Dünya Müzik Günü, her yıl 21 Haziran'da kutlanıyor. İlk olarak 1981'de Fransa'da kutlanan Dünya Müzik Günü, birçok ülke tarafından da benimsendi. Türkiye de bu ülkeler arasında yer aldı. Hem ülkemizden hem de dünya çapında hayatta olmayan müzisyenlerin şarkıları ise halen şevkle dinleniyor. İşte kulaklarımızdan silinmeyecek eserleriyle yaşayan o isimler...
Aylin Eldeniz - Posta.com.tr Dünya Müzik Günü, Fransız Müzik ve Dans yönetmeni Maurice Fleuret tarafından tasarlanıp, Kültür Bakanı Jack Lang'in önerisiyle 1981 yılında Fransa'da başlatılmış olup, kısa sürede Avustralya, Belçika, İngiltere, Luxemburg, Almanya, İsviçre, Kosta Rika,İsrail, Çin, Hindistan, Lübnan, Malezya, Fas, Pakistan, Filipinler, Romanya, Kolombiya ve birçok ülke tarafından benimsendi.
Türkiye'de de ilk kez 2005 yılında 21 Haziran Dünya Müzik Günü nedeniyle Kuğulu Park gibi halka açık yerlerde, çeşitli sanatçı ve topluluklar tarafından ücretsiz konser ve dinletiler yapıldı.
TÜRKİYE'DE ESERLERİYLE YAŞAYAN İSİMLER
MÜSLÜM GÜRSES
7 Mayıs 1953'de Şanlıurfa'da doğan Müslüm Gürses Türk arabesk ve halk müziği sanatçısı, besteci, söz yazarı ve oyuncu. Dünya genelinde "Father of Arabesque" Türkiye'de ise "Arabeskin Babası" ve "Müslüm Baba" olarak tanınmaktadır.
90'lı yıllardan itibaren bazı pop ve rock tarzındaki parçaları da repertuvarına katarak Kayahan'ın "Sarı Saçlarından Sen Suçlusun", Zülfü Livaneli'nin "Belalım, Çırak Aranıyor" Nilüfer’in "İnkar Etme, Olmadı Yar", Adnan Ergil'in "Böyle Ayrılık Olmaz, Hava Nasıl Oralarda?", Teoman’ın "Paramparça", Tarkan’ın "İkimizin Yerine", Bülent Ortaçgil'in "Sensiz Olmaz", Murathan Mungan'ın "Olmasa Mektubun", Kenan Doğulu'nun "Tutamıyorum Zamanı", Sezen Aksu'nun "Sorma, Vazgeçtim", Fikret Kızılok'un "Gönül" ve Şebnem Ferah'ın "Sigara" adlı çalışmalarını da seslendirdi.
1979 yılında ilk defa "İsyankar" filmiyle kamera karşısına geçen Gürses, toplam 40 sinema filminde rol almıştır.
Müslüm Gürses, 15 Kasım 2012 tarihinde by-pass ameliyatından sonra akciğer ve kalp yetmezliği nedeniyle yoğun bakıma kaldırıldı ve solunum cihazına bağlandı.
Gürses, 3 Mart 2013'te, yaklaşık dört aydır tedavi görmekte olduğu hastanede öldü. 4 Mart 2013 günü Teşvikiye Camii'nde kılınan cenaze namazının ardından Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedildi.
ONNO TUNÇ
20 Aralık 1948'de doğan İstanbul Şişli'de doğan Onno Tunç, asıl adıyla Ohannes Tunçboyacı, müzisyen ve bestecidir.
Hazırladığı düzenleme ve bestelerle 1980'ler ve 1990'larda Türk pop müziğinin öne çıkan isimlerinden biriydi. 1945, Bir Zamanlar Deli Gönlüm, Sen Ağlama, Git, Geri Dön, Değer mi, Hadi Bakalım, Gir Kanıma, Vurulmuşum Sana, Şinanay, Seni İstiyorum, Şov Yapma, Olay Olay, İyisin ve Ben Yoldan Gönüllü Çıktım gibi bestelerle Türk müzik tarihindeki öne çıkan isimlerden biri hâline gelmiştir.
Onno Tunç, 1996 yılında Bursa'dan İstanbul'a dönerken, 14 Ocak Pazar günü arkadaşı Hasan Kanık ile birlikte kullanmakta oldukları aynı uçuş grubundan (Bonair) arkadaşları Nurettin Hasman'a ait Bonanza tipi uçağın Selimiye köyü yakınlarında düşmesi sonucu arkadaşı Hasan Kanık ile birlikte hayatını kaybetti.
AYSEL GÜREL
7 Şubat 1929'da Denizli'de doğan Gönül Aysel Gürel, Türk söz yazarı, şair, oyuncu ve edebiyat öğretmenidir. Sinema oyuncusu Müjde Ar ile sinema ve tiyatro oyuncusu Mehtap Ar'ın annesidir. Yakın çevresinde "Deli Aysel" olarak bilinirdi.
Aysel Gürel "Firuze", "Değer mi", "Sarışınım" gibi birçok şarkıya söz yazarlığı yapmıştır. Söz yazdığı şarkılar Sezen Aksu, Nükhet Duru, Zerrin Özer, Nilüfer ve Burcu Güneş başta olmak üzere birçok sanatçı tarafından yorumlanmıştır. Türk pop müziğinde hit olmuş şarkıların bestecisi olarak bilinen Aysel Gürel'in ölümünden sonra evinde yirmi binin üzerinde şarkı sözü bıraktığı bilinmektedir. Bu sözlerden biri ise ölümünün ardından Aysel Gürel'in evini kiralayan kiracı sayesinde Tarkan'a iletilip albümde çıkış şarkısı olan Sevdanın Son Vuruşu isimli şiirdir. Günümüzde hâlâ şarkı sözleri çeşitli sanatçılar tarafından bestelenen Aysel Gürel'in yazdığı şarkılar Türk popunu uzun süre besleyecek kadar büyük bir kaynak olarak kabul edilmektedir. Ölümünden sonra Burcu Güneş, Yonca Lodi, Tarkan gibi sanatçılar Aysel Gürel'in yazdığı sözleri bestelemişlerdir. Yine Türk popuna bıraktığı en önemli eserleri 2013 yılında, ölümünden sonra Aysel'in isimli saygı albümünde daha önce şarkılarını seslendiren sanatçılar tarafından söylenmiştir.
LEYLA GENCER
10 Ekim 1928 Tarihinde Polonez'de doğan Ayşe Leyla Gencer, Türk opera sanatçısı ve 20. yüzyılın en önemli sopranolarından biri olarak görülür.
Batı ülkelerinde "La Diva Turca", "La Gencer", "La Regina" olarak ün yapan; Milano, Roma, Napoli, Venedik, Viyana, Paris, San Francisco, Köln, Buenos Aires, Londra, Rio de Janerio, Bilbao, Chicago’da sanatını dinleten; Lucia’nın, Norma’nın, Lady Macbeth’in, Kraliçe Elizabeth’in, Filoria Tosca’nın, Lucrezia’nın, Madam Butterfly’ın, Alceste’nin, Aida’nın, Violetta’nın, Leonora’nın "Leyla la Turca"sı soprano Leyla Gencer, hem seçkin opera sahnelerinde hem resitallerinde hayranlık uyandırmış sanatçılardandır. Opera repertuvarı 23 bestecinin 72 yapıtını kapsamıştır.Gencer, T.C. Devlet Sanatçısıdır.
10 Mayıs 2008'de Milano'daki evinde kalp ve solunum yetmezliği nedeniyle 79 yaşında hayatını kaybetti.
DÜNYADA ESERLERİYLE YAŞAYAN İSİMLER
MİCHAEL JACKSON
29 Ağustos 1958'de doğan Michael Jackson, "Popun Kralı" olarak tanınan Afro-Amerikalı şarkıcı, müzisyen, besteci, söz yazarı ve dansçıdır.
6 yaşındayken müzik yaşamına atılmıştır. Off the Wall, Thriller (1982), Bad (1987), Dangerous (1991), HIStory (1995) gibi milyonlarca satan solo albümlere imza atan Jackson, büyük bir şöhret kazanmıştır.
Albümleri tüm dünyada 140 milyon üzerinde satmıştır. Michael Jackson sadece stüdyo albümleri olarak 125 milyon albüm satışı ile stüdyo albümleri dünyada tüm zamanların en çok satmış müzisyenidir. Thriller albümü 55 milyon üzeri ile dünyada en çok satan 1. albümdür, ayrıca ABD'de en çok satan 1. albümdür. Dünyanın en çok satan albümleri listesinde beş albümü ile listeye en çok girmiş 1. kişidir ve Thriller ile 1 numaradadır. Tamamen kendine ait dans tarzı ile dansa yeni bir soluk getirmiş, herkesi etkilemiş, dünyaca ünlü R&B kliplerinde Michael Jackson figürleri görmek klasik hâle gelmiştir, R&B kliplerindeki birçok dans hareketinin orijini Michael Jackson'a aittir, dünyanın en iyi dansçılarından biri olarak gösterilir. Guinness Rekorlar Kitabı'na da girmiştir.
Michael Jackson, özellikle ölümünden önceki son yıllarda bazı sağlık sorunları ve skandallarla gündeme gelmiştir. Üç çocuk babası olan Michael Jackson, 25 Haziran 2009 günü Los Angeles'taki evinde geçirdiği rahatsızlık sonucu koma hâlinde hastaneye kaldırılmış fakat kurtarılamamıştır.
FREDDİE MERCURY
5 Eylül 1946'da Zanzibar'da doğan Freddie Mercury, Britanyalı şarkıcı, şarkı yazarı ve müzik grubu Queen'in solistidir.
Gerçek adı, Farrokh Bulsara'dır. Sahnedeki duruşu, şovu, pek çok kişi tarafından hâlâ dünyanın en güçlü vokali olarak anılan sesi, Queen'i insanlık tarihinin en çok tanınan müzik gruplarından biri haline getirmesi ile tanınan, Queen grubunun kurucusu ve vokalistidir. 'Rock müzik' ve 'Operanın' bir arada kullanımı başta olmak üzere, değişik müzik türlerini bir arada harmanlayan bir müzik anlayışına sahiptir. "Bohemian Rhapsody", "Somebody to Love", "We Are the Champions", "Don't Stop Me Now", "Killer Queen" ve "Crazy Little Thing Called Love" gibi pek çok uluslararası hit parçanın yazarıdır.
Mercury'nin vokalliği ile Queen, 300 milyon civarı bir satış başarısı elde etmiştir. Queen genel olarak The Beatles'den sonraki en önemli rock grubu olarak kabul görür. Freddie Mercury, 1991 Yılında hayatını kaybetti.
AMY WİNEHOUSE
14 Eylül 1983'de doğan Amy Winehouse, İngiliz şarkıcı ve şarkı sözü yazarı. Güçlü kontralto vokalleri ile RnB, soul ve caz türlerinde yaptığı çalışmalarla bilinmekteydi.
Winehouse'ın 2003'te çıkan ilk albümü Frank, başarılı satış grafiğinin yanı sıra eleştirmenlerce de beğenildi ve Merkür Ödülü'ne aday gösterildi. Bir sonraki albümü olan ve 2006'da yayımlanan Back to Black ile En İyi Yeni Sanatçı, Yılın Kaydı, Yılın Şarkısı dahil olmak üzere altı dalda Grammy Ödülü'ne aday gösterildi ve beşini kazandı. Böylece bir gecede en çok ödül kazanan kadın şarkıcı rekorunu kırdı ve beş Grammy kazanan ilk İngiliz şarkıcı oldu. Winehouse, Londra'daki evinde 23 Temmuz 2011 tarihinde ölü bulundu.
TİNA TURNER
Gerçek adı Annie Mae Bullock olan Tina Turner, 26 Kasım 1939'da ABD'de doğdu. St. Louise'deki gece kulüplerinde şarkı söyleyen Tina Turner daha sonradan evlendiği gitarist Ike Turner tarafından keşfedilmiş. 1956'da Ike Turner'ın grubuna geri vokal olarak katılmasıyla başlayan ilişkileri evlilikle devam etti. Ama Ike'ın irrasyonel davranışlarından dolayı evlilikleri 1975'te son buldu. 1975 ile 1983 arasında kariyeri epey donuk geçen şarkıcı, 1983'te plak şirketini değiştirerek Capitol ile anlaştı. Al Green'in "Let's Stay Together" parçasını söyleyen Tina Turner bu parçayla İngiltere Top 10'e girmeyi başardı. "What's Love Got to With It" parçası İngiltere listelerinde 3 numara olurken Amerika'da liste başı oldu. Bu parçanın yer aldığı albümle En İyi Albüm ve En İyi Kadın Pop Vokal dalında 2 Grammy ödülü kazandı. 1984'te Turner "Mad Max Beyond The Thunderdome" filminde oynamayı kabul etti. Turner'ın bir sonraki hiti "We Don't Need Another Hero" parçası da aynı filmde kullanıldı. Ertesi yıl Mick Jagger ile yardım amaçlı olarak bir düet yapan Turner dünya çapında üne kavuştu. Zor bir çocukluk ve gençlik yaşamış olduğunu her fırsatta dile getiren şarkıcının 1985'te yazılan otobiyografisi 1993 yılında ona dünya çapında ün getiren parçası "What's Love Got to Do With It" adıyla film yapıldı. 1995 yılında Tina Turner, James Bond filmi "Golden Eye"da filmle aynı adı taşıyan parçayı seslendirdi. Eros Ramazzotti ile 1998 yılında Münih'te düet yaptı.
24 Mayıs 2023'te Turner, son yıllarında kanser, felç ve böbrek yetmezliği de dahil olmak üzere uzun bir hastalıktan sonra 83 yaşında İsviçre'nin Küsnacht kentindeki evinde öldü.
- Kapadokya’nın yeryüzü ve yer altı hikâyesi Milliyet Arkeoloji'de
- Sanat Sohbetleri’nin ilki Çanakkale Bienali’nde yapıldı
- ‘Çocuklar için kurduğumuz kitap kulübünde her hafta farklı yazarları ağırlıyoruz’
- Milliyet Mimarlık Dergisi’nin 45. sayısı bu pazar bayilerde!
- Mağaradaki 86 bin yıllık yaşam Milliyet Arkeoloji'de