Giriş
Her 3 kişiden birinde var! Tedavi edilmeyen varis hayati risk taşıyor
Yoğun tempoyla çalışan ya da sürekli ayakta olmak zorunda olan insanlarda sıkça görülen varis, her 3 kişiden birinde (yetişkin) farklı derecelerde görülüyor. Damar genişlemesi olarak başlayan bu rahatsızlık, önlem alınmazsa çok daha ciddi boyutlara taşınabiliyor. Üstelik, son günlerde yaşanan olağanüstü sıcaklıklar, varis hastalığını tam bir kabusa çevirebiliyor. Peki aşırı sıcaklardan kaçınmak ve varis şikayetlerinden kurtulmak için neler yapılabilir? Cevabı konunun uzmanı veriyor...
Azra Şahin - Posta.com.tr Başlangıçta damarların genişlemesi sonucu şişlikler görülse de varisin ilerlemesiyle, bölgede damar çatlamaları görülüyor. Varis ilk yıllarda sadece görüntü rahatsızlığı verse de daha sonra ağrıya yol açabiliyor. Varisin en önenmli nedenleri arasında, ailevi yatkınlığı (genetik yatkınlık), aşırı kilo ve geçirilmiş hamilelikleri işaret eden Prof. Dr. Cengiz Köksal, varis hastalığının bilinmeyenlerine ışık tutarken, varisi olanların aşırı sıcaklarda alması gereken önlemleri tek tek sıralıyor.
Varisin, bir meslek hastalığı olduğunu belirten uzman doktor Köksal, hastalığın daha çok hareketsiz, masa başı çalışan veya garson, öğretmen, berber, kuaför, cerrah, marangoz gibi sürekli ayakta durmayı gerektiren meslek gruplarında görüldüğünü belirtti.
DIŞARIDAN GÖRÜLENDEN DAHA CİDDİ PROBLEMLER OLABİLİR
Uzman doktordan alınan bilgilere göre, tedavi edilmeyen varis çok çeşitli sağlık sorunlarına yol açabiliyor. En sık görülen varis şikayetleri arasında bacaklarda; günün sonunda aşırı şişme, gece krampları, yanma hissi, kaşıntı ve ağrılar yer alıyor. Bu tür şikayetleri olanların en kısa zamanda bir kalp ve damar cerrahına başvurması gerektiğini söyleyen Köksal, içerideki toplar damarlarda daha ciddi problemler olabileceğini ve bu problemlerin yalnızca ultrason çekilerek anlaşılabileceğini belirtiyor.
BACAKTAN KOPAN PIHTILAR AKCİĞERDEKİ DAMARLARI TIKIYOR
İç varis hastalığının daha ciddi bir boyut olduğuna dikkat çeken uzman doktor, iç toplar damarlarda oluşan pıhtının bacaktan koparak akciğerdeki damarları tıkayabileceğini ve bu durumun hastayı hayati riske maruz bırakabileceğini belirterek şunları ekliyor:
Varisiniz varsa ciddiye alın, ihmal etmeyin. Tedavi ettirin ve hastalığın ilerlememesi için gerekli önlemleri alın. Varisi olan hastalarda sorunun ilerlememesi ve ciddi sorunlara yol açmaması için alınması gereken en önemli tedbir varis çorabı giyilmesidir. Ancak yaz aylarında ve aşırı sıcaklarda varis çorabı giymek pek mümkün değildir.
VARİSİ OLANLAR İÇİN YAZ AYLARINA DİKKAT!
Sıcak havalarda tüm insanların damarları genişliyor. Özellikle varisi olan kişilerin, yaz tatillerinin kabusa dönmemesi için bazı uyarılara kulak vermesi gerekiyor. Çünkü kaşıntı, ayakta şişlik, bacaklarda ağırlık, yanma hissi, gece krampları ve ağrılar gibi başlıca varis şikayetleri, sıcak havaların etkisiyle daha da artıyor.
Bunun nedeni zaten genişlemiş olan toplar damarların sıcak havalarda daha çok genişliyor olması. Bu durum sıcak havalarda tüm insanlar için geçerli ancak varis hastalarında zaten var olan şikayetlerin ciddi boyutlara taşınması anlamına geliyor.
VARİS OLUŞUMUNU ÖNLEMEK YA DA VARİS ŞİKAYETLERİNİ AZALTMAK İÇİN NE YAPILABİLİR?
Her 3 kişiden birinde meydana gelen varis hastalığının önüne geçmek ya da var olan varis şikayetlerini azaltmak mümkün. İşte Kalp ve Damar Cerrahı Prof. Dr. Cengiz Köksal'ın altın değerinde tavsiyeleri;
- Sıcak yaz aylarında aşırı sıcaktan kaçınmak, bol su tüketmek ve mümkün olan her fırsatta ayaklarınızı yüksekte vücut seviyesinde tutmak (özellikle uzun araba ve uçak yolculuklarında), gölgede kalmak.
- Bacak kaslarınızı çalıştıran yürüyüş, yüzme ve bisiklet gibi sporlara ağırlık vermek. Önemli nokta yürüyüş, yüzme ve bisiklet gibi sporların sabah tok karına yapılması çok önemlidir. Aç karına sabah spor yapmak riskli hastalarda kalp krizine neden olabilir.
- Aşırı kilodan sakınmak. Günün sıcak zamanları dışında bol yürüyüş yapmak kilo vermenize yardım edeceği gibi varis şikayetlerinizi de azaltacaktır.
- Hamilelik süresince eğer ailede de varis varsa mutlaka koruyucu varis çorabı giymek.
- Risk altında olan meslek grupları için de baldır kaslarını sürekli çalıştırmak. Ofis çalışanları otururken ayaklarının altına hafif bir yükselti koyabilir ve fırsat buldukça aralıklarla başparmaktan topuğa basınç uygulayarak (gaz pedalına basma gibi) baldır kaslarını çalıştırmalıdırlar. Biz buna “ofis çalışanı varis önleme egzersizi” adını veriyoruz.
- Eğer uzun araba veya uçak yolculuğu planlıyorsanız, yolculuk süresince mümkün olan her fırsatta ayaklarınızı yüksekte tutun ve yukarıda bahsedilen başparmak-topuk egzersizlerini yapın.
- Yaz boyunca dar ve stretch pantolonları giymemeye çalışın. Hafif ve bol şeyler giyin. Dar giymek bacaklarınızın kan dolaşımını daha da bozacaktır.
- Topuklu ve ayağınızı sıkan ayakkabıları giymemeye özen gösterin.
- Sağlıklı beslenin. Meyve ve sebze ağırlıklı beslenmeye dikkat edin.
Cildinizdeki güneş yanıkları, varislerinizi daha da belirgin hale getirerek şikayetlerinizi artıracaktır. Cildiniz için, mutlaka güneş koruyucu kremler kullanın.
VARİSİ OLANLARDA AKCİĞER EMBOLİSİ RİSKİ DAHA YÜKSEK
Daha önce bilinen iç varis hastalığına, aşırı sıcaklarda önlem alınmazsa ciddi sorunlara sebebiyet verebilir. İç toplar damarlara, derin ven trombozu denilen pıthı oturabilir ve bu pıhtılar koparak nadiren de olsa akciğer embolisi olarak ilerleme gösterebilir.
Akciğer damarlarında pıhtıya bağlı tıkanıklık olarak tanımlanan akciğer embolisi, ciddi hayati risk oluşturabilir. Ek olarak, varisi olan hastalarda akciğer emboli riski daha yüksektir ve bahsedilen tedbirlerin mutlaka alınması gerekir.
VARİS AMELİYATSIZ TEDAVİ EDİLEBİLİR
Varis hastalığının hem sağlık hem de estetik nedenlerle tedavi edilmesi gerektiğini ileri süren uzman doktor Cengiz Köksal, tedavi için en doğru zamanı şu açıklamalara ifade etti:
Varis tedavisi, için en doğru zamanın sıcakların azalması yani sonbahar olduğu eskiden düşünülse de, teknolojinin çok hızlı ilerlediği günümüzde yılın her mevsimi varis ameliyatsız tedavi edilebilir. İhmal ettirmeyin varislerinizi tedavi ettirin. Unutmayın ki varis tedavisi estetik bir tedavidir.
