Giriş
Astım nedir? Astım tanısı nasıl konur?
Nefes darlığı, göğüs bölgesinde meydana gelen tıkanma hissi, hışıltı, hırıltı ve geceleri sabaha karşı uykudan uyandıran, eforla ve keskin kokular ile artan kuru öksürüğünüz varsa “Astım” hastası olabilirsiniz. Çocuk Alerji ve İmmunoloji Uzmanı Doç. Dr. Sakine Işık, Astım nedir? Astım tanısı nasıl konur? Sorularının cevaplarını açıkladı.
Astım alt hava yollarının mikrobik olmayan kronik iltihabi hastalığıdır. Astımın tüm dünyada yaklaşık 300 milyon kişiyi etkilediği tahmin edilmektedir. Astımlı hastalar da allerjenler gibi bir takım tetikleyicilerle karşılaşma sonrası alt hava yollarında geri dönüşümlü daralmalar meydana gelmektedir.
Astım genetik ve çevresel risk faktörlerinin etkileşimi ile ortaya çıkmaktadır. Anne ya da babada alerjik hastalık öyküsü, sigaraya aktif ve/veya pasif maruziyet, obezite, hava kirliliği astım gelişimi için önemli risk faktörlerindendir.
Astım nedir, astım tanısı nasıl konur?
Astım tanısında en önemli basamak hastanın öyküsüdür. Öyküde öksürük, nefes darlığı, hırıltılı solunum, göğüs de tıkanma hissi gibi şikayet varlığında astım tanısı akla gelmelidir. Öksürüğün kuru olması, geceleri sabaha karşı artarak kişiyi uykudan uyandırması, eforla ve keskin kokular ile karşılaşma sonrası artması astım tanısını düşündürmelidir. Astım da şikayetler ataklar halinde gelebildiği gibi kontrolsüz astım hastalığı olanlar da süreklilik de arz edebilir. Şikayetlerin viral solunum yolu enfeksiyonları, ev tozu akarları, evcil hayvanlar ve polenler gibi alerjenler, egzersiz, soğuk ve kuru hava gibi tetikleyicilerle karşılaşma sonrası ortaya çıkması da astım tanısını desteklemektedir. Çocuk Alerji ve İmmunoloji Uzmanları tarafından yapılan alerji testleri ile astıma neden olan alerjenler tespit edilmektedir. Solunum fonksiyon testleri astımın tanısı, hastalığın ağırlığı ve tedavinin planlanması aşamalarında kullanılmaktadır.
Astım tedavisinde hedef astım ataklarının engellenmesi, şikayetlerin kontrolunun ve egzersiz dahil normal aktivitelerin sağlanarak yaşam kalitesinin artırılmasıdır. Bu amaçla hasta-hekim işbirliğinin sağlanması ve astım hastalarının eğitimi oldukça önemlidir. Tedavi de öncelikle astım atağına neden olan tetikleyiciler tespit edilmeli ve korunma önlemleri konusunda hastalar bilgilendirilmelidir. Astımlı hastalar da tedavi de şikayetlerin sıklığına ve ağırlığına göre ilaçlar ve Çocuk Alerji ve İmmunoloji uzmanları tarafından seçilmiş hastalara uygulanan alerjen immunoterapi ( aşı) kullanılmaktadır.
