Her aşamada farklı tedavi (Sedef hastalığı nedenleri ve tedavisi)

Dermatoloji Uzmanı Prof. Dr. Server Serdaroğlu anlattı:

Nasıl teşhis edilir?

Bir deri hastalıkları uzmanı fizik muayene ile sedef hastalığını kolaylıkla teşhis edebilir. Özel bir kan testi yok. Bazen mantar, frengi, egzama gibi hastalıklarla karışabilir. Bu durumda deriden parça alınarak testler yapılır.

Nasıl tedavi ediliyor?

Bu kısım çok önemli. Çünkü çok sayıda tedavi seçeneği var. Çok fazla alternatif varsa, bilin ki o hastalığın kesin tedavisi yok. Amaç belirtilerin ortadan kaldırılması ve alevlenmelerin önüne geçmek. Belirtilerin az olduğu kişilerde krem ve losyonlarla yapılan lokal tedavi yeterli. Deride kuruluk, kızarıklık ve kalınlaşmış belirtilere karşı çeşitli kremlerden yararlanılır. Ağızdan verilecek kaşıntı giderici haplar da tedaviye yardımcıdır. Kremlerin önemli bir kısmı kortizon içerir. Sedef vücutta yayılmışsa kremlerden yararlanamıyoruz. Çünkü kortizonlu kremler kan dolaşımına katıldığı için bazı yan etkiler ortaya çıkabiliyor. Bu durumda sisteme verilen ilaçlar ve fototerapi tedavisi kullanılır.

Sedef ömrü kısaltır mı?

En sık gördüğümüz klasik tipteki sedef, hiçbir şekilde hayati tehlike oluşturmaz. Nadir olarak hastalığın yaygın ateşle seyreden iltihaplı sivilceli görünümlü formunda deri yüzeyinin yüzde 80’inden fazlasında kepeklenme ve kızarıklık meydana gelir. İşte sedefin bu tipi zaman zaman ciddi tehlike oluşturabilir. Bu olgularda genellikle yüksek ateş, protein kaybı, vücut dengesini ve genel durumu bozar. Bu hastalarda hastane bakımı şart.



Fototerapi nedir?

‘Işık tedavisi’ olarak biliniyor. Fototerapinin esası, güneş ışığı yayan özel lambalara dayanıyor. Bu ışınların verildiği kabinlerde hastalar tedavi ediliyor. Başlangıçta haftada 3-4 kez uygulanan bu tedavi, sedef baskılandıkça azaltılıyor.

PUVA nedir?

Bir tür ışık tedavisi. Kremlerle yapılan tedavilere cevap alınmadığında kullanılır. Hastaların yüzde 80’ine yakınında etkilidir. Tedavi 2-3 ay içinde 30-40 kez uygulanır. Uzun süreli PUVA tedavisi mutlaka uzman kontrolünde yapılmalı.

Hasta ışık tedavisinden yarar görmezse?

Bu kez hücre üremesini yavaşlatan ilaçlardan yararlanılıyor. Yan etkilerden kaçınmak için bunun çok küçük miktarlarda yapılması gerekir. ‘Methotreksat’ adında eski yıllarda kanser tedavisinde kullanılan bir ilaç var. Diğer tedaviler yetersiz kaldığında kullanılır. Hastalığı hızla geriletir. Bu ilaç kullanıldığında hasta mutlaka yakından takip edilmeli. Özellikle karaciğer üzerinde yan etkileri olabileceği için düzenli aralıklarla kan testleri yapılmalı. Bu ilaç bulantı, baş dönmesi de yapabilir.

Biyolojik ilaçla iğne yöntemi nedir?

Sedefte sık kullanılan 5 biyolojik ilaç var. Bu ilaçlar sedefin kronikleşmesini önlüyor ve hastalığı azaltıyor. ‘Anti TNF’ ya da ‘anti interlökin’ olarak adlandırılıyorlar. İlaç ya serumla veriliyor ya da kişi şeker hastası gibi kendine iğne yapıyor. Serumla ilaç 2-3 ayda bir veriliyor. İğne formunu ise hasta 15 günde veya 3 ayda bir kez karın ya da bacaktan uyguluyor. Başarı hedefi yüzde 75-90 arasındadır. Bazen tamamen sedefsiz yaşama şansı elde ediliyor. Fakat her hastayı bu tedavilere yönlendirmek gerekmiyor. Diğer tedavileri kullanıp başarı elde edilmeyenlere uygulanıyor.

YARIN: HANGİ TEDAVİLER YARARSIZDIR?