Giriş
Kronik diz ağrıları ve akut diz sorunları için tedavi yöntemleri
Dizlerde yaşanan kronik ağrıların en sık görülen nedenleri arasında; kıkırdak hasarları, menisküs yaralanmaları, diz çapraz bağ yırtıkları, kireçlenme olarak bilinen kıkırdak aşınması (osteoartrit) geliyor. Bu rahatsızlıklar sonucu yaşanan ağrılar gün geçtikçe artıyor ve zamanla ağrılar hareketleri tamamen kısıtlamaya başlıyor. Ancak dizde yaşanan sorunlar için ameliyatsız ve cerrahi olmak üzere pek çok tedavi yöntemi bulunuyor. İşte kronik diz ağrıları ve akut diz sorunları için tedavi yöntemleri...
Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Olcay Güler, dizlerde yaşanan kronik ağrıların en sık görülen nedenleri arasında kıkırdak hasarları, menisküs yaralanmaları, diz çapraz bağ yırtıkları, kireçlenme olarak bilinen kıkırdak aşınması (osteoartrit) geldiğini belirtiyor.
Prof. Dr. Güler'in açıklamalarına göre bu rahatsızlıklar sonucu yaşanan ağrılar gün geçtikçe artıyor ve zamanla ağrılar nedeniyle hareketler tamamen kısıtlanmaya başlıyor.
Kronik diz ağrılarının tedavisi için öncelikle sorunun tespit edilmesi gerekiyor. Hastalık ortaya konduktan sonra soruna ve hastaya özel tedaviler planlanlanıyor. Hemen her hastaya önerilen en sık uygulanan konservatif yöntemler arasında fizik tedavi ve rehabilitasyon, düzenli adale güçlendirici egzersizler ve ilaç tedavileri sayılıyor Ancak kesin çözüm için hastalığa yönelik tedavilerin yapılması gerekiyor.
İşte akut ve kronik diz ağrıları için soruna yönelik tedavi yöntemleri...
Kıkırdak hasarı şikayetlerini azaltmak için: Enjeksiyon tedavileri
Özellikle kıkırdak hasarlarının şikayetleri azaltmak adına eklem içi iğneler olarak da bilinen enjeksiyon tedavileri uygulanabilir.
Sık kullanılan enjeksiyonlar arasında PRP, kök hücre, hyalüronik asit ve sitokin enjeksiyonları sayılıyor.
Halk arasında özellikle PRP ve kök hücre tedavisine sihirli bir yöntem olarak bakılıyor ancak her ne kadar PRP ve kök hücre tedavisinde olumlu sonuçlar alınsa da bu yöntemler hâlâ asıl uygulanacak tedaviye destek mahiyetinde uygulanıyor.
Eklem içi enjeksiyonlar şikayetleri azaltmak için uygulanabiliyor.
Menisküs yırtıklarının tedavisi için menisküs cerrahisi
- Menisküs yırtığına bağlı şikayeti olan hastalarda menisküs tamiri, menisküs nakli veya menisküsün yırtık kısmının temizlenmesi uygulanabiliyor.
- Uygun hastalarda menisküs dokusunun tamiri diz ekleminin korunması için önem arz ediyor.
- Menisküsün tamamının cerrahi olarak çıkarıldığı hastalarda menisküs nakli uygulanıyor.
Ön çapraz bağ yaralanmalarına bağlı kıkırdak aşınmalarına karşı ön çapraz bağ cerrahisi
Ön çapraz bağ yaralanması sonrası tedavi uygulanmayan hastalarda eklem kıkırdak aşınması önemli bir sorun. Ön çapraz bağı yaralanan hastalarda ön çapraz bağın yeniden yapılması diz ekleminin uzun dönem sağlığı için çok önemlidir.
Kıkırdak hasarlarının tedavisi için kıkırdak nakli
Kıkırdak nakli kıkırdak hasarı belirli bir bölge ile sınırlı hastalarda tercih edilen bir cerrahi yöntem. Bu tedavi özellikle genç hastalarda, diğer tedavi yöntemlerinin başarısız olduğu durumlarda tercih ediliyor.
Dizin iç kısmındaki kıkırdak aşınmalarının tedavisi için yüksek tibial osteotomi
- Yüksek tibial osteotomi, dizin sadece iç tarafında kıkırdak aşınması ve/veya “O“ bacak deformitesi olan hastalarda tercih ediliyor.
- Bu yöntemde aşınmanın olduğu iç kısımdaki fazla vücut yükünün eklemin sağlam olan dış kısmına yönlendirilmesi amaçlanıyor.
- Uygun hastalarda yapıldığı zaman, hastanın kendi eklemini koruması sağlanıyor ve protez ihtiyacını geciktirilebiliyor.
Diz eklemlerinde ileri derece aşınmalar için yarım diz protezi
Yarım diz protezi diz ekleminin sadece iç veya dış tarafında ileri derece aşınması olan hastalarda uygulanıyor.
Bıu protez işleminde diz ekleminin sadece aşınmış olan kısmı yapay eklem ile değiştiriliyor. Bu sayede dizin normal hareket açısına kavuşması sağlanıyor.
Aşınmış diz kapak eklemleri nedeniyle merdiven çıkamayanlar için diz kapak protezi
Diz kapak protezi aşınmış olan diz kapak ekleminin yapay eklem ile değiştirilmesi işlemine verilen ad. Bu protez işleminde hastaların dizlerini kıvırabilmesi ve merdiven inip çıkmasında rahatlığa kavuşması amaçlanıyor.
Aşınmış diz eklemleri nedeniyle hareket kısıtlaması olanlar için total diz protezi
Total diz protezi operasyonunda aşınmış ve yıpranmış diz eklemine özel alaşım metaller ve sıkıştırılmış özel plastik implanttan oluşan özel bir yüzey kaplama tekniği uygulanıyor.
Diz protezi ameliyatında hedef; bozulmuş eklem yüzeyleri arasında teması keserek; ağrı çekmeyen, istediği kadar yol yürüyebilen ve merdiven inip çıkabilen bir eklemi elde etmek.
Protez gerektiren hastalar için alternatif cerrahi: Robotik protez cerrahisi
Klasik protez cerrahisine göre; daha çabuk iyileşme, daha fazla doku koruması, daha uzun protez ömrü gibi avantajlar sunan robot yardımlı protez cerrahileri son yıllarda tedavide ön plana çıkmış durumda.
Robot yardımlı protez cerrahisilerinde ameliyat öncesi hastaya en uygun protez boyutu belirlenmesini ve ameliyat sırasında sorunsuz uygulanmasını sağlayabiliyor.