Giriş
Migren ve baş ağrısını tetikleyen beslenme hataları | Baş ağrısını artıran yiyecekler
Tek taraflı, zonklayıcı ve şiddetli bir baş ağrısı çeşidi olan migreni bazı yiyeceklerin de tetiklediğini belirten uzmanlar, migrenin kadınlarda, erkeklere nazaran 3 kat daha fazla görüldüğünü belirtiyor. Kimi şiddetli migren ataklarında bulantı ve kusma da eklenebildiğini açıklayan uzmanlar, migrenin aynı zamanda stres, lodos, uykusuzluk gibi durumların yanı sıra bazı yiyecekler nedeniyle de tetiklebileceğini açıkladı. Depresyon, alerji gibi sorunlara karşı daha fazla risk altında olan migren hastalarında migren ataklarını tetikleyen besinleri sizin için listeledik.
Nöroloji Uzmanı Dr. Celal Şalçini migreni, "sıklıkla tek taraflı ve zonklayıcı, şiddetli bir baş ağrısı çeşidi" olarak tanımlıyor. Birkaç saatten birkaç güne kadar sürebilen migren atakları kişinin günlük yaşam aktivitesini ciddi seviyede aksatabiliyor.
Migrene kimi zaman bulantı ve kusmanın da eşlik edebileceğini belirten Dr. Şalçini, özellikle migren atakları sırasında sese ve ışığa karşı hassasiyet de görülebildiğini belirtiyor. Bazı durumlarda migreni olan kişilerde ağrı öncesi aura adı verilen uyarı semptomları da olabiliyor. Ancak sessiz migren adı verdiğimiz migrenlerde ise aura sonrası migren atağı oluşmayan migren atakları da olabiliyor.
Migren atağı öncesi aura belirtileri
- Görme bozukluğu
- Yüzün bir tarafına uyuşma
- Konuşma zorluğu
- Işığa duyarlılık
- Sese duyarlılık
Migren neden olur?
Migrene bağlı baş ağrıları kan damarlarının genişlemesi sonucu çevresini saran sinir liflerinden bazı kimyasal maddelerin salınması ile gerçekleşir. Tam baş ağrısı sırasında kafatasınn dışında, şakak bölgesinde hemen derinin altındaki temporal arter genişler ve bunun sonucu olarak enflamasyon, ağrı oluşur ve damarın daha da genişlemesine yol açan kimyasallar salınmaya devam eder.
Migrende risk faktörlerinin başında aile öyküsü olması ve cinsiyetin olduğunu ifade eden Nöroloji Uzmanı Dr. Celal Şalçini, migrenin kadınlarda erkeklere nazaran üç kat fazla izlendiğini belirtiyor.
Tam olarak nedeni bilinmeyen ancak genetik yatkınlığa bağlı görülen migren ağrıları, çevresel etkilere bağlı olarak da tetiklenebiliyor. Buna göre uzmanlar migren ataklarını tetikleyebilen durumları şu şekilde açıklıyor:
Migreni tetikleyebilecek durumlar
- Stres
- Uykusuzluk
- Kimi zaman aşırı uyku
- Açlık (öğün atlama)
- Sigara dumanı
- Ağır kokular (Parfüm, boya, çamaşır suyu)
- Alkollü içecekler (özellikle şarap)
- Rüzgar ve iklim değişiklikleri
- Lodos
- Parlak ışığa maruz kalma
- Ani basınç değişiklikleri
- Çikolata
- Vücudun susuz kalması (dehidrasyon)
- Mayalı yiyecek ve içecekler
Beslenme ile migren ataklarının ilişkisi
Migren ataklarınn beslenme biçimi ile ilişkili olduğu bilimsel araştırmalarla da kanıtlanmış durumda. Migreni tetikleyen besinler kişiye özel antikor testiyle belirlenebiliyor.
Kişiye özel gıdalar içeren 'provokasyon diyeti' gibi bilimsel araştırmalar sonucunda migren atağını tetiklediği belirlenen besinler olsa da hastalar eliminasyon diyeti ile kendi beslenme reçeteleri hazırlayabilirler. Buna göre migren hastaları, özellikle atakların yoğun olduğu, ağrı çektiği zamanlardaki beslenme biçimlerini not ederek, kendilerine özel bir liste çıkarabilirler. Ancak, içerikleri nedeniyle migren ataklarını tetikleyen bir besin listesi de bulunuyor...
Sıklıkla migreni tetiklediği görülen besin listesi
- Peynir: Bekletildikçe peynirin içindeki tiramin miktarı artıyor. Bir aminoasti olan tiraminin baş ağrısı ile bağlantısı olduğu bilindiği için özellikle mavi peynir, cheddar, gouda ve parmesan gibi peynirleri migren sorunu olanların sıklıkla tüketmemesi tavsiye ediliyor. Buna eski kaşar gibi peynirler de dahil.
- İşlenmiş etler: Sosis, salam, sucuk gibi işlenmiş etlere koruyucu olarak eklenen nitrit ve nitratlar kan damarlarını açıyor, bu da migren ataklarını tetikleyebiliyor.
- Çok soğuk yiyecek ve içecekler: Soğuk yiyecek ve içeceklerin hızlı tüketilmesi geçici ataklara yol açıyor.
- Muz: Tiramine hassas olan bünyelerde muz nedeniyle de migren atağı oluşabiliyor. Tiramin, muzun en çok kabuğa yakın kısmındaki uzun liflerde bulunuyor. Bu lifler muzun kendisinden yaklaşık 10 kat daha fazla tiramin içeriyor. Bu nedenle migren sorunu olanların, muza kabuktan bulaşan lifleri temizleyerek yemesi tavsiye ediliyor.
- Çikolata: Migrene sebep olan sinir hücrelerini koruduğu gösterilen kakaoya rağmen çikolata migren ataklarını tetikleyebliyor. Çikolata migrenin sebebi olmaktan çok sonucu olarak nitelendiriliyor.
- Alkollü içecekler: Özellikle kırmızı şarapta bulunan sülfitinin migren ağrılarıyla doğrudan ilişkisi bulunuyor. Bir diğer yandan alkol, beyne giden kan miktarını artırırken, aynı zamanda vücudun susuz kalmasına da yol açıyor. Her iki durum da baş ağrısını tetikliyor.
- Kahve: Az miktarda kafein, migren semptomlarından koruyor ancak aşırı kafein tüketimi baş ağrısına yol açabiliyor. Bu nedenle günde 2-3 fincan kahveden fazlasının tüketilmemesi öneriliyor.
- Çin tuzu (MSG): Alfasol monosodyum glutamat (MSG) adı ile bilinen ve piyasada Çin tuzu olarak satılan tat ve lezzet artırıcı ürünler de migren ataklarını tetikleyebiliyor. Lezzet artıcı değil, lezzeti ön plana çıkarma özelliği nedeniyle kullanılan; kramp, ishal gibi yan etkileri olan çin tuzunun migrenli kişilerin yüzde 10-15'inde korkunç baş ağrılarına yol açtığı görülüyor.
- Soya sosu: MSG içeriği yüksek olan soya sosu, aynı zamanda yüksek oranda tuz içerdiğinden vücudun susuz kalmasına, dehidrasyona yol açıyor. Bu da baş ağrısını tetikliyor.
- Dondurma: Dondurma gibi soğuk yiyecekler migren hastalarında ağrıyı tetikliyor. Ancak bu ağrılar kısa sürede yok oluyor. Bu nedenle migren hastalarına soğuk yiyecekleri ve içecekleri çok hızlı tüketmemesi tavsiye edliyor.
Bu haber ilginizi çekebilir: Migrene iyi gelen balıklar!
