Murt (Hambales) nedir? Murt (Mersin) ne işe yarar, faydaları nelerdir?

Murt (Hambales) nedir?

Murt meyvesi, Çukurova ikliminde yol kenarlarında, dağlık alanlarda kendi kendine yetişen bir meyve türüdür. Diğer bir adı Hambales olan meyve genellikle Mersin bölgesinde ve Akdeniz ikliminde yetişmektedir. Meyvenin keşfinden sonra Marmara ve Ege Bölgelerinde de yetiştirilmeye başlanmıştır.

İçeriği daha çok incire benzer çekirdeklerden oluşan bir yapısı vardır. Genellikle sarı ve kahve tonlarında olgunluğunu tamamlar. Sarı renk hakimken ekşi bir ta da olgunlaştığında ise oldukça tatlıdır. Pek çok bölgede ilaç niyetine kullanılır.

Vücut için pek çok faydayı içeriğinde barındıran murt, yumuşak dokulu ve küçük yapılıdır. Mayhoş bir tada sahiptir ve taze olarak yenilmesi tavsiye edilir. Çalı formuna yakın olan gövdesinde, dal yapıları 5 metreyi geçebilir. Sarı ve kahverengi dışında kırmızı ve siyah renk tonlarında olan türleri de bulunur.

Murt yabani bir meyvedir ve yabani bitkilerin bakımı ve aşılanması kategorisinde yer almaktadır. Raf ömrü kısadır. Siyahlaşmış meyveler en sık Aralık ve Şubat ayları arasında görülür. Hafif tatlı fakat lezzetli bir aroması vardır. Rengi dönmeye başladıkça meyvenin tatlılık oranı da artar.

Murt (Hambales) meyvesinin faydaları nelerdir?

Murt meyvesinin faydaları saymakla bitmez. Cilt bakımından saç bakımına, enfeksiyonları önlemeden soğuk algınlığına, vücuda kattığı minerallerden vitaminlere kadar akla gelebilecek her türden fayda tek bir meyvede toplanmıştır. Murt ya da diğer adıyla Hambales meyvesinin faydaları;

• Antiseptik özelliğe sahip olan meyve vücudun mikroplarını kırar ve enfeksiyonlu hücrelerin yok olmasını sağlar,
• Meyve doğal bir balgam söktürücüdür. Boğazdaki balgamı temizlemek için yapraklarının suyundan faydalanılabilir,
• Kalp ve damar hastalıklarına yakalanma riskini azaltırken, damarların tıkanmamasını sağlar,
• Varis sorunlarını en aza indirger,
• Mide hastalıklarına iyi gelir, ayrıca bulantı ve kusma gibi sorunların yaşanmasını engeller,
• Midenin rahatlamasını sağlayarak sindirim sistemi problemlerini de ortadan kaldırır,
• Sindirim sistemine verdiği destek sayesinde iştah açıcıdır,
• İltihapları hızla iyileştirirken aynı zamanda akciğer iltihaplanmasından egzamaya kadar iyileştirme etkisine sahiptir,
• Yaprakları çay şeklinde demlenerek, cilde sürüldüğünde akne, sivilce ve lekelerden arındırır, saçlara sürüldüğünde ise doğal ve gür saçlar elde edilmesini sağlar,
• Soğuk kış günlerinde ya da her mevsim geçirilen üst solunum yolu rahatsızlıklarında ve enfeksiyonlarda iyileşmeyi arttırırken aynı zamanda direnci kuvvetlendirir,
• A vitamini bakımından oldukça zengindir. Göz yorgunluklarına iyi gelirken, görme problemlerine karşı da olumlu etkileri vardır,
• Kolesterol ve şeker sorununun çözümünde de kullanılabilir, her ikisinin dengelenmesine de destek olur.

Murt (Hambeles) nerelerde bulunur, nasıl kullanılır?

Murt, en başta belirttiğimiz gibi Akdeniz, Ege ve Marmara bölgelerinde yetişmektedir. Diğer bölgelere ise ihraç edilir. Özellikle Ocak ayında meyveyi pazar tezgahlarında görmek mümkündür. Taze tüketilmesi her zaman en doğrusudur. Fakat meyvenin kurusunu büyük kuru yemişçilerde ve aktarlarda bulabilmek mümkündür.

Murt, kendine özgü kokusuyla meşhurdur. Meyvesi, kurutulup öğütüldükten sonra çay olarak tüketilebilmektedir. Ayrıca salatalarda kullanılır veya reçel, marmelat yapımında da kullanılabilir. Buruk ve mayhoş bir tada sahiptir. Ağızda ilginç bir tat bıraksa da olgunlaşmış bir murt oldukça lezzetlidir.

Murt (Hambales) meyvesinin zararları ve yan etkileri nelerdir?

Bilindiği üzere meyvenin herhangi bir zararı ya da yan etkisi yoktur. Fakat genel olarak uzmanlar bilinçli tüketilmesi gerektiğini vurgulamaktadır. Sonuçta ne kadar yararlı da olsa her şeyin fazlası zararlıdır. Meyve ölçülü bir biçimde tüketilmelidir.

Meyvenin kendisi, dalı ya da yapraklarını hangi alanda kullanılırsa kullanılsın, ciltte, saçta ya da tüketerek ölçü kaçırılmamalıdır. Tek seferde avuç avuç tüketilmeye elverişli bir meyve değildir. Myricetin ve Usnone A gibi içinde yer alan maddeler normal kullanımlarda fayda sağlar. Fakat diğer yandan aşırı kullanımda çeşitli problemlere sebep olabilmektedir.

Tüketim seçenekleri ve miktar ise kişiden kişiye değişir. Kişilerin bünyeleri farklıdır ve bu durumda vücudu tanımak gerekmektedir. Temel olarak günde bir ya da iki tane tüketmek idealdir. Sabah kahvaltılarında ise bir ekmek dilimi üzerine az miktar sürülerek yenebilir. Sık tüketimde yan etkiler meydana gelebilir. Dilde ya da ciltte kaşıntı, boğazda gıcıklanma ya da vücuttaki şeker oranını yükseltebilir. Tüketen kişinin alerjisi olup olmadığı da saptanmalıdır. Alerji durumunda murt meyvesini tüketmeden önce doktora başvurmak en doğru tercih olacaktır.