Yeni doğan bebekler için bile hesap açıyorlar! Ailelerin sosyal medya ile imtihanı!

Murat Gülderen- POSTA Sosyal medya kullanım yaşı 5’e kadar indi. Hatta yeni doğmuş bebeklerine bile hesap açan binlerce anne ve baba var. Elbette bunlar en sevimli ve masum anları paylaşmak için açıldı ancak uzmanlara göre bunun ciddi sakıncaları var. Her şeyden önce bu resimler ya da videolar art niyetli kişilerin eline geçebilir ve bu çocukların ileride özel yaşantısını etkileyebilir. Sosyal medyaya başlangıç için en erken 14 yaş tavsiye edilse de 18 yaşa kadar da burada geçirilen süreler, iletişim kurulan kişiler ve yapılacak paylaşımlar aile denetiminde olması gerekiyor.

MAHREMİYET İHLALİ VAR

Psikolog Danışman Doktor Feyza Çelen, çocuklara sosyal medya hesabı açılmasının onların mahremiyet alanına girmek olduğunu belirterek şu noktalara dikkat çekti: “Burada ciddi bir ihlal söz konusu. Çocuk istismarcıları için malzeme oluşturuyor. Ayrıca kişisel bilgilerin paylaşılmasıyla birlikte güvenlik risklerini artıyor. Bu bilgiler, siber zorbalık, dolandırıcılık ve çevrimiçi tacize maruz kalma gibi tehditleri de beraberinde getiriyor. 13 yaşına kadar her hangi bir hesap açmalarına da engel olmalı, olası gelecek sorunları için şimdiki süreci sağlam ele almalılar.”

SORUNLU AİLELERDE DAHA ÇOK

Küçük çocuklarına sosyal medya hesabı açan çoğu anne ve babanın kendi kişisel gelişim sorunları olduğunun da ortaya çıktığını vurgulayan Feyza Çelen, şöyle devam etti: “Çünkü kendileri mutlu değiller ve çocuklarının üzerinden mutlu bir dünya kurmak istiyorlar. Dışarıya karşı kendilerini farklı yansıtmaya çalışıyorlar. Ama burada onlara yükledikleri yükün farkında değiller. Bunun manevi sıkıntı boyutu çok büyük olabilir.”

FENOMENLİK İÇİN BİLE YAPIYORLAR

Bazı anne ve babaların da fenomen olmak ve bu yöntemle para kazanmak için bebek ve küçük çocuklarına sosyal medya hesabı açtıklarını anlatan Feyza Çelen, “Bu korkunç bir süreç. Bu çocuklar kendi rızaları olamadan buralarda görünüyorlar. O açıdan anne ve babalar çok dikkatli ve sağduyulu olmalı. Güvenliği ve mahremiyeti tehlikeye atmamalı” dedi.

VELAYET HAKKI YANLIŞ ANLAŞILIYOR

Avukat Devrim Nur Kayabalı da 18 yaş altı ergin kılınmamış olan bireylerin velayet haklarının müştereken anne ve babada yer aldığını hatırlatarak, “Fakat çoğu anne ve baba böyle bir hakka sahip olduğu için çocuklarını eşyalarıymış gibi görüyor ve onlar için her şeyi yapma özgürlüğünü kendilerinde buluyorlar. 4 yaşın üzerindeki çocuklar, kendisine yönelen eylemleri her ne kadar tam olarak tasvir edemeseler de anlayabiliyorlar ve bundan rahatsız olabiliyorlar. 7 yaşından sonra bu durum artıyor ve 14 yaşından sonra da bu çocukların algılama yetenekleri iyice oturmuş oluyor” dedi.

AKLI ERDİĞİ AN DAVA AÇABİLİR

Devrim Nur Kayabalı, işin hukuki boyutunu da şöyle anlattı:

“Örneğin anne ya da baba, çocuklarının çıplak fotoğraflarını paylaşıyorlar. Çocuk büyüyor, bir meslek sahibi oluyor. Dijital medyadan da bu resimlerin silinmesi pek mümkün değil. Bunlar ortaya çıkıyor. Yani bu durum ileriki özel hayatında çocukları rahatsız edebiliyor. O yüzden bizim mevzuatımızda da çocuk 18 yaşına geldikten sonra, hoşuna gitmeyen görsellerle ilgili anne ve babaya dava açma hakkına haiz. Tazminat davası da açabilir, toplatma davası da açılabilir.”

ADRES GÖSTERİYORLAR

Türkiye’de bu tür bir davanın pek yaşanmadığını vurgulayan Kayabalı, şöyle devam etti:

“Almanya, Fransa ve ABD’de bu şekilde açılmış yüzlerce dava var. Çocuklar 18 yaşından sonra ciddi tazminatlar kazandılar. Velev ki, çocuk erişkin sınırından evvel, bu dava açma haklarını kullanmak istedi, o zaman da kendisine bir vasi tayin edilerek bu dava haklarını da kullanabilir. Anne ve babalar farkında olmadan like toplamak, ilgi toplamak adına veya izlenirliklerini artırmak için çocuklarının birçok halini paylaşıyorlar. İstismarcılara karşı çok kötü pozisyonlarda bırakıyorlar. Farkında olmadan adres belli ediyorlar.”