Fıtrat nedir? Fıtrat TDK anlamı ve İslam dininde "insan fıtratı" anlamı

Hem ikiye bölmek veya yarmak gibi anlamlar üzerinden hem de yaratılış ve yaratma şeklinde fıtrat kelimesi ifade edilir. Yani günlük olarak kullanabilecek anlamlarının yanı sıra dinî açıdan öne çıkan anlamı ile birlikte değerlendirilir. Özellikle İslamiyet açısından yaratılış ve yaratmak şeklinde çok fazla kullanılan bir kelimedir.

FITRAT NEDİR?

Fıtrat kelimesi birden fazla anlama gelir. "Fatr" kökünden isim olup “yaratılış, belli yetenek ve yatkınlığa sahip oluş” anlamında kullanılır. İslamiyet ile ilgili kaynaklarda sıkça karşımıza çıkar, aynı zamanda günlük dilde de sıkça kullanılır.

• Yaratılış
• Yaratma
• İkiye bölme
• Yarma
• İcat etmek

Bu şekilde birçok farklı anlamı olduğunda birden fazla yerde, farklı anlamları ile kullanılabilen "fıtrat" kelilmesi hem Arapça hem de Türkçe kaynaklarda sıkça geçer.

FITRAT NE DEMEK TDK?

Türk Dil Kurumu açısından bakıldığı zaman fıtrat kelimesi daha çok dini açıdan yaratılış şeklinde kullanılır. Bu doğrultuda bir kişinin yaratıldığı andan itibaren davranışları ve karakterini anlatmaktadır. Fıtrat, kişinin "tabiatı, doğasıdır". Aynı zamanda günlük yaşam içerisinde kelime bazında yarma veya ikiye bölme ile icat etme gibi anlamlara sahiptir. Ancak ağırlıkla yaratılış anlamında kullanılır. Arapça kökenli bu sözcük, özellikle dini açıdan yaratılış anlamı nedeniyle, İslami kaynaklarda, meallerde sıkça geçen kelimelerden biridir.

Fıtrat aynı zamanda "bu işin fıtratında bu var" gibi cümlelerin içinde de kullanılır. Burada "yapılan işin doğasında, bahsi geçen konunun olduğu" ifade edilmek istenir. "Hamama giren terler" gibi deyimler, bu anlamda kullanılır. Buna göre "bir işe girişen kimse, o işin güçlüklerini ya da giderlerini göze almalıdır"

İNSAN FITRATI NE DEMEK?

Fıtrat kelimesi özellikle "insan fıtratı" şeklinde sıkça kullanılır. Bu kelime grubu "kişinin yaratılışını", "doğasını", "yaratılış özellilklerini" anlatan bir sözcük grubu olarak ön plana çıkar. Yani kişinin günlük yaşam içerisinde göstermiş olduğu davranışı, olaylara yaklaşımı da kaderi üzerinden ele alınır. Örneğin fıtrat kelimesi cümle içinde sıklıkla "onun fıtratında var" şeklindeki kalıpla sıkça kullanılır. Bu kalıp, "onun davranışları ya da yaşadıkları yaratılışında var" anlamına gelir. Bu yönüyle taşıdığı anlam nedeniyle, dini bakımdan öne çıkan bir ifadedir.

Kur'an-ı Kerim’de 19 farklı yerde fatr kökünden türemiş fiil ve isim; bir âyette de fıtrat kelimesi geçer. Hadislerde de fıtrata ve aynı kökten gelen başka kelimelere geniş olarak yer verilir. Büyük İslam Ansiklopedisi'ne göre de fıtrat, insanın hem ruhani hem de fiziksel yönden yaratılıştan sahip bulunduğu temel özelliklerini ifade etmek için kullanılır. 

İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

Fetanet nedir? Fetanet TDK anlamı ve din kültüründe

Habere Git

Basar nedir? Basar kelimesi TDK anlamı ve İslamiyet'te

Habere Git

Fatır Suresi Anlamı, Meali ve Diyanet Tefsiri (Fatır Suresinin Türkçe ve Arapça Okunuşu)

Habere Git