Troya Müzesi'nde görevli uzmanlar, Çanakkale Müzesi’nin kuruluş tarihiyle ilgili araştırma yaptı. Geçen yıl eylül ayında başlayan çalışmalar aralık ayında tamamlandı. Troya Müzesi Müdürü Rıdvan Gölcük, Müze Müdür Yardımcıları Kemal Çibuk, Sinem Düzgören, müze uzmanları Musa Tombul, Özgür Çavga, Osman Çapalov, Hasan Taylan, Ayşenur Bozkurt, Manolya Tükel, Derya Güney, Güney Can Gülşan, Nurver Ferendeci, Betül Özmen, Gonca Dikenci, Hazal Fırat, Özdem Güneri tarafından Devlet Arşivleri'nde yapılan araştırmada Çanakkale Müze'sinin 1911 yılında bugünkü öğretmen evinin bulunduğu Çanakkale İdadisi'nde kurulduğu tespit edildi. Müzenin ilk müdürü, ilk hademesi ve koleksiyon gelişmesin yönelik belgeler de kamuoyuyla paylaşıldı.

Troya Müzesi Müdürü Rıdvan Gölcük, Çanakkale'deki müzecilik tarihçesi üzerine çalışmalar yaptıklarını belirterek, "Kurumsal geçmişimizi daha iyi öğrenmeye çabaladık. Birçok yayında Çanakkale Müzesi'nin kuruluş tarihi ve yeri farklı gösteriliyordu. Çalışmalarımızın büyük bir kısmını devlet arşivlerinde yürüttük. Çanakkale Müzesi'nin kuruluşuna ilişkin çok önemli bir belgeye rastladık. 1911 yılına ait belge, Çanakkale Müze Şubesi'nin kurulmasından bahsediyor. Hatta ilk belge, Çanakkale Müze Şubesi'nin kurulabilmesi için bir ödenek talebine ilişkin. 10 bin kuruşluk bir ödenek talebinde bulunuyor. Ardından bu bütçenin sağlandığını gördük. İlk müze binası olarak kullanılan yerin bilinen Ermeni Kilisesi olmadığını tespit etmiş olduk. İlk müze binası, bugün öğretmen evi olan Çanakkale İdadisi, yani Çanakkale Lisesi olduğunu tespit etmiş olduk" dedi.

‘EN ERKEN MÜZECİLİK GİRİŞİMLERİNDEN’

Devlet arşivlerinde ortaya çıkan müze ile ilgili belgeler hakkında bilgi veren Troya Müzesi Müdürü Rıdvan Gölcük, şöyle devam etti:

"Müze-i Osmaniye Müdürlüğü'nden Maarif Nezareti’ne, yani Milli Eğitime gönderilen 15/07/1911 tarih ve 506 sayılı yazıda, Çanakkale Müze hademeliğine 100 kuruş maaşla Hamza Ağa’nın atandığı belgeleniyor. Yani müzenin ilk hademesi 1911 yılı temmuzunda işe giren Hamza Ağa. O dönemdeki Maarif Müdürümüz Sermet Efendi. Çanakkale Müzesi’nin de ilk müdürü oluyor. Müzenin kuruluş tarihinin 1911 yılı olduğu tespit edildi. Osmanlı döneminde 1911 yılında başlayan müzecilik neye tekabül ediyor. İlk müzemiz bugünkü İstanbul Arkeoloji Müzesi, ardından Bursa ve Sivas açılıyor.

Çanakkale Müzesi'nin ise Osmanlı topraklarında yapılmış en erken müzecilik uygulamalarından, müzecilik girişimlerinden biri olduğunu görüyoruz. Anadolu'da, Bursa ve Sivas’tan sonra Çanakkale Müzesi en erken tarihlerde açılan müze olarak karşımıza çıkıyor. Çanakkale Müzesi'nin 111'inci yılını bu yıl hep beraber kutluyor olacağız. Bu belge aynı zamanda Türk müzeciliğinin ne kadar eskiye ve geçmişe uzandığını, fakat üzerindeki tozu atmamız gerektiğini, üzerinde çalışma yapmamız gerektiğini bizlere gösterdi. Dolayısıyla Çanakkale müzeciliği için olduğu kadar Türk müzeciliği için de son derece önemli bir belge. Çanakkale'de en eski kamu kurumlarından birisinin de Çanakkale Müzesi olduğu belgelenmiş oldu."

DHA