Rusya'dan karşı hamle! En büyük kozunu kullandı

Rusya’nın Ukrayna’yı 24 Şubat’ta işgale başlamasıyla, birçok devlet Rus ekonomisine, şirketlerine ve bireylerine ağır yaptırımlar getirmişti. Bunun sonucu olarak Rus finansal sistemi ve petrol ticareti felç olmuştu. Şimdi Rusya da karşı atağa geçti.

O DA VARLIKLARI DONDURACAK

Rusya, ABD ve Avrupalıların yaptırımlarına cevap olarak yeni bir yaptırım yasası çıkardı. Rusya Parlamentosu’nun alt kanadı Duma, ‘Rusya vatandaşlarının haklarına saldırdığı’ iddia edilen yabancıların mallarına el konulmasına (dondurulmasına) dair kanunu kabul etti.

DOĞALGAZ AKIŞINI KESTİ

Çıkan yasadaki yaptırımlar arasında; Rusya’ya giriş yasağı, Rusya topraklarındaki finansal varlıkların dondurulması, mülk ve yatırım anlaşmalarının yasaklanması ve kara listeye alınmış bir yabancı tarafından kontrol edilen herhangi bir şirketin faaliyetlerinin askıya alınması da bulunuyor.

Ayrıca Rusya, yaptırımlara karşılık olarak Avrupa’ya gaz akışını da zaman zaman kesiyor. Rusya’nın Avrupa’ya doğalgaz ihracatının yüzde 15’ini gerçekleştiren ve Polonya ile Belarus üzerinden geçen Yamal-Avrupa boru hattında gaz aktarımı dün sabah yeniden durduruldu.

AVRUPA, RUS GAZINA BAĞIMLI

Rus devlet doğalgaz şirketi Gazprom ise Ukrayna üzerinden Avrupa’ya gaz sevkiyatının devam ettiğini açıkladı. Rus gazına mahkum Avrupa, gaz ihtiyacının yüzde 34.5’ini Rusya’dan karşılıyor. Avrupa’nın en büyük ikinci gaz tedarikçisi yüzde 16.2 ile Norveç.

Yani Rusya açık ara önde. Avrupa’da da doğalgaz konusunda yüzde 70 ile en fazla ithalata bağımlı ülke ise Almanya. Yamal-Avrupa doğalgaz boru hattı yıllık 33 milyar metreküp kapasiteye sahip bulunuyor. Yaşanan gelişmelerin ardından Avrupa, Rusya yerine yeni bir tedarikçi arayışına başladı.

PETROLDE 185 DOLAR KAYGISI

Rusya’ya yönelik ilk yaptırımlar, petrol arzını veya enerji ödemelerini hedef almamıştı. ABD’nin ve Avrupa ülkelerinin Rusya’ya karşı açıkladığı ekonomik yaptırımlar sonrası Rus ham petrol ihracatının tamamen kesilmesi halinde, petrolün varil fiyatının 130 dolara çıkabileceği belirtiliyor. Petrol fiyatı dün 115 dolar civarında seyretti. ABD’li yatırım bankası JPMorgan, Rus petrolündeki arz sorunlarının sürmesi halinde petrolün varil başına 185 dolar seviyesine ulaşabileceğini öngördü.

ÇİNE YÖNELDİLER

Batılı ülkeler yaptırım uygulayarak Rus ekonomisinin küresel finans sistemiyle bağlarına hasar verirken, uluslararası şirketler de Rusya’daki faaliyetlerinin çerçevesini daraltmak, durdurmak veya ülkeden çıkmak zorunda kaldı. Rus şirketler de ekonomik darboğazdan kurtulmak için yollar aramaya başladı. Bu kapsamda Çin bankasında hesap açmak isteyen Rus şirketlerinin sayısının hızla arttığı belirtiliyor. Hesap açtırmak isteyen 200-300 şirketin Çinli bankalarla irtibata ifade ediliyor.

HER GÜN YENİ BİR KARAR

• Rus iş insanlarının mal varlıklarına el konulması, Rus bankalarının SWIFT sisteminden çıkartılması gibi ağır yaptırımları devreye alarak Rusya’yı küresel finansal sisteminden izole etmeyi amaçlayan Batı’dan yeni yaptırım kararları geliyor.
• Avrupa Birliği’nin (AB) bir sonraki yaptırımları kapsamında Rusya bandıralı tüm gemilerin AB limanlarına girişinin yasaklanması gündemde.
• Kredi derecelendirme kuruluşları peş peşe Rusya’nın notunu ‘çöp’ (yatırım yapılamaz spekülatif) seviyesine indirmişti. Standard & Poor’s, Rusya’nın kredi notunu bir hafta içinde ikinci kez düşürdü.
• Moskova Borsası kapalı kalmaya devam ederken Rus ekonomisinde önemli yere sahip Sberbank ve Gazprom gibi şirketlerin hisseleri, savaşın başlamasından bu yana Londra Borsası’nda yüzde 99 değer kaybetti.

DOLANDIRICILAR TÜREDİ

Savaşla birlikte yaşanan insani dram, yardımseverlik duygusunu kullanmak isteyen siber dolandırıcıları da harekete geçirdi. Pek çok kuruluşun Ukrayna’da zor durumdaki halka yardım için harekete geçmesiyle birlikte, savaştan etkilenen insanların acılarını kendi çıkarları için suistimal etmeye çalışan bağış dolandırıcılığı da türedi. Bu kapsamda yardım bahanesiyle para isteyen bazı web siteleri saptandı. Benzer sahtekarlık numaraları, Twitter ve diğer sosyal medya platformlarında da dikkat çekiyor.