesi ise şu şekildedir:

• ALMANYA (1955)
• AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ (1949)
• ARNAVUTLUK (2009)
• BELÇİKA (1949)
• BİRLEȘİK KRALLIK (1949)
• BULGARİSTAN (2004)
• ÇEK CUMHURİYETİ (1999)
• DANİMARKA (1949)
• ESTONYA (2004)
• FRANSA (1949)
• HIRVATİSTAN (2009)
• HOLLANDA (1949)
• İSPANYA (1982)
• İTALYA (1949)
• İZLANDA (1949)
• KANADA (1949)
• KARADAǦ (2017)
• KUZEY MAKEDONYA (2020)
• LETONYA (2004)
• LİTVANYA (2004)
• LÜKSEMBURG (1949)
• MACARİSTAN (1999)
• NORVEÇ (1949)
• POLONYA (1999)
• PORTEKİZ (1949)
• ROMANYA (2004)
• SLOVAKYA (2004)
• SLOVENYA (2004)
• TÜRKİYE (1952)
• YUNANİSTAN (1952)

UKRAYNA NATO’YA ÜYE Mİ?

Rusya’nın askeri operasyon düzenlediği Ukrayna NATO üyesi değildir.