İleri yaşlarda su içmenin önemi ve hidrasyon dengesi

Posta.com.tr | Sağlıklı bir yetişkinin kilo başına her gün yaklaşık 35 ml su içmesi gerekir. Günlük ihtiyacından daha az sıvı alan insanlarda idrar akımı yavaşlayacağı için kolayca idrar yolu iltihapları ve taşları oluşabiliyor. Yetersiz su tüketimi uzun vadede böbrek yetmezliğine de yol açabiliyor. Özellikle ileri yaşlarda çok daha fazla dikkat edilmesi gerekiyor. Diyetisyen Busenur Altıkulaç, özellikle ileri yaşlarda su içmenin önemini anlattı.

“İnsan vücudunda, su ve elektrolit dengesinin korunmasına hidrasyon denir.” diyen Dyt. Busenur Altıkulaç, yaşlanmaya bağlı olarak, vücuttaki su tutma kapasitesinin ve böbrek fonksiyonlarının azaldığını, susama hissi ile bilişsel problemlerin arttığını, tüm bunlarla birlikte artan ilaç kullanımı, iştahsızlık gibi değişiklerin özellikle ileri yaşlarda hidrasyonu olumsuz etkilediğini belirtiyor.

Dyt. Altıkulaç, “Toplamda vücudun kaybettiği sıvı, tüketilen sıvı miktarından fazla olduğunda dehidrasyon yani susuzluk meydana gelir. Özellikle demanslı yaşlılar, sıvı tüketmeyi hatırlamayabilir veya susamaya karşı duyarsızlık geliştirebilirler. Yaşlılık döneminde yeterli hidrasyonun sağlanamaması önemli sağlık problemlerini de beraberinde getirerek, yaşlılık döneminde bireylerin yaşam kalitesini olumsuz etkilemektedir.” diyor.

YAŞLILARDA HİDRASYONUN ÖNEMLİ OLMASININ 10 NEDENİ

Vücudunuzdaki hidrasyonu dengelemek ve genel su miktarını arttırmak için suyu düzenli içmelisiniz. Bunun için saat başı bir bardak su içmek faydalı ve etkin bir yöntem olabilir. 

İleri yaşlarda susuz kalmamak, eklem ağrılarından, sindirim sorunlarına hatta hafızaya kadar bir çok konuda etkili oluyor. Diyetisyen Busenur Altıkulaç yaşlılık döneminde hidrasyonun önemi ve yeterli sıvı alımının sağlanması için önerilerini şu şekilde açıklıyor; 

• GELİŞMİŞ BEYİN PERFORMANSI

Hafif dehidrasyon bile hafızayı, ruh halini, konsantrasyonu ve reaksiyon süresini etkileyebilir.

Günlük sıvı tüketimine sadece birkaç bardak su eklemek bile, biliş üzerinde olumlu bir etki gösterdiğini söyleyebiliriz. Sıvı ihtiyacının karşılanması, bilişsel duyguları dengeleyebilir; hatta kaygı duygularıyla savaşabilir.

Özellikle, alzheimer, demans gibi bilişsel işlev bozukluğu için daha yüksek risk grubu olan yaşlılarda susuzluk durumunda zihinsel karmaşa riski görülme sıklığı artacaktır.

• SİNDİRİM

Düzgün bir sindirim için suya ihtiyaç vardır. Yetersiz sıvı, düzensiz bağırsak hareketleri, gaz, şişkinlik ve mide ekşimesine neden olabilir. Yaşlanmayla birlikte, fiziksel aktivitenin azalmasına bağlı da sindirim sorunları sıklıkla görülmektedir. Bu nedenle, kabızlık problemi yaşayan yaşlı bireylerin su ile birlikte yeterli lif içeren sebze, meyve, kurubaklagil ve tam tahılları beslenmelerine eklemeleri sindirim sorunlarını önlemede destekleyici olacaktır.

• DAHA FAZLA ENERJİ

Dehidrasyon dolaşımı yavaşlatarak beyne oksijen akışını etkileyebilir.

Sıvı eksikliği, kalbin tüm vücuda oksijen pompalamak için daha fazla çalışmasına da neden olabilir. Tüm bu harcanan enerji sonucu yorgunluk, halsizlik ve azalmış odaklanma görülebilir. Bununla birlikte, iştahsızlık yaşayan zayıf yaşlı bireylerde kas kütlesi kaybı artacak; yaşam kalitesi bozulacaktır. 

• KİLO KAYBI/YÖNETİMİ

Su, tokluk hissi sağlayarak açlık hissetmemeye yardımcı olur. Metabolizmayı hızlandırır. Örneğin; yapılan çalışmalardan birinde aşırı kilolu kadınların her yemekten önce ilave su tüketimi vücut ağırlığını azaltarak, vücut kompozisyonunda önemli azalmalara yol açmıştır.

Başka bir araştırmaya göre, su alımını yalnızca %1 artıran yetişkinler daha az kalori tüketmiş ve bu yetişkinlerin genel olarak şeker, kolesterol, sodyum, doymuş yağ alımları azalmıştır. 

• AZALMIŞ EKLEM AĞRISI

Eklemlerde bulunan kıkırdaklar yaklaşık %80 su içerir. Yeterli su tüketimi de kemikler arasındaki sürtünmeyi azaltmaya yardımcı olur. Daha az sürtünme, daha yumuşak hareket eden eklemler ve daha az ağrı anlamına gelir. 

• İYİLEŞMİŞ SICAKLIK REGÜLASYONU

Susuz kalmak vücudun daha fazla ısı depoladığını gösterir ve sıcaklara tahammül etme yeteneğini azaltır. Bol su içmek, aktivite sırasında aşırı ısındığınızda ter üretmenize yardımcı olur, böylelikle vücut soğutulur. Bu soğutma mekanizması sayesinde özellikle kronik hastalığı olan yaşlılar için sıcak çarpması ve diğer potansiyel ölümcül ısı koşulları önlenir. 

• BÖBREK TAŞI ÖNLEME

Böbrek taşları, idrar yolunda oluşan mineral kristalleri birikimidir. Her gün yeterli miktarda su tüketimi, idrar yolundaki mineral konsantrasyonunu seyreltmeye ve taş oluşma ihtimalini azaltmaya yardımcı olabilir. Su, mesanedeki zararlı bakterileri temizlemeye yardımcı olur ve idrar yolu enfeksiyonlarını önlemeye yardımcı olabilir. 

• DAHA SAĞLIKLI KALP

Kan büyük ölçüde sudan oluşur. Yeterli su içilmediğinde, konsantre hale gelerek minerallerin (elektrolitler) dengesizliğine neden olabilir. Potasyum ve sodyum gibi mineraller, kalbin sağlıklı çalışması için önemlidir. 

• DETOKSİFİKASYON

Yeterli su alımı, vücudun idrara çıkma, nefes alma, terleme gibi yollarla, atıkları ve zararlı maddeleri uzaklaştıran doğal detoksifikasyon sistemlerini destekler. 

• DAHA AZ BAŞ AĞRISI

Gün boyu oluşan hafif bir dehidrasyon bile baş ağrısına ve migrene neden olabilir. Kronik baş ağrısı ve yorgunluğun en önemli nedenlerinden birisi yetersiz sıvı alımıdır.

Yaşlı bireylerde vücutta dehidrasyon oluştuğunda kuru cilt, ağız, baş dönmesi, baş ağrısı, bitkinlik, kalp atışında hızlanma, hareket etme güçlüğü, tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları, böbrek taşları gibi pek çok önemli sağlık problemi görülebilmektedir.

DEHİDRASYONU ENGELLEMEK İÇİN ÖNERİLER

Diyetisyen Busenur Altıkulaç, yaşlılık sürecinde hidrasyonu dengelemek için şu önerilerde bulunuyor.

• Yaşlı bireylerin kronik hastalıklarına bağlı ilaç tüketimlerinin de fazla olduğunu göz önüne alarak gün boyu en az 1,5-2 litre su tüketmelerine dikkat edilmelidir.
• Günlük sıvı ihtiyacını destekleyebilmek için su içeriği yüksek süt, tuzsuz ayran, kefir, şekersiz hoşaf, çorba, salatalık, karpuz, lahana, marul vb. yeşillikler gibi besinlerin tüketimi beslenmelerinde arttırılabilir.
• Bununla birlikte, yaşam alanlarının içerisinde çeşitli noktalarda su bulundurmak, suların içerisine nane, salatalık, limon, tarçın vb. aroma verici besinlerin eklenmesi gibi uygulamalarla da sıvı alımına katkı sağlanabilir.