SOKRATES KİMDİR?

Sokrates aslında ardında yazılı hiçbir metin de bırakmadı. Platon, Aristofanes, Aristoteles gibi Yunan felsefesinin büyük filozofları, Sokrates hakkında şimdiki sahip olduğumuz bilgileri öyküler şeklinde anlatarak günümüzde bu bilgilerin bize ulaşmasını sağladılar. Her ne kadar Sokrates arkasında yazılı bir kaynak bırakmasa da pek çok sanat eserine ve felsefeyle ilgili çeşitli kavramlara ilham kaynağı oldu. Onun inançları, hayat tarzı ve tabu haline gelen kavramları sorgulayış şekli ile felsefe sahnesindeki rolünün önemli ölçüde büyüktür.

Sokrates öğretmenliği aslından hiçbir zaman bir meslek olarak benimsemedi. Hayatı boyunca Atina dışına sadece birkaç defa çıktı. Atina dışına çıktığı sayılı seyahatlerden birinde, kapısında “Kendini bil!” yazılı olan Delphi‘deki Apollon Tapınağı‘nı ziyaret etti. Her ne kadar Sokrates resmi olarak öğretmenlik yapmasa da ortaya koyduğu yöntemler, tüm insanlığa öğrenmenin farklı kapılarını da açtı. Sokrates, bilginin doğruluğunu sınamak için öğretme metodunu benimsedi. Bu metodu kullanarak sadece Batı felsefesinin doğmasını da sağlamakla kalmadı. Aynı zamanda yanlış varsayımları yıkarak yerine çok daha sağlam bir düşünce yönlendirme sistemini getirdi.

Sokrates’in kullandığı metotlar, Sokratik Yöntem ismi ile de bilinir. Bu metot üç adımda gerçekleştirilir. Bunlar ise, soru, ironi ve maiotik metotlardır. Bu üç ayrı sorgulama şekli de aslında tek bir amaca yani insanın kendisini başta olmak üzere tüm evreni tanımasına hizmet eder.

Sokrates, aslında hiçbir şeyin hiç kimseye öğretilemeyeceğini ve ihtiyacımız olan her bilginin aslında bizde doğuştan mevcut olduğunu savunur. Annesinin mesleğinden de aldığı ilham sayesinde “Ben bir ebeyim ve insanlarda zaten var olan bilgileri ortaya çıkarıyorum.” diyerek Sokratik yöntemin son adımı olarak da bilinen Maiotik yöntemi geliştirdi.

SOKRATES'İN KISACA HAYAT ÖZETİ

Heykeltıraş ebe Fenarete’nin ve Sophroniskos’un oğlu olan Sokrates, Antik Yunan filozofudur. Aynı zamanda da Yunan Felsefesinin kurucuları arasında yer alır. Özel hayatı hakkında çok fazla bilgi sahibi olunmayan ünlü filazof Sokrates, Ksenophon ve Platon'a kadar süren bir geleneğe göre kendisine üç çocuk veren Ksanthippi ile evlidir. Platon ve Ksenophon’un çizdiği bir portreye göre de patlak gözlü, basık burunlu, sarkık dudaklı ve koca göbekli biridir. Alçak gönüllü, bazı alışkanlıkları ve felsefeden başka bir uğraşı olmadığını bilinen

Sokrates başta öğrencisi olan Platon başta olmak üzere, Yunan gençleri üzerinde giderek artan bir etki yaratıyor. Çok büyük bir hayran kitlesine sahiptir ve hayranlarının birçoğu da onun bazı alışkanlıklarını taklit etmeye başlar. Örneğin, onun gibi yalın ayak yürürler ve yıkanmazlar. Hatta bu grup özentisini alaya almak için Aristophanes Kuşlar ismi verilen komedyasında bir terim icat etti. Bu kişiler ise, açlık çekerler, uzun saçlı olurlar, yıkanmazlar. Bu terim ise, Esokraton’dur.

Ahlak felsefesinin kurucusu olarak da bilinen Sokrates’in yaşamının en önemli olaylarından birisi de M.Ö. 399 yılında hakkında açılmış olan davadır. Platon'un Sokrates’in Savunması adını verdiği eserinden bilinen kadarıyla Sokrates, şehrin tanrılarına inanmamakla ve onların yerine başka tanrılar koymakla bu şekilde gençliği zehirlemekle suçlanır. Sokrates bu suçlamalar nedeniyle ölüme mahkum edildi. Sokrates, yazılı herhangi bir kaynak bırakmadı. Tarihçilerin zaman zaman çözmeye çalıştığı Sokrates, felsefi tarihi boyutu olduğunu söyleyebileceğimiz yöntemsel ve tarihsel sorunu kısaca “Sokrates Sorunu” olarak tanımladı.